منابع طبیعی نیازمند مدیریت جامع و یکپارچه

  صبح ساحل ، اجتماعی - آب و خاک هر کشور از مهم‌ترین منابع و زیربنای توسعه پایدار کشورها می‌باشد. موفقیت در حفظ این منابع ارزشمند مستلزم انتخاب رویکردی جامع و سیستمی در مدیریت و در نظر داشتن روابط متقابل اجزای مختلف سیستم آبخیز می‌باشد، لذا بر آن شدیم از تجربيات مديريتي یکی از موفق ترین مدیران استان استفاده نماییم، که گفتگوي ذيل حاصل آنست و تقديمتان مي گردد:خود را به طور کامل معرفی کنید و سوابق مدیریتی خود را شرح دهید؟اینجانب امید ذاکری تحصیلات دانشگاهی خود را با پذیرش در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بعنوان تنها دانشگاه تخصصی در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی در سال 1374 و در رشته کارشناسی مهندسی مرتع و آبخیزداری گذراندم. در سال 1387 در رشته علوم مرتع داری در دانشگاه بافت کرمان در مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد و با رتبه یک پذیرفته شدم و بعد از اتمام این مقطع تحصیلی در سال 1390 در در رشته علوم مرتع مقطع تحصیلی دکترا در دانشگاه علوم و تحقیقات  پذیرفته شدم.بعد از اتمام تحصیل در سال 1378 در معاونت آبخیزداری جهاد سازندگی بعنوان کارشناس آبخیزداری مشغول به فعالیت شدم و در سال 1379 با قبولی در آزمون استخدامی سازمان جنگل ها بعنوان  کارشناس مرتع در اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری فعالیت کردم. در سال 1382 با سمت رییس اداره فنی جنگل داری و جنگل کاری  بمدت 10 سال مسئول این اداره خدمت کردم. در سال 1392 به سمت مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری بندرعباس انتخاب و بعد از دو سال مدیریت موفق در ان سازمان از مرداد ماه سال 1394 بعنوان مدیر کل منابع طبیعی منصوب و در حال حاضر در این مسولیت مشغول انجام وظیفه می باشم. در ضمن در دور دوم سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی عضو شورای مرکزی این سازمان انتخاب شدم.من در فعالیت حرفه ای خود همواره متکی به یادگیری و عمل بودم و بعد از فارغ التحصیلی تا ترم گذشته در دانشگاه های آزاد اسلامی، پیام نور و علمی وکاربردی در سطح استان مشغول تدریس بودم. از میان دستاوردهای فعالیت حرفه ای خود می توانم به 7 طرح پژوهشی مشترک با مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اشاره کنم که  به انجام رسیده است و همچنین ارایه یک مقاله ISI و همچنین 4 مقالات علمی و ترویجی در مجلات علمی کشور و  تالیف دو کتاب با عناوین جنگل های حرا در استان هرمزگان و گیاهان بومی از دیگر فعالیت های علمی تحقیقاتی من می باشد.سازمان خود را براساس اهداف و ماموریت ها تشریح کنید؟جنگلها و مراتع از مهمترین و با ارزشترین منابع طبیعی بوده و نقش اساسی در تأمین نیازمندیهای انسان  نظیراکسیژن، آب، مواد غذایی، دارویی وغیره را به عهده دارند. وظیفه حفظ، نگهداری و توسعه از عوامل منابع طبیعی به عهده سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری می باشد. عمده اهداف اجرای فعالیت‌های آبخیزداری، مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، کاهش فرسایش خاک و رسوب دهی، کنترل هرز آب‌ها، کاهش سیل خیزی و بهره‌وری بهینه از نزولات آسمانی، ارتقای آگاهی عمومی و توسعه مشارکت مردم می باشد.منابع طبیعی، نقش زیربنایی برای اقتصاد کشور را دارد و زمینه ساز حرکت در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار است. اگر بخواهیم در آینده جامعه پایداری داشته باشیم، بایستی در جهت احیا و توسعه این منابع ارزشمند بیش از پیش بکوشیم.اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری هرمزگان یکی از ادارات کل منابع طبیعی کشور زیر مجموعه سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور می باشد، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری دارای 4 معاونت با نام های معاونت فنی، برنامه ریزی و پشتیبانی، حفاظت و امور اراضی و آبخیزداری می باشد. یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری نیز بعنوان یگان عملیاتی و اجرایی در زمینه گشت زنی و مراقبت و نگهداری از عرصه های ملی ایفای نقش می نماید.فعالیت ها و موفقیت های مدیریتی  خود را که به آن دست یافته اید را شرح دهید؟منابع طبیعی استان هرمزگان براساس بررسی و نظارت بر اداره جنگل های کشور چندین بار رتبه برتر سطح کشور را دریافت کرده است و طی سالهای متوالی جز رتبه های برتر برگزیده شده است.  استان هرمزگان در جلب مشارکت خیرین در فعالیت های آبخیزداری و احداث بوستان های روستایی در کشور پیشگام بوده است و ما با همت دهیاری ها و شورای اسلامی، خیرین و مردم نیک اندیش هرمزگان توانستیم 75 بوستان روستایی در استان را احداث کنیم و همچنین بیشترین تولیدوکاشت و نهال حرا که جز جنگل های ماگرو است به منظور گسترش جنگل و حفظ تنوع زیستی و احیا جنگل‌ها و حفاظت از خاک و توسعه جنگل در کشور را انجام دادیم. خوشبختانه استان هرمزگان در حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری از استان‌های پیشگام در زمینه مشارکت خیرخواهانه در کشور است و کسب رتبه نخست کشوری در زمینه جلب مشارکت مردم و خیرین در احداث بوستان‌های روستایی و سازه‌های آبخیزداری را دارا است.در استان هرمزگان بیش از یک میلیون و 100 هزار هکتار جنگل با گونه های خاص وجود دارد ولی خشکسالی های چند سال اخیر در استان، آنها را تحت تاثیر قرار می دهد. باتوجه به پژوهش صورت گرفته دانش بومی و سازه هایی که توسط مردم بومی منطقه صورت گرفته کمکی برای ما بوده که بتوانیم الگویی مناسب برای کارشناسان اجرایی تعریف کنیم و پروژه ای تحت عنوان مدیریت هرزآبها  که به این صورت که هرز آبها را از جنگل ها و سازه های خاکی گرفته می شود، که خداروشکر حدود 7 هزار هکتار سطح جنگل ها را توانستیم براساس این الگو  پوشش دهیم. در سازمان پارکها هم ، با توجه به مساعد شدن شرایط آب و هوایی در زمان مناسب در  شهر بندرعباس و در جهت ایجاد مناظر زیبا در سطح فضاهای سبز شهری عملیات کاشت گل‌های گلایور در سطح فضاهای سبز شهر از سال 93 شروع کردیم.نیروی انسانی یکی از بحث های اصلی به شمار می رود و ما در سازمان پارکها با وجود کارشناسان زبده و با تجربه توانستیم به موفقیت هایی دراین حوزه دست پیدا کنیم  و با برگزاری جشنواره فضای سبز شهری با هدف اجرای طرح زیباترین فضای سبز علاوه بر تشویق شهروندان جهت اجرای فضاهای زیبا در مکانهای عمومی و افزایش مشارکت مردم و استفاده از گونه های بومی و محلی صورت گرفت. مسئولیت کمیته اسکان ستاد تسهیلات سفر شهرداری بندرعباس هم برعهده مابود و طی آن دوسال توانستیم ، رتبه برتر کمیته اسکان را با توجه به ارزیابی که انجام شد، کسب کنیم . در سال 93 با ارزیابی که شورای اسلامی بندرعباس از سازمانهاهای زیر مجموعه ای  انجام داد و با وجود 11 سازمان ،  ما موفق به کسب رتبه برتر شدیم.ما طی 17 سال خشکسالی در سنوات گذشته  فعالیت هایی که  انجام دادیم و کسانی که در این حوزه فعالیت کرده بودند را .ساماندهی کردیم و اقدامات موثری هم در سال 94  صورت گرفت که تقریبا 11 پروژه جدید توسط خیرین و به همت همه همکاران حوزه آبخیزداری انجام شد. چرا که در شاخص های سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و زیست محیطی تاکید زیادی به مشارکت مردم و مردم نگری داریم.برای حفاظت از جنگل ها، مراتع و آبخيزداري استان چه اقداماتی صورت گرفته است؟طی یک سال که مسئولیت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری هرمزگان به عهده بنده محول شده  است ، طرحی را برای حفاظت  از امور اراضی در دستور کار قرار دادیم و در جهت اجرایی شدن آن کوشا هستیم  . این طرح با نام طرح یک بزرگتر از چهار می باشد . طبق فرمایش مقام معظم رهبری  پدیده زمین خواری و اخیرا کوه خواری بسیار رنج آور است . در این قانون این گونه اقدامات جرم تلقی می شود و از افراد سواستفاده کننده در زمین خواری در سطح کشور جلوگیری شود.طرح یک بزرگتر از چهار  یعنی به این صورت که در یک سال به اندازه چهار سال عملیات اجرایی انجام شود و طبق برنامه ریزی هایی که انجام شده است یکی از شاخص ها، تعین  تکلیف پرونده های اراضی و همچنین در حوزه اجرای صدور سند بصورت تک برگی صورت گیرد. و اقداماتی برای حفاظت و صیانت از امور اراضی که باعث کاهش یا حذف زمین خواری می شود انجام پذیرد. که توانستیم تا به امروز به  موفقیت هایی برسیم این موفقیت مرهون تلاش و جدیت همکاران در اجرایی نمودن این طرح می باشد.  با برنامه ریزی و تقسیم کاری که انجام شده امیدواریم تا پایان سال شاهد تحقق کامل برنامه پیشنهادی و پیشرفت آن باشیم.یکی از طرح های اصلی هم طرح جامع جنگل هاست که در حال حاضر تحت عنوان مدیریت جامع حوزه های آبخیز می باشد و در حال پیگیری و اجرا است.چه شاخص هایی را در موفقیت های مدیریتی خود نقش می دانید؟طبق  مطالعات و تجاربی که طی چند سال فعالیت حرفه ای خود کسب کرده ام  یکی از مباحثی که می تواند به موفقیت یک مدیر کمک کند بحث روابط انسانی در ادارات با همکاری همکاران و تعیین هدف و مشورت با آنان و سایر مشاوران علم مدیریت می باشد و با توجه به پیگیری هایی که انجام شده و مدیریت مشارکتی  و ساماندهی که صورت گرفته توانستیم این عوامل را اجرایی کنیم و به گونه ای که از ایده و نظر کارشناسان و همکاران در این حیطه نهایت استفاده را ببریم . موضوع دیگری که می تواند در موفقیت مدیریتی نقش داشته باشد و میتوان آن را جز شاخص های مهم تلقی کرد بحث برنامه ریزی می باشد. ما با توجه به برنامه زمانبندی که مشخص می کنیم و طبق مشارکت و تبادل نظر و  استفاده از خلاقیت همکاران می توانیم با نظارت بر روند اجرای برنامه ریزی در سطوح مختلف ، لایه های نظارتی را برای رسیدن به اهدافی که از پیش مشخص کرده بودیم پیگیری و ساماندهی دهیم . موضوعی که حائز اهمیت می باشد این است که هر مدیری در سطح بالا باشد ولی نیروی باتجربه و دلسوز نداشته باشد موفقیت ها حاصل نمی شود.برنامه جامع مدیریتی آبخیز  را بیشتر شرح دهید؟منابع طبیعی به صورت  اکوسیستم عمل می کند و بصورت زنجیر وار بهم متصل هستند اگر دراین اکوسیستم دخل و تصرف نامناسب صورت گیرد خساراتی بر جای می گذارد که از این خسارات می توان به ماسه  های روان ، خشکسالی ، سیل های ویرانگر، ریزگردها اشاره کرد. مهمترین هدف از اجرای این طرح را احیای طرح‌های شاخص منابع طبیعی با توسعه و توانمندسازی مردم و با مشارکت خود مردم می توان برشمرد و خواستار هماهنگی‌های لازم در این زمینه شد و باید اقدامات لازم با جدیت هر چه تمام دنبال شود. در مدیریت جامع باید همه عوامل تاثیر گذار به صورت یک پارچه و هماهنگ عمل کنند. اگر اصول مدیریت جامع رعایت گردد قطعا نتایج موثری  برای این مسایل در پی خواهیم داشت . ما حوزه ای داریم در بخش رودخانه از شهرستان رودان که خروجی آن مورد بررسی و کمی سازی قرار گرفته است و ما تاثیر گذاری آن را دیده ایم.  ما در  33 موردی که بارندگی ایجاد شده با اجرای همین مدیریت منابع طبیعی آبخیز داری درصد ورود سیلابهارا کاهش داده ایم . این عوامل نشان دهنده این است که می توان خطرات را کاهش داد و  برای پروژه ای که در حال اجرا و فعالیت می باشد کمترین خسارت را خواهیم دید. و این روند بدون مشارکت مردم نتیجه بخش و موثر نخواهد بود.ما ایده ای داریم بصورت پایلوت، که به معشیت مردم کمک می کند اجرای طرح مدیریت جامع منابع طبیعی در حوزه‌های آبخیزداری با نگاه ترویجی و آموزشی بر مبنای معیشت پایدار مردم است.، شایان ذکر است منابع طبیعی بهره اقتصادی و مستقیم دارد و می توان قسمت اصلی آن را  در بلند مدت به صورت  حفاظت آب و خاک تعریف کرد. در بحث معیشت واقتصاد مردم از طریق گیاهان دارویی برنامه ریزی صورت گرفته است به نحوی که  300 گونه گیاه دارویی در استان شناسایی شده است که سالانه تا صد تن صادرات هم صورت می پذیرد .و اما حرف پایانی؟ما در سال اقتصاد مقاومتی  اقدام و عمل قرار داریم . مدیریت پروژه های اقتصاد مقاومتی وزارت جهاد کشاورزی را منابع طبیعی و آبخیزداری بر عهده دارد و طبق برنامه ریزی های انجام شده در دو مقوله خاک و عملیات آبخیزداری و عملیات بیابان زدایی و تثبیت ماسه های روان برای  استمرار تولید در زیر بخش های کشاورزی فعالیت هایی انجام داده ایم  که نسبت به سالهای قبل جهشی چشمگیر و تاثیر گذار داشتیم و امید است با مشارکت مردم بتوانیم در عملیاتی شدن شعار امسال کوشا باشیم و  همچنین شاهد مشارکت روز افزون خیرین در همه زمینه های فعالیت  منابع طبیعی و آبخیزداری در جهت ساماندهی، تقویت و گسترش حفظ، احیا و توسعه منابع طبیعی باشیم.نظر خود را درباره صبح ساحل بفرمایید؟صبح ساحل یک نشریه قدیمی و رسانه موفق در استان هرمزگان می باشد دلیل موفقیت این نشریه حضور مستمر و ماندگار آن بین مردم است و تاثیرات زیادی در حوزه فرهنگ و اطلاع رسانی داشته است. سازمان مدیریت صنعتی هم اقدام بسیار موثری در جهت انتقال تجارب مدیران انجام داده است که جای تشکر و قدردانی دارد. من از دیرباز از خوانندگان این روزنامه وزین می باشم و امیدوارم همچنان پر تلاش و مدوام باشد.و از همه دست اندرکاران این روزنامه تشکر و قدر دانی می کنم.