مزد تلاش‌های خود را گرفتیم

فناوری نانو، نانو فناوری یا نانو تکنولوژی؛ رشته‌ای از دانش کاربردی و فناوری است که جستارهای گسترده‌ای را پوشش می‌دهد. موضوع اصلی آن نیز مهار ماده یا دستگاه‌های در ابعاد کمتر از یک میکرومتر، معمولاً حدود یک تا ۱۰۰ نانومتر است.

به گزارش صبح ساحل به نقل از ایسنا، بسیاری از کسانی که قصد دارند رشته تحصیلی آینده خود را انتخاب کنند، یا برای دست‌یابی به شغل مطلوبشان به دنبال کسب دانش و مهارت در حوزه‌ی جدیدی هستند؛ همین‌طور متخصصانی که می‌خواهند با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید کسب‌وکارشان را توسعه دهند، یا افرادی که به‌واسطه علاقه‌مندی شخصی،‌ به سراغ حوزه‌های جدید علم و فناوری می‌روند؛ به‌احتمال‌زیاد سری هم به دنیای فناوری نانو می‌زنند تا بررسی کنند این فناوری تا چه حد می‌تواند پاسخگوی نیازهایشان باشد.

"نانو" تکنولوژی فهم و به‌کارگیری خواص جدیدی از مواد و سیستم‌هایی در این ابعاد است که اثرات فیزیکی جدیدی - عمدتاً متأثر از غلبه خواص کوانتومی بر خواص کلاسیک - از خود نشان می‌دهند.

فناوری نانو موج چهارم انقلاب صنعتی، پدیده‌ای عظیم است که در تمامی گرایش‌های علمی راه یافته و از فناوری‌های نوینی است که با سرعت هرچه‌تمام‌تر درحال‌توسعه است. از ابتدای دهه ۱۹۸۰ میلادی گستره طراحی و ساخت ساختمان‌ها هرروزه شاهد نوآوری‌های جدیدی در زمینه مصالح کارآمدتر و پربازده‌تر در مقاومت، شکل‌پذیری، دوام و توانایی بیشتر نسبت به مصالح سنتی است.

نانو فناوری یک دانش به‌شدت میان‌رشته‌ای است و به رشته‌هایی چون مهندسی مواد، پزشکی، داروسازی و طراحی دارو، دامپزشکی، زیست‌شناسی، فیزیک کاربردی، ابزارهای نیم رسانا، شیمی ابر مولکول و حتی مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی شیمی و مهندسی کشاورزی نیز مربوط می‌شود.

تحلیل‌گران بر این باورند که فناوری نانو، زیست‌فناوری و فناوری اطلاعات (IT) سه قلمرو علمی هستند که انقلاب سوم صنعتی را شکل می‌دهند. نانو تکنولوژی می‌تواند به‌عنوان ادامه دانش کنونی به ابعاد نانو یا طرح‌ریزی دانش کنونی بر پایه‌هایی جدیدتر و امروزی‌تر باشد.

نانو ریشه یونانی "نانس" به معنی کوتوله است. فناوری نانو موج چهارم انقلاب صنعتی، پدیده‌ای عظیم است که در تمامی گرایش‌های علمی راه یافته است تا جایی که در یک دهه آینده برتری فرایندها، وابسته به این تحول خواهد بود.

ماهیت فناوری نانو توانایی کار کردن در تراز اتمی، مولکولی و فراتر از آن در ابعاد بین ۱ تا ۱۰۰ نانومتر، با هدف ساخت و دخل و تصرف در چگونگی آرایش اتم‌ها یا مولکول‌ها با استفاده از مواد، وسایل و سیستم‌هایی با توانایی‌های جدید و با تغییر این ساختارها و رسیدن به بازدهی بیشتر مواد است.

حال مدتی است که استان هرمزگان در این بخش مهم که می‌تواند علاوه بر دارا بودن درآمد پایدار منجر به توسعه اشتغال کارآفرینان و متخصصین شود، ورود جدی داشته و شاهد هستیم در المپیادهای دانش‌آموزی صاحب کسب مدال‌های رنگارنگ شده است به‌گونه‌ای که در سایه دستاوردهای سال‌های اخیر استان هرمزگان در بخش نانو و توسعه آزمایشگاه‌ها، نگاه مسئولان کشور به تقویت فعالیت‌های استان هرمزگان معطوف شده است.

نخستین آزمایشگاه نانو از سال ۹۴ در پژوهش سرای دانش‌آموزی ناحیه یک بندرعباس راه‌اندازی شد و تا سال ۹۶ تعداد این مراکز به ۹ واحد افزایش یافت؛ هم‌اکنون ناحیه ۱ و ۲ بندرعباس، میناب، سیریک، رودان، جاسک، بندرخمیر، بندرلنگه و پارسیان آزمایشگاه نانو دارند.

اما شاید در این بین ورود نانو به دانشگاه‌های استان هرمزگان نیز با کندی پیش می‌رود و در این بین دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با وجود تعدادی دانشجو علاقه‌مند پیشتاز بوده و در هفته گذشته شاهد موفقیتی بزرگ برای سطح دانشگاهی استان هرمزگان بودیم که شاید کمتر به آن پرداخته شد.

کسب دو عنوان نخست در جشنواره تجارب نو در حوزه ترویج و آموزش نانو و جشنواره آثار رسانه‌ای دانشجویی در حوزه علوم و فناوری برای سمیه منصوری، دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان نیز نشان از وجود استعدادهای کشف نشده‌ای در این زمینه مهم علمی می‌دهد.

سمیه منصوری در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه در دوران دبیرستان بود که با نانو آشنا و زمینه علاقه‌مندی‌اش به آن پدیدار شد، افزود: برای نخستین بار در دوران دبیرستان، مدیر مدرسه از من خواست که مقاله‌ای در خصوص نانو بنویسم و در سمیناری با این موضوع حضور پیدا کنم که همین موضوع زمینه جذبم به سمت نانو را فراهم کرد.

وی با بیان اینکه پس‌ازآن با حضور در پژوهش سرای دانش‌آموزی بندرعباس و آشنایی با دکتر فرهادی به‌مرور فاصله خود را با نانو کمتر کرده و دیگر به‌نوعی علاقه‌مند به آن شده بود، تصریح کرد: با حضور در سمینار و گردهمایی‌های مختلف و ارائه مقالات مختلف بیشتر از قبل با نانو آشنا شدم.

این دانشجوی پرستاری با اشاره به اینکه پس از ورود به دانشگاه اندک زمانی به امر تحقیقات پرداخته و سمت دبیر کمیته تحقیقات دانشکده پرستاری را قبول کردم و به همین علت از نانو فاصله گرفتم، خاطرنشان کرد: در همین ایام بود که به‌صورت اتفاقی مجله‌ای را ورق می‌زدم که به تبلیغی در خصوص برگزاری مسابقات نانو برخوردم و بار دیگر این نگاه باعث کشش و رفتنم به سمت نانو شد.

انجمن نانو دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان را تاسیس کردم

دبیر انجمن نانو پارک علم و فناوری استان هرمزگان با بیان اینکه پس‌ازآن بود که با ستاد توسعه فناوری نانو کشور ارتباط گرفتم، اضافه کرد: چون در دانشگاه این موضوع فعال نبود به‌صورت شخصی امور را پیش بردم و با هدف گسترش نانو در سطح دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، انجمن نانو را در اواخر سال 95 تأسیس کردم.

منصوری با اشاره به اینکه از آن زمان بود که فعالیت‌های خود را آغاز و به سمت جذب دانشجویان و دعوت از اساتید مرتبط با نانو برای آموزش و ترویج آن در سطح دانشگاه پرداختم، بیان کرد: اقدامات ترویجی، آموزش، نمایشگاه و دعوت از مخترعین را در برنامه قراردادیم تا دانشجویان بیش‌ازپیش با نانو آشنا شوند.

فستیوال نانو اقدامی ابداعی برای نخستین بار در کشور

مقام نخست جشنواره تجارب نو در حوزه ترویج و آموزش نانو با بیان اینکه در این راه علاوه بر دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان شاهد همکاری آموزش‌وپرورش هرمزگان و پارک علم و فناوری هرمزگان هم بودیم، تصریح کرد: پس‌ازآن بود که به سراغ برگزاری اجرای برنامه‌ای متفاوت و بزرگ در سطح کشور در بحث نانو در سطح دانشگاه‌های کشور پیش رفتیم و توانستیم نخستین دوره نانو فستیوال را در دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس برگزار کنیم.

وی ادامه داد: در این فستیوال، سمینار آشنایی با فناوری نانو با حضور مدیر ترویج ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی ریاست جمهوری کشور برگزار شد؛ همچنین معرفی علم نانو و حمایت‌های ستاد نانو برای ترغیب دانشجویان و سایر علاقه‌مندان، برگزاری جشنواره محصولات نانو استان و کشور و نمایشگاه عکس از دیگر برنامه‌های جانبی این نانو فستیوال بود.

این دانشجوی رشته پرستاری با بیان اینکه در این فستیوال در خصوص اهمیت مقیاس نانو و روش‌های کار و تولید در مقیاس نانو و کاربردهای آن در حوزه‌های مختلف و تشریح آیین‌نامه‌های دریافت حمایت از ستاد نانو توضیحاتی ارائه شد، عنوان کرد: برگزاری این سمینار موجب آشنایی شرکت‌کنندگان با رشته نانو و ایجاد انگیزه برای حضور در المپیادهای علمی شد.

مزد تلاش‌های خود را گرفتیم

دبیر سابق انجمن نانو علوم پزشکی هرمزگان برگزاری کلاس‌های هفتگی برای آشنایی دانشجویان و عملی سازی دانسته‌های تئوری‌شان را از دیگر برنامه‌های انجمن نانو دانست و تصریح کرد: پس‌ازاین موارد بود که تجارب خود را از برگزاری فستیوال نانو را به جشنواره تجارب نو در حوزه ترویج و آموزش نانو ارسال کردم و مزد تلاش‌های خود و سایر اعضای انجمن را با کسب رتبه نخست گرفتیم.

منصوری با اشاره به اینکه کسب این مقام نشان می‌دهد چه استعدادهایی در هرمزگان وجود دارد که نیاز به توجه دارند، اظهار کرد: همچنین در این مدت تلاش و تمرکز خود را بر تولید نشریه‌ای ویژه نانو اما به سبکی متفاوت و جذاب برای خوانندگان به کار بستم.

بی‌خوابی‌های طولانی رو پشت سر گذاشتم

وی با بیان اینکه در نشریه دانشجویی "موج چهارم" با تلاش شبانه‌روزی و حتی بی‌خوابی‌های طولانی روبه‌رو شدم که جا دارد از تلاش تمامی افرادی که در این نشریه حضوری فعال داشتند، تشکر کنم، افزود: در این نشریه سعی کردیم حتی از شعر و طنز و موسیقی و ارتباطشان با نانو هم مطلب بیاوریم و گرچه در بخش طراحی سختی‌های زیادی را متحمل شدیم اما با تلاش سه‌ماهه برای تولید و چاپ آن توانستیم آن را منتشر کنیم و پس از حضور در جشنواره آثار رسانه‌ای دانشجویی در حوزه علوم و فناوری عنوان نخست را به دست آورد.

این دانشجوی رشته پرستاری با اشاره به اینکه کشورمان در حوزه نانو در جهان‌بین ده کشور نخست قرار دارد، اضافه کرد: رتبه هرمزگان در این حوزه بسیار پایین است گرچه آموزش‌وپرورش هرمزگان با داشتن پژوهش سرایی مجهز توانسته دانش آموزان علاقه‌مند به این حوزه را به‌خوبی پرورش دهد و شاهد موفقیت دانش آموزان هرمزگانی در المپیادهای کشوری و حتی بین‌المللی باشیم.

بنگاه های اقتصادی هرمزگان حمایت از نانو را منفعتی برای خود بدانند

وی با تأکید بر اینکه بایستی مسئولین استان هرمزگان را ترغیب به حمایت از این حوزه کرد تا پژوهشگران جوان باانگیزه بیشتر برای کشورمان افتخارآفرینی کنند، ادامه داد: در هرمزگان زیرساخت‌ها و امکانات موجود است و افراد خبره و علاقه‌مند هم وجود دارد اما حمایت مالی لازم برای توسعه و به نتیجه رسیدن تحقیقات و دستاوردها صورت نمی‌گیرد.

منصوری در پایان با بیان اینکه بنگاه‌های اقتصادی استان هرمزگان با حمایت از افراد متخصص در حوزه نانو به‌راحتی می‌توانند از این دانش علمی برای توسعه امور خود بهره ببرند، افزود: هم‌اکنون در صنایع نفتی استان بوشهر، نانو کاربرد فراوانی دارد پس جا دارد نگاه به نانو در هرمزگان ارتقا یابد و شاهد حمایت‌ها از این بخش مغفول مانده باشیم.