هرمزگانی‌ها 10 برابر دیگر استان‌ها غذاهای آماده و فوری مصرف می‌کنند

صبح ساحل ، اجتماعی -  سامیه طهورنیان//تا به حال برای شما این سوال پیش آمده است که شکر بدتر است یا چربی؟اگربخوهیم از مضرات مصرف چربی ها بنویسیم قطعا طوماری بلند بالا خواهیم داشت ولی آیا شکرهم به همین اندازه بد است؟البته که قراراست در این یادداشت مقایسه ای بین بد و بدتر داشته باشیم.

شکر از دانه های ریز بلوری که عصاره نیشکر یا چغندر است که بعد از جدا سازی تمام املاح، ویتامین ها، پروتِین ها و آنزیم های مغذی در کارخانه، از آن یک ماده تصفیه شده، مصنوعی و فاقد ارزش خوراکی به نام ساکاروز می ماند.

چربی ها که به دو دسته اشباع شده و چربی غیر اشباع تقسیم می شوند. چربیهای اشباع شده مانند خامه، برخی محصولات حیوانی، کره، برخی روغن ها، روغن پالم و هر چربی که در دمای محیط به صورت جامد باشد گفته می شود.

چربی های غیر اشباع مانند آجیل و غإاهای دریایی، روغن زیتون، سویا و هر چربی که در دمای محیط به صورت مایع باشد.

امروزه به وفور در سبد غذایی ما شکر و چربی های فرآوری شده یافت میشود. منتها ما از رسانه ها مادام از مضرات چربی بخصوص چربی اشباع شده و گاهی نمک شنیده ایم؛ اما در مورد شکرو کربوهیدرات تا به این اندازه شدید نبوده است.

درصد بالایی از تحقیقات علمی و آگاهی رسانی بر روی الگوی مصرف چربی ها بوده است.

محققان به دو گروه تقسیم می شوند. گروهی مخالف شدید شکر و گروهی مخالف شدید چربی ها.

به تازگی آزمایش تحقیقی از سوی مجله سلامت American medical association منتشر شده است. آنها به مدت 8 سال بر روی بیش از 50000 زن آزمایش کردند.

این زنان باید رژیم بدون چربی داشتند ولی مصرف شکر و کربوهیدرات صنعتی برایشان آزاد بوده است. نزدیک به نیمی از این زنان نه تنها کاهش وزن چشم گیری نداشته اند بلکه خطر ابتلا به سرطان پستان و سرطان غدد لنفاوی و همچنین خطر حمله قلبی در آنان باقی ماند.

در یک ازمایش دیگر که در بریتانیا انجام شد دو گروه از انسان های دوقلو تشکیل داده شد. گروهی رژیم بدون چربی گرفتند ولی خوردن هر نوع کربوهیدرات و شکر در آنان آزاد بود.

گروه دوم هم رژیم بدون شکر گرفتند که در آن مصرف هر گونه چربی آزاد بود.

بعد از یک ماه گروه بدون شکر وزن بیشتری نسبت به گروه بدون چربی کم کرده بود این یعنی اینکه شکر و محصولات کربوهیدراتی بسیار چاق کننده تر است.

درانرژی کار و فعالیت روزانه مصرف کننده های شکر انرژی بهتری داشتند چون کالری بیشتر و در نتیجه مغز فعال تری داشتند ولی در تست هوش، درصد هوشیاری مصرف کنندگان چربی بهتر بود.

نکته اینکه ریسک ابتلا به سرطان در مصرف کنندگان شکر بسیار بالا بود. در واقع مخالفان شکر پیروزاین تحقیق شدند.

دلیل آن هم مشخص است. بدن انسان به طور طبیعی روزانه صدها سلول سرطانی را شناسایی و نابود می کنند با مصرف چربی بدن به طور طبیعی چربی ها را می شناسد وهضم میکند، مگراینکه چربی بیش از مقدار معین وارد بدن شود که نیاز به تحرک بالا و کالری سوزی اضافه هم داریم ولی شکر به دلیل مصنوعی بودن آن و ناشناخته بودنش برای سیستم مغز باعث از کار افتادن سیستم ایمنی بدن میشود و در نتیجه زمینه برای رشد سلول های سرطانی فراهم میشود. شکر همچنین میزان هورمونی بدن را به شدت نا متعادل میکند که این خود زمینه ساز صدها بیماری است.

 همچنین زمانی که سطوح کربوهیدرات (مانند قند، نشاسته و آرد ها) در بدن افزایش می‌یابد، اسیدهای چرب خطرناک در خون افزایش می‌یابند. این‌ها با دیابت نوع دوم و بیماری‌های قلبی در ارتباط هستند.

داستان تلخ تر اینکه شکر در همه جا و در همه چیز امورزه یافت می شود. دلیل آن هم تغییر ذائقه انسان و شیرین تر شدن ان است. در یک کلمه انسان مدرن به شکر اعتیاد دارد.

غذاهای فوری حاوی مقدار زیادی چربی اشباع شده و شکر صنعتی هستند در واقع شکر مصرف هر چیز ناخوشایندی را خوشایند می کند و این رمز تجارت صنعت غذا بوده و خوهد بود.

همینطور روی تمامی محصولات کارخانه ها شکردر انواع مختلف هست. از کنسرو نخودفرنگی گرفته تا سس و چاشنی ها. حتی محصولات رژیمی که فاقد چربی هستند برای تعادل مزه آن، از شکر استفاده شده است.

با توجه به رشد روز افزون شهرنشینی مردم تمایل بیش از حدی به غذاهای چرب، شیرین و کربوهیدرات های صنعتی و فرآوری شده پیدا کرده اند. الگوی تغذیه کشور ما نیز دستخوش تغییرات زیادی شده است و به گفته کارشناسان، وضعیت تغذیه ایرانیان در حد مطلوبی نیست.

سرانه مصرف شکر ایرانی ها بین 21 تا 24 کیلوگرم است. درحالی که میانگین جهانی آن، فقط پنج کیلوگرم (چین 8 کیلوگرم) است. این، یعنی ایرانی ها پنج برابر مردم جهان از شکر استفاده می کنند.

نگاهی به جدول مصرف خانوار ایرانی نسبت به استاندارد های جهانی بی اندازیم:

مواد غذایی در ایران و در جهان به ترتیب

گوشت سفید و قرمز36 کیلوگرم/42 کیلوگرم

تخم مرغ190 عدد/250 عدد

نوشابه40 لیتر/10 لیتر

روغن زیتون 220 گرم/بین 3 تا 27 کیلوگرم

محصولات نان160 کیلوگرم/25 کیلوگرم

پس مصرف کربوهیدرات و شکر در ایران به مراتب بسیار بیشتر از چربی های اشباع نشده و اشیاع شده است.

اما استان هرمزگان از چه جایگاه و الگو مصرفی در کشور برخوردار است؟

اما فاجعه باری که اخیراً از طرف اتحادیه صنف اغذیه‌فروشی استان هرمزگان منتشرشده نشان می‌دهد که هرمزگانی‌ها 10 برابر دیگر استان‌ها غذاهای آماده و فوری مصرف می‌کنند و می‌توان گفت رتبه یک را در کشور دارند.

 بیش از ۶۵۰ واحد صنفی غذای فوری و 200 واحد غیر صنفی و غیرمجاز در هرمزگان وجود دارد که هرکدام روزانه به‌صورت میانگین ۷۰ وعده غذایی به فروش می‌رساند و در طول سال 20 میلیون وعده غذایی می‌فروشند.

اگر همراه هر ساندویچ یک لیوان نوشابه نیز مصرف می‌شود سالانه برابر با یک‌میلیون و ۷۰۰ هزار کیلوگرم شکر فقط در رستوران‌ها و مراکز غذاهای آماده استفاده می‌شود.

البته آمار دقیقی از مصرف شیرینی، بستنی و تنقلات که در سطح استان وهمینطور در سبد غذایی مردم به مصرف می‌رسد در دست نیست.

این آمارها یعنی اعتیاد شدید هرمزگانی به شکر، چربی‌های مضر و اسیدهای چرب، این یعنی رشد تصاعدی دیابت و سرطان.

از طرفی هرمزگانی با داشتن هوای بسیار گرم و نبود فضای سبز مناسب و پایین بودن فرهنگ ورزش‌های همگانی تحرک بسیار پایین‌تری دارند که این خود به ابعاد فاجعه می‌افزاید.

در واقع شهرنشین‌های این استان ترجیح می‌دهند بیشتر اوقات فراغت خود را در مکان‌های سربسته خنک صرف ‌کنند.مردمی که روزی بیشتر مواد غذایی شان تنها محصولات خرما، مرکبات و ماهی بوده امروز درگرو فرهنگ غلط غذاهای آماده هستند.

در سبک غذایی مردم این استان غذاهای خانگی و دریایی جای خود را به غذاهای کنسروی، فرآورده‌های شکری و شیرین، غذاهای نیمه آماده و غذای فوری داده است.می‌توان چند دلیل عمده را ذکر کرد. ارزان و در دسترس بودن آن این نوع غذاها یکی از دلایل آن باشد.

شاید مصرف‌گرایی و تظاهر به مدرن بودن مردم را به این سمت سوق داده است و یا اینکه الگوهایی غذایی که بچه‌ها در مدرسه دارند بر روی سبک زندگی آن‌ها بسیار تأثیر گذاشته‌اند. کشور مکزیک و برزیل از کشورهایی هستند که بر روی مصرف نوشابه مالیات وضع کردند و سرانه مصرف نوشابه که در آنجا بسیار بالابود به شکل چشمگیری کاهش پیدا کرد و همچنین غذاهای مدارس خود را بسیار مقوی‌تر و بر مبنای فرهنگ و الگوی غذایی منطقه طرح‌ریزی کردند.

ازاین‌رو برای پیشگیری از شیوع سرطان و دیگر بیماری‌های خطرناک مسئولین باید زنگ خطر را به صدا درآورده و با الگوسازی از کشورهای دیگر سعی بر کنترل و فرهنگ‌سازی زندگی سالم در مردم بکنند.