کمبود گاز مایع در حاشیه یک گرانی

شهروندان استان های جنوبی هرسال در فصل سرما با کمبود گاز مایع مواجه می‌شوند، اما بعد از گرانی بنزین صف‌های طولانی برای دریافت سیلندر شکل گرفته‌است.

به گزارش صبح ساحل، به نقل از اقتصادآنلاین، سیستان ‌و بلوچستان، کرمان، هرمزگان و بوشهر طی یک ماه گذشته شاهد تشکیل صف‌های طولانی برای دریافت سیلندر گاز مایع بودند. مردم این استان‌ها به ویژه سیستان و بلوچستان، گاهی بعد از انتظار چند ساعته بدون سیلندر گاز به خانه بازمی‌گشتند یا برخی روزها با تابلوی «گاز نداریم» روبه رو می‌شدند. هرچند کمبود گاز هر سال در فصل سرما در این استان‌ها به چشم می‌آید اما امسال بعد از افزایش قیمت بنزین و نگرانی مردم از گرانی گاز و کمبود آن، ابعاد گسترده‌تری یافت و شاهد صف‌های طولانی بودیم. شرکت‌های توزیع کننده هم این موضوع را رد نمی‌کنند و معتقدند مردم بعد از گرانی بنزین به ایستگاه‌های توزیع سیلندر هجوم آورده‌اند. بررسی‌های میدانی هم نشان می‌دهد با وجود موانع همیشگی مانند هزینه حمل‌ و نقل و معطلی کشنده‌ها در محل بارگیری، گرانی بنزین بر این روند بی‌تاثیر نبوده است.

کمبود گاز؛ مشکل هر سال

سیستان ‌و بلوچستان، با داشتن بیشترین جمعیت محروم از گاز لوله‌کشی،  بیش از همه استان‌ها با مشکل کمبود سیلندر روبه‌رو بوده است.  یکی از شهروندان زاهدانی می‌گوید: بسیاری از مسئولان صف‌های طولانی گاز را ناشی از هجوم مردم برای دریافت سیلندر اعلام کردند، اما وقتی تجربه سال‌های گذشته و کمبود گاز در زمستان را دارند، چرا نباید به فکر تامین سوخت کافی برای مردم باشند؟ چرا مسئولان واقعیت را نمی‌پذیرند که کم‌کاری آن‌ها به مشکلات دامن زده است و همه مشکل را به گردن مردم و هجوم آن‌ها می‌اندازند؟ ساعت‌ها در صف می‌ایستیم و در نهایت هیچ تضمینی وجود ندارد که گاز به ما برسد.

او به وعده سال‌های قبل مسئولان هم اشاره می‌کند و می‌افزاید: استاندار و سایر مسئولان وعده داده بودند گاز مورد نیاز استان از مسیر ریلی تامین می‌شود. چرا امروز از مشکل کشنده‌ها و معطلی بارگیری صحبت می‌کنند؟

کاهش بارگیری در پالایشگاه اصفهان 

مدیر یکی از شرکت‌های توزیع سوخت در زابل اما در پاسخ به گلایه شهروندان، مانع اصلی را کاهش بارگیری در پالایشگاه اصفهان می‌داند و می‌گوید: در پالایشگاه اصفهان بارگیری کم بود و با وقفه‌ چندروزه روبه‌رو شدیم. هم‌زمانی این وقفه با گرانی بنزین موجب بروز جو روانی در استان شد و بسیاری از مردم تصور کردند گاز گران می‌شود یا کم می‌آید. مهدی ارباب در پاسخ به اظهارنظر‌ مسئولان کشوری درباره نظارت بر توزیع سیلندرها هم تصریح می‌کند: اتفاقا به نظر من ریشه اصلی، برخی تصمیمات مدیران است. وقتی بنزین گران شد، این موضوع را درنظر نگرفتند که مردم برای خرید گاز مایع صف‌های طولانی می‌بندند. افراد زیادی برای خودرو‌شان از گاز مایع استفاده می‌کنند و به همین دلیل گاز در بخش خانگی کم می‌آید. وی با یک محاسبه سرانگشتی، دلیل رغبت مردم به استفاده از گاز مایع برای خودرو را این طور توضیح می‌دهد: گاز سالم‌ترین و ارزان‌ترین سوخت است. یک باک گاز 18 هزار تومان می‌شود و یک باک بنزین 180هزار تومان. از سوی دیگر، نفت هم گران است، زیرا یک بشکه 40 هزار تومانی نفت در بازار آزاد 600 هزار تومان به فروش می‌رسد. به اعتقاد ارباب، گرانی‌ بنزین، وقفه در بارگیری سوخت، مشکل حمل ‌و نقل و هم‌زمانی با فصل سرما در کنار هم موجب بروز کمبود گاز مایع در استان شده است.

دوگانه‌سوزهای غیرمجاز 

معاون اقتصادی استاندار سیستان ‌و بلوچستان هم این صحبت‌ها را رد نمی‌کند و می‌گوید: مشکل امسال کمبود سهمیه نیست، بلکه حمل ‌و نقل است، زیرا هزینه حمل ‌و نقل و سوخت کشنده‌ها زیاد است و تقریبا از شهریور با این مشکل روبه‌رو هستیم. مجید محبی با بیان این‌که به دلیل معطلی و هزینه حمل‌ و نقل فعالیت برای کشنده‌ها صرفه اقتصادی ندارد، می‌افزاید: کشنده‌های سیستان از پالایشگاه اصفهان بارگیری می‌کنند و کشنده‌های بلوچستان از بندرعباس. کمبود سهمیه نداریم، اما سهمیه تعیین‌شده کامل به استان نمی‌رسد. او به مشکلات دیگری هم اشاره می‌کند که در این شرایط مزید بر علت شده‌اند. محبی توضیح می‌دهد: بعد از گرانی بنزین  برخی خودروها به صورت غیرمجاز دوگانه‌سوز شد .  فقط 2 پایگاه گاز سی‌‌.ان.جی در زاهدان و ایرانشهر وجود دارد و خودروهای گازسوز در شهرهای دیگر از گاز مایع استفاده می‌کنند. از سوی دیگر، سرما موجب کاسبی برخی دلالان شد که بسیج و دادستانی به این موضوع رسیدگی کردند و حالا یک ناظر روی هر کشنده‌ای نظارت می‌کند.

تسهیلات برای شرکت‌های توزیع 

معاون اقتصادی استاندار سیستان ‌و بلوچستان در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این‌که سیستان‌ و بلوچستان آخرین استان از نظر برخورداری از گاز است، اظهار می‌کند: به‌جز ایرانشهر و 30 درصد از شهر زاهدان، بقیه مناطق استان از گاز محرومند. گاز سال 96 به استان رسید و با وجود لوله‌کشی در 30 درصد از شهر، این بخش هم به‌طورکامل زیرپوشش شبکه گاز قرار نگرفته است. محبی دلیل این مشکل را گران بودن هزینه لوله‌کشی داخل منازل می‌داند و می‌‌گوید: علمک‌های گاز تا در منازل رسیده است، اما شهروندان با وجود 5 میلیون تومان تسهیلات قرض‌الحسنه‌ای که دولت در نظر گرفته توان اجرای لوله‌کشی داخل منزل را ندارند. او تصریح می‌کند: انتظار این بود که بار گازرسانی به این 30 درصد شهر از دوش ما برداشته شود، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است. محبی درباره رایزنی‌های صورت‌گرفته برای رفع مشکل هم توضیح می‌دهد: رئیس شرکت ملی گاز این هفته سفری به استان دارد و رایزنی‌هایی انجام خواهیم داد. همچنین برخی شرکت‌های ترانزیتی ، کشنده‌هایشان را در اختیار شرکت‌های توزیع گذاشته‌اند تا گاز سریع‌تر منتقل شود. تسهیلاتی هم در نظر گرفته شده است تا شرکت‌های توزیع‌کننده ناوگانشان را تقویت کنند.

کمبود گاز یا مشکل صادرات؟

علاوه بر سیستان‌ و بلوچستان، هرمزگان هم از نظر دسترسی به گاز لوله‌کشی شرایط مناسب ندارد و خبرها حاکی از کمبود سیلندر گاز در 3 شهرستان پارسیان، بشاگرد و قشم است. با وجود گلایه شهروندان اما حامد ملازاده صادقیون، مدیر روابط عمومی شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی منطقه هرمزگان می‌گوید: شرکت ما به عنوان شرکت پخش فراورده‌های نفتی وظیفه تامین و توزیع سوخت گاز مایع مصرف‌کنندگان را نه‌تنها در هرمزگان بلکه در سراسر کشور برعهده دارد و برای تخصیص سهمیه مشکل نداشته‌ایم. او توضیح می‌دهد: ادعای تعلل در بارگیری یا کاهش سهمیه درست نیست، زیرا به برخی از شهرستان‌ها که فرماندارانشان درخواست سوخت بیشتر داده‌اند‌، حتی تا 100 درصد سهمیه بیشتر اختصاص دادیم. ملازاده صادقیون با تاکید بر این‌که در کل کشور کمبود گاز مایع وجود ندارد، تصریح می‌کند: در برخی مناطق مشکلاتی در حوزه قیمت سیلندرها و نحوه توزیع به‌وجود آمده است که ما دخالتی در آن نداریم و فقط گلایه شهروندان را به نهادهای نظارتی منتقل کرده‌ایم. مدیر تامین و توزیع شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی هم پیش از این گفته بود: در زمینه تولید سیلندرهای گاز محدودیت نداریم. با این حال، اکبر تقوی، مدیرکل نظارت بر شبکه‌های توزیعی و اقتصادی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، کمبود و گرانی گاز سیلندری برای مصارف خانگی را ناشی از  مشکل تامین آن به واسطه صادرات اعلام کرده بود. مسئولان در شرایطی زیر بار مشکل کمبود سیلندرهای گاز نمی‌روند که، بر اساس آمار رسمی، با وجود دسترسی 93 درصد جمعیت کشور به گاز شهری، 2 استان هرمزگان و سیستان ‌و بلوچستان هنوز به ‌طور کامل از این نعمت بهره‌مند نشده‌اند. در سیستان ‌و بلوچستان بخش اندکی از زاهدان و ایرانشهر و در هرمزگان فقط 19 درصد جمعیت شهری و 2 درصد جمعیت روستایی به گازشهری دسترسی دارند.