روایت های چندگانه در مورد تخریب «خانه فکری» بندرلنگه

صبح ساحل ، اجتماعی - خبری که در ایام نوروز نه‌تنها جامعه فرهنگ و هنر بلکه دوستداران میراث فرهنگی را آزرده‌خاطر کرد ریزش سقف یکی از اتاق‌های انتهایی خانه فکری بر اثر بارندگی‌های اخیر هرمزگان بود.به گزارش ایسنا، خانه (عمارت) فکری با بادگیرهای بلند و زیبا یکی از الگوهای اصیل معماری جنوب در شهر بندرلنگه قرار دارد که قدمت این بنا حدود ۷۵ سال می‌رسد و توسط عبدالواحد فکری، از تجار معروف بندرلنگه ساخته شد.روزگاری خانه فکری به‌عنوان سکونتگاه مرکز تجارت و بازرگانی در بندرلنگه شهرت داشت به همین علت در ساخت این بنا دو بخش اندرونی و بیرونی برای اسکان خانواده فکری و پذیرایی از مهمانان و تجار در نظر گرفته شده است. سقف این بنا از تیرهای چوبی از جنس چندل آفریقایی، حصیرهای بافته‌شده از برگ درخت خرما و حصیرهایی از نی بافته‌شده با پوشش کاه‌گل است.به دنبال بارندگی‌های متوالی نوروزی در هرمزگان که شهرستان بندرلنگه را نیز در بر گرفت شاهد ریزش سقف یکی از اتاق‌های انتهایی خانه فکری بودیم که حال میزان و نوع خسارت به این بنای تاریخی از نگاه معاون فرمانداری شهرستان بندرلنگه و مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان هرمزگان متفاوت است!بارندگی و کاه‌گلی بودن سقف خانه فکری، علت ریزش آن بوده استدر همین خصوص معاون برنامه‌ریزی و امور عمرانی فرمانداری شهرستان بندرلنگه علت ریزش سقف یکی از اتاق‌های خانه فکری را بارندگی‌های اخیر در این شهرستان دانست و گفت: چون سقف این عمارت کاه‌گلی بوده متأسفانه این اتفاق رخ داده است.مراد زرهی با بیان اینکه طی بازدیدی که از خانه فکری بندرلنگه داشتم متأسفانه شاهد آن بودم که به‌صورت مناسبی از این مکان نگهداری نشده است، افزود: بدون شک علت این مهم نبود اعتبارات کافی برای مرمت و نگهداری آن بوده که امیدواریم اعتبارات لازم جهت نگهداری از بناهای تاریخی در سراسر کشور اختصاص داده شود تا شاهد چنین وقایع تلخی نباشیم.مراد زرهی با اشاره به اینکه خانه فکری با بادگیرهای بلند و زیبا، یکی از الگوهای اصیل معماری جنوب در ساحل بندرلنگه در هرمزگان است، اضافه کرد: این اثر زیبا جزء آثار ملی ایران به ثبت رسیده و باید برای نگهداری تمامی آثار ثبت شده تلاش و همت بیشتری را به خرج دهیم.خسارت واردشده به این عمارت قابل‌توجه نیستاین در حالی است که مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان هرمزگان خسارت واردشده به این عمارت را قابل‌توجه ندانسته و افزود: کارشناس مشاور معاونت سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور طی بازدیدی که از این بنا داشتند مشکل قابل‌ملاحظه‌ای را مشاهده نکردند.این مقام مسئول با اشاره به اینکه عمده مصالح مورداستفاده در ابنیه تاریخی استان بیشتر از خشت و گچ و کاه‌گل است، افزود: شیوه معماری و مصالح استفاده شده در آثار تاریخی هرمزگان تاب‌آوری کمی در مقابل باران‌های تند دارد.محسن ضیایی با بیان اینکه قبل از بارندگی امکان خسارت را پیش‌بینی و تمهیداتی برای مقابله با آن اندیشیدیم، اضافه کرد: سعی کردیم تا پایان بارندگی‌ها  تعطیلات نوروزی با قرار دادن پوشش نایلونی بر روی این عمارت از بروز خسارات جبران‌ناپذیر مقابله کنیم.آغاز مرمت خانه (عمارت) فکری بندرلنگهوی با اذعان به اینکه از دیروز  (15 فروردین) مرمت خانه (عمارت) فکری بندرلنگه آغاز شد، تصریح کرد: 100 میلیون تومان از اعتبارات ملی برای مرمت این بنا در نظر گرفته شده است.ضیایی با بیان اینکه با بهبود وضعیت جوی خطر فعلی خسارت به این بنا رفع شده است، اظهار کرد: چون مالکیت این خانه تاریخی تاکنون در اختیار اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان هرمزگان نبوده و در تملک ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) بوده است نمی‌توانستیم هزینه‌های آن را به عهده بگیریم.این مقام مسئول ادامه داد: در سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای مبنی بر تملک خانه فکری بندرلنگه با ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) امضا کرده تا بتوانیم برای مرمت و نگهداری آن هزینه کنیم.ضیایی با اشاره به اینکه پیگیر گرفتن اعتبار تملک برای خانه فکری بندرلنگه هستیم، بیان کرد: مرمت کلی این بنا به اعتباری بیش از این‌ها نیاز دارد اما این مبلغ فعلاً برای برخی تعمیرات اضطراری در نظر گرفته شده است.سنگ، ساروج و گچ مصالح بکار رفته در ساخت خانه فکریبه گزارش ایسنا، خانه قدیمی فکری با سه هزار و ۴۰۰ مترمربع مساحت و زیربنای ۲ هزار و ۶۰۰ مترمربع در سال ۱۳۷۵ در فهرست آثار ملی کشورمان به ثبت رسیده است و این عمارت در سال ۸۸ بازسازی شد و از آن سال تاکنون بازسازی مجدد صورت نگرفته است و متأسفانه این روزها حال‌وروز خوبی ندارد.سنگ، ساروج و گچ مصالح بکار رفته در ساخت خانه فکری بوده و سقف این بنا از تیرهای چوبی از جنس چندل آفریقایی، حصیرهای بافته شده از برگ درخت خرما و حصیرهایی از نی بافته شده با پوشش کاه‌گل است.قرار گرفتن خانه فکری در ارتفاع پنج متری از سطح زمین، وجود راه روها و بادگیرها با معماری ویژه از دلایل تهویه و خنکی هوای داخل این خانه است.