چراغ سبز شورای نگهبان به استانی شدن انتخابات

استانی شدن انتخابات مجلس، طرحی که بیش از دو دهه از کلید خوردن آن می‌گذرد، اما همچنان مورد مناقشه است. در روزهای اخیر، نمایندگان مجلس دهم هم مانند نمایندگان ادوار گذشته در آخرین سال حضور خود در بهارستان به تکاپو افتاده‌اند تا با ارائه این طرح، انتخابات مجلس را استانی کنند. 

اما موافقان و مخالفان این طرح با قدمت بیش از 20 سال چه می‌گویند؟به گزارش ایرنا، ایده استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی، اولین بار در ذهن ساکنان مجلس پنجم جرقه خورد؛ اما به نتیجه‌ای نرسید. پایان مجلس پنجم، مُهر پایانی بر طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی نبود و نمایندگان دوره‌های بعد نیز هر بار با نزدیک شدن به پایان حضور چهارساله‌شان در مجلس، این طرح را روی میز کار خود قرار دادند. آخرین بار نمایندگان مجلس نهم طرح استانی شدن انتخابات مجلس را در دستور کار خود قرار دادند و در آذرماه سال 93 کلیات آن را به تصویب رساندند.در نهایت این طرح با مخالفت شورای نگهبان به بایگانی رفت و حالا دوباره بهارستان‌نشینان امروز برای تصویب این طرح دست به کار شده‌اند. این بار اما شورای نگهبان نظر بینابینی اعلام کرده است. 

عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان پس از مطرح شدن این طرح در مجلس دهم، در توییتی نوشت: «نسبت به مصوبات مجلس، از جمله اصلاح قانون انتخابات و استانی شدن نمی‌توان قضاوت پیشینی داشت. با وصول مصوبه، شورای نگهبان نظر خواهد داد. لیکن درخصوص کاهش مشارکت مردم و بروز مشکلات امنیتی باید دقت لازم انجام شود.شایسته‌گزینی، شفافیت و نظارت بر عملکرد نمایندگان به ارتقای جایگاه مجلس می‌انجامد.» رمزگشایی از لحن این توییت شاید به‌نوعی نشان‌دهنده تغییر موضع شورای نگهبان درباره این موضوع باشد. 

به عبارت دیگر، نشانه‌هایی در دسترس است مبنی بر اینکه این دفعه ماجرا قدری فرق می‌کند.گرچه این بار نظر شورای نگهبان نسبت به استانی شدن انتخابات مجلس مانند گذشته منفی نیست و بهارستان‌نشینان می‌‌توانند امیدوار باشند با انجام اصلاحاتی، نظر مثبت این شورا را جلب کنند، اما سرنوشت این طرح در مجلس هنوز مشخص نیست و مخالفان و موافقان با هم برابری می‌کنند.عبدالحمید خدری، یک نماینده مجلس شورای اسلامی در این باره می‌گوید: من یکی از موافقان این طرح هستم و به همراه سایر همکاران در مجلس خیلی هم پیگیری کردیم که این طرح در اولویت صحن قرار بگیرد، چراکه از نظر ما این طرح مزایایی دارد. ضمن اینکه من یکسری معایبی را که دوستان به آن وارد می‌کنند، از جمله مشارکت کمتر مردم و بالا رفتن هزینه‌های انتخابات، قبول ندارم.خدری معتقد است: این طرح باعث می‌شود سطح مجلس بالاتر بیاید، چراکه با این شیوه انتخابات،‌ افراد شایسته‌تر و توانمندتری می‌توانند انتخاب شوند. ضمن اینکه ما از موضوع جابه‌جایی آرا هم در امان هستیم.در حوزه‌های کوچک رأی‌گیری، روز رأی‌گیری معمولاً یک جمعیتی به دلایل قومی، قبیله‌ای یا عشیره‌ای برای رأی از حوزه‌ای به حوزه‌ای دیگر می‌رود، ولی با استانی شدن انتخابات این مشکل برطرف خواهد شد. از این رو، به‌نظرم طرح بسیار خوبی است و باعث‌ می‌شود به دموکراسی یک قدم نزدیک‌تر شویم.

این نماینده مجلس تأکید می‌کند: با استانی شدن انتخابات هزینه انتخابات کمتر می‌شود، چراکه تبلیغات از طریق رسانه‌های عمومی ارائه می‌شود. مثلاً صداوسیما می‌تواند برنامه مناظره برگزار کند. جدای از این، کاندیداها می‌توانند ائتلاف استانی داشته باشند و همین‌ها باعث می‌شود کسی که توانمندی لازم را دارد پیروز صحنه باشد. ضمن اینکه بعد از انتخاب شدن، نماینده‌ها درگیر تصمیمات کلان می‌شوند. الان توقع از نماینده‌ها در سطح امور جزئی شهر از جمله آسفالت معابر و مبلمان شهری شده است در حالی که این موضوعات مربوط به شورای شهر است.

اصغر سلیمی، سخنگوی کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی مخالف طرح استانی شدن انتخابات است. او به ایرنا می‌گوید: در هیچ‌یک از کشورهای دنیا انتخابات مجلس به‌صورت استانی برگزار نشده است.سلیمی با اشاره به اینکه کشورمان از اقوام، مذاهب و زبان‌های مختلف برخوردار است، می‌افزاید: تاکنون هر یک از آن‌ها در مجلس نماینده خاص خود را داشته‌اند، اما با استانی شدن انتخابات، حضور این نمایندگان در نهاد قانونگذاری کشور کمرنگ خواهد شد.

او معتقد است استانی شدن انتخابات نمی‌تواند این مشکلات را حل‌وفصل کند و بسیاری از ایرادهای انتخابات با قانون جامع انتخابات که در کمیسیون شوراها در حال بررسی است، برطرف خواهد شد.

حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو فراکسیون ولایی مجلس هم در پایان گفت:صف مخالفان ایده استانی شدن انتخابات مجلس قرار دارد.