خطر وقوع سونامی در منطقه مکران

صبح ساحل ، اجتماعی - مدیر مرکز علوم جوی و اقیانوس‌شناسی سازمان هواشناسی با اشاره به وجود خطر وقوع سونامی در سواحل مکران، بر ضرورت ایجاد شبکه هشدار هواشناسی در این منطقه تاکید کرد.

توسعه منطقه مکران موضوعی است که طی یکی دو سال گذشته با جدیت دنبال می‌شود و حتی دو سال پیش ستادی با عنوان ستاد توسعه منطقه مکران با حضور دستگاه‌های مختلف نظامی، اجرایی و نظارتی تشکیل شده است و این ستاد سعی دارد با مشارکت‌ بخش‌های مختلف و با سرعت «توسعه» را در سواحل مکران پیش ببرد. در میان امور مختلف توسعه‌ای که بحث و بررسی در مورد جزییات آن ضرورت دارد آنچه در مکران باید مورد توجه قرار گیرد مسائل مربوط به حوزه هواشناسی است.

بهزاد لایقی سونامی را پدیده مهمی برای سواحل مکران معرفی و در این باره تصریح کرد: عامل ایجاد سونامی زمین‌شناختی و زلزله‌های زیر بستر دریا است که باعث ایجاد امواج بلندی در سطح دریا می‌شود و اگر این امواج قدرت زیادی داشته باشند، سبب تخریب ساحل هم می‌شوند.

آنچه موجب نگرانی می‌شود این است که به موازات خط ساحل در داخل دریای عمان منطقه فرونشست مکران را داریم که از بندر گواتر شروع می‌شود و تا سواحل پاکستان و نزدیک جاسک ادامه می‌یابد. این منطقه محل برخورد دو صفحه تکتونیکی است به طوری که یک صفحه به زیر یک صفحه دیگر می‌رود و در هر سال صفحه رویی دو میلی‌متر بالاتر می‌رود و باعث افزایش ارتفاع مکران از دریا می‌شود.

وی افزود: اگر حرکت این دو صفحه آرام باشد تنها باعث بالاروی ساحل و به مرور فرسایش و در نتیجه پیدا شدن فسیل‌های دریایی در مناطق دوراز خط ساحلی خواهد شد. 

به عنوان مثال تپه‌های مریخی بخشی از بستر دریا است که بر اثر فعالیت‌های زمین‌شناسی در این منطقه ایجاد شده است. اگر حرکت این دو صفحه به هر دلیلی دچار وقفه شود برای مثال یک صخره‌ای بین این دو صفحه گیر کند انباشت انرژی را در پی دارد و با آزاد شدن ناگهانی آن، موج بزرگی ایجاد می‌شود.

لایقی با بیان اینکه آخرین سونامی در اقیانوس هند مربوط به سال ۱۹۴۵ است، گفت: این سونامی باعث تخریب بیشتر سواحل پاکستان و کشته شدن چند صد نفر شد بنابراین در شرایط کنونی که به دنبال سرمایه‌گذاری در سواحل مکران به منظور ایجاد شغل، صنایع و افزایش جمعیت هستیم لازم است تمهیدات لازم را بیندیشیم چون در صورت وقوع سونامی،آسیب‌های جدی به تاسیسات منطقه می‌رسد.

وی در مورد تاثیرات سونامی ۱۹۴۵ بر سواحل ایران اظهار کرد: در آن زمان چون تاسیساتی نداشتیم تخریب ناشی از سونامی خیلی گسترده نبود اما در حال حاضر قصد اجرای پروژه‌های عظیم و ایجاد شهرک‌های صنعتی و توسعه جوامع شهری در منطقه مکران را داریم بنابراین لازم است تمهیدات لازم برای مقابله با این پدیده احتمالی بسیار مخرب اندیشیده شود.

مدیر مرکز علوم جوی و اقیانوس‌شناسی سازمان هواشناسی با اشاره به ضرورت ایجاد شبکه هشدار سونامی در مکران گفت: به منظور شناسایی مناطق تحت تاثیر خطر سونامی و اطلاع‌رسانی در این باره به شبکه هشدار نیاز داریم البته برای ایجاد شبکه هشدار چند بخش شامل سازمان زمین‌شناسی، پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی و سازمان بنادر به طور موازی در این زمینه کار می‌کنند و مرکز علوم جوی هم فعالیت‌هایی داشته است. در حال حاضر هم پایه کار را برای ایجاد یک سیستم ۲۴ ساعته هشدار داریم و زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری هم تا حدودی فراهم، امکان پردازش اطلاعات در سازمان هواشناسی ایجاد و به‌طور کلی بستر لازم برای ایجاد مرکزی هشدار سونامی ایجاد شده است.

لایقی با بیان اینکه برای توسعه شبکه هشدار سونامی در سواحل مکران نیاز به ایجاد یک مرکز و تجهیز آن داریم،تاکید کرد: ضرورت ایجاد این مرکز در ستاد توسعه مکران مطرح شده و به هر حال اطلاع‌رسانی لازم در مورد ضرورت ایجاد این شبکه شده و اعضای ستاد توسعه مکران در جریان آن هستند که منطقه مکران مستعد وقوع سونامی است.

لایقی پیش با اشاره به سابقه وقوع طوفان‌های حاره‌ای در سواحل مکران نسبت به تخریب ساحل و حتی تاسیسات ساحلی بر اثر بروز این پدیده جوی هشدار داده و نیازهای سازمان هواشناسی را در راستای تجهیز دستگاه‌ها به منظور پایش و پیش‌بینی‌های دقیق محلی و ارائه توصیه‌ هواشناسی دریایی به مردم بومی و دستگاه‌های مرتبط با دریا بیان کرده بود./ ایسنا