شناسایی ۱۰ محوطه تاریخی در بررسی نجات‌بخشی یک سد در هرمزگان

صبح ساحل ، اجتماعی - در پروژه بررسی ‌نجات‌بخشی سد و شبکه انتقال آب «سرنی» میناب در استان هرمزگان، ۱۰ محوطه تاریخی شامل محوطه­‌های استقراری، قبرستان و یک قلعه تاریخی شناسایی شدند.به گزارش ایسنا، به دنبال اجرائی کردن طرح سامانه انتقال آب از خلیج‌فارس به صنایعِ جنوبِ شرق کشور که بدون انجام مطالعات فرهنگی - تاریخی از اوایل سال گذشته آغاز شده است، علاوه‌بر ایجاد سد در این منطقه، کاوش‌های نجات‌بخشی این منطقه در میناب نیز در دستور کار پژوهشکده باستان‌شناسی قرار گرفته است، البته باستان‌شناسان معتقدند محوطه‌های تاریخی هرمزگان، کرمان و یزد را تهدید تخریب و آسیب مواجه کرده است.محمد امین میرقادری، سرپرست بررسی نجات بخشی سد و شبکه انتقال آب «سرنی» با اعلامِ خبر شناسایی ۱۰ محوطه تاریخی در این منطقه، گفت: در پی انجام پروژه سد و شبکه انتقال آب سرنی شهرستان میناب پژوهشکده باستان شناسی برای جلوگیری از تخریب احتمالی آثار و محوطه‌های تاریخی و نیز بر اساس تفاهم‌نامه موجود بین وزارت نیرو و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، گروهی از باستان شناسان را برای بررسی باستان شناختی محدوده به منطقه اعزام کرد.وی این پروژه را شامل ساخت سد خاکی سرنی در ۳۰ کیلومتری شرق شهر میناب و خط انتقال آب سد سرنی برای تصفیه خانه شهر میناب دانست و گفت: در نتیجه مطالعات ده محوطه شامل محوطه‌­های استقراری، قبرستان و نیز یک قلعه تاریخی (قلعه تاریخی هزاره میناب) شناسایی و مستندنگاری­ شد.به گفته این باستان شناس، پنج محوطه­ استقراری که احتمالاً مربوط به جوامع نیمه یکجانشین است، در پشت سد سرنی شناسایی شدند که ویژگی این محوطه‌­ها وجود بقایای سفالی در سطح محوطه و بقایای معماری سنگی ساده و خشکه­‌چین در مناطق کوهپایه‌ای حوزه ­رودخانه سرنی است.وی با اشاره به زیر آب رفتن این محوطه‌ها به دلیل ارتفاع پایین پس از آب‌گیری سد سرنی گفت: قبرستان­‌های تاریخی در روستای «کریان» و در امتداد جاده منتهی به سد سرنی و در امتداد مسیر خط لوله نیز شناسایی شد. ویژگی این قبرستان­‌ها دارا بودن قبوری است که با استفاده از سنگ­‌های کف رودخانه روی قبور را پوشانیده­‌اند، این در حالی است که متاسفانه برخی از این قبور در اثر کاوش‌های غیر مجاز تخریب شده‌­اند.سرپرست بررسی نجات بخشی سد و شبکه انتقال آب سرنی گفت: بر اساس بقایای سفالی، جهت قرار گیری قبور و همچنین اطلاعات محلی این قبور مربوط به قرون متاخر اسلامی هستند.وی با اشاره به شناسایی یک محوطه استقراری در فاصله ۷۰۰ متری از خط انتقال آب و در شمال روستای کریان؛ وجود بقایای چشمگیر سفالی، معماری سنگی خشکه چین و نیز بقایای سرباره­های مربوط به پخت سفال که نشان دهنده وجود کوره­های سفالگری در این محوطه بود، را از ویژگی این محوطه اعلام کرد.   اجرائی شدن این پروژه نیز دست کمی از پروژه‌هایی که در طول سال‌های گذشته پژوهشکده باستان‌شناسی با آن‌ها مواجه و مجبور به انجام کاوش‌های نجات‌بخشی در محوطه‌های تاریخی مانند «تیمره»، «سیوند» یا «سیمره»، شد، ندارد. این‌که دستگاه‌های اجرائی نخست پروژه‌هایشان را مطالعه، طراحی، تائید، تصویب می‌کنند و سپس تا جائی که نیاز به مجوز میراث فرهنگی ندارند، کار را جلو می‌برند و هر جا که مجبور به گرفتن تائید یا مجوزی از میراث فرهنگی شدند از آن‌ها درخواست تائید دارند، درست مشابه حرف بهروز عمرانی، سرپرست پژوهشکده باستان‌شناسی است که پیش از این به ایسنا گفته بود؛ «طرح‌های عمرانی و اجرائی دستگاه‌هایی مانند وزارت نیرو و راه و شهرسازی این طور است که تا قبل از این‌که محوطه‌ای تاریخی تخریب شود یا دستگاهی بگوید «هزینه کرده‌ام، نصف راه را برای اجرائی کردن پروژه رفته‌ام» و این مرکز اجرایی در حوزه میراث فرهنگی را در معذوریت قرار دهند تا کارشان به نتیجه برسد، از سازمان میراث فرهنگی استعلام بگیرند، تا مشکلی در میان نباشد.»این در حالی است که براساس بند ج ماده ۱۱۴ قانون برنامه پنج ساله چهارم، تمامی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی موظف هستند تا قبل از اجرای پروژه‌های بزرگ عمرانی و در مرحله امکان‌سنجی و مکان‌یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی - تاریخی «میراث فرهنگی» اقدام و در طراحی و مکان‌یابی پروژه‌های یاد شده نتایج مطالعات را رعایت کنند.