تسریع در بهتر اجرا شدن حقوق شهروندی

صبح ساحل، سیاسی _ شورای شهر با استناد به ماده هفتاده ویک قانون تشکیلات ، وظایف وانتخابات شوراهای اسلامی کشورمصوب 1/3/1375 وبا عنایت به حجم عظیم وگسترده مسائل ومشکلات مختلف شهری اقدامات وراه کارهای متعددی را درراستای تمرکززدایی وبهرهگیری از نظرات ودیدگاه های آحاد مردم و مشارکت واقعی ، پایدار،دائمی ونهادینه ، تشکل انجمن ها وسازمان ها ونهادهای مدنی داوطلبانه ومردمی ویا حمایت وپشتیبانی از ان ها ودرمسیر حفظ ، تقویت وتوسعه حقوق شهذروندی اتخاذ کرده وجهت پیشبرد ان تلاش می کند. الف- یکی از مهمترین این فعالیت ها واقدامات ، تشکیل وفعال سازی " انجمن های شورایاری در محلات شهر تهران" است . راه اندازی انجمن های شورایاری درشهر تهران ودربرخی از شهرهای دیگر کشور تلاشی از سوی مجموعه دست اندرکاران مدیریت شهری به ویژه شوراها وشهرداری ها برای بسط وفراگیر کردن اندیشه وعمل مشارکت شهروندان به مثابه رکنی از ارکان حقوق شهروندی وهمچنین اگاهی هرچه بیشتر ان ها از این حقوق وبهره گیری از دیدگاه ها ، مشارکت حسی ، زبانی ، عملی ، مالی ، اجرایی ونظارتی آحاد اقشار اجتماعی دربهبود وضعیت اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی ، عمرانی ، رفاهی وخدماتی شهرها بوده است .نهاد شورایاری محلات به عنوان یک نهاد اجتماعی ، انتخابی ومردمی عهده دار وظایف گوناگونی است ؛ که درراستای تحقق واجرایی شدن هر چه فزون تر حقوق ومشارکت شهروندی درمحلات شهری کارکرد دارند. ب- تشکیل "ستاد ساماندهی فعالیت های سازمان های مردم نهاد درشهر تهران " از دیگر راه کارها واقدامات شورای شهر است که درراستای مشارکت وتقویت حقوق شهروندی فعالیت می کند. مطالعات نشان می دهد که دردودهه اخیر نقش سازمان های مردم نهاد وتشکل های اجتماع محوردربهبود زندگی اجتماعی به ویزه درفضای شهرها نقش بی بدیل یافته است .نهادینه کردن وگسترش سازمان های مردم نهاد وبرنامه ریزی برای بهره گیری از همکاری وهمیاری آن ها درمدیریت شهری درقالب دیدگا هها وسیاست های حکمروایی خوب شهری ، سبب مشارکت طلبی ، پاسخ گویی ، شفافیت ، پا حسابی ، کارامدی ،اجماع گرایی ، اثربخشی واز همه مهم تر تقویت اگاهی شهروندان به حقوق شهروندی خود می شود.این سازمان ها می توانند از یک طرف دیده بان مدیریت شهری ( شورا وشهرداری ) درشناخت مسائل ونارسایی های شهری واز طرف دیگر رابطین مدیران شهری با اجتماعات محلی باشند. ج- شورای اسلامی شهر تهران ، مواد وتبصره های متعددی را درقانون برنامه پنج ساله شهرداری تهران وضع کرده است .برخی از انها ناظر بر راه کارهاییی مدون ومشخص جهت نهادینه کردن حقوق شهروندی محسوب می شود که شهرداری تهران را موظف می کند آن ها را درقالب طرح ولایحه به منظور بررسی وتصویب به شورا ها ارائه کند. از جمله این مواد وتبصره های مندرج درقانون برنامه پنج ساله شهرداری تهران عبارت است از  : - برنامه ریزی جهت نهادینه کردن ارتباط حقوق وتکالیف شهرداری واستقرار انضباط اجتماعی

- تدوین منشور حقوق وتکالیف شهروندی

فرایند جهانی شدن وتاثیر روزافزون آن بر گسترش واشاعه فرهنگ ها به یکدیگر، آگاهی شهروندان را درمورد انواع واشکال مختلف حقوق شهروندی افزایش داده است ؛به طوری که می توانیم در کشورهای مختلف شاهد ادعاهای حقوقی جدید ونوبه نو از سوی گروه ها وطبقات اجتماعی متعدد باشیم. ولی این ادعاهای جدید حقوقی اگر شکل قانونی به خود نگیرد وبه تصویب نرسد ، ولو اینکه توسط بخش کثیری از افراد جامعه مورد پذیرش واقع شود؛ بازهم در حد یک ادعا باقی می ماندواز سوی دولت ضمانت اجرایی نخواهد داشت .هم چنین از آن جا که پیشرفت وتغییرات سریع فن اوری باعث تغییر شکل زندگی وتغییر روابط ومناسبات بین شهروندان درسطوح مختلف می گرددد ؛ لازم است که درمحتوای حقوق وتعهدات شهروندی تجدیدنظر واصلاحاتی صورت بگیرد، نا با شرایط جدید انطباق یافته وبتواند پاسخ گوی نیازها ومطالبات جدید شهروندان باشد. از همه مهم تر این که اگر چه حقوق وتعهدات شهروندی به صورت نظری وبرروی کاغذ نوشته شده وضمانت اجرایی پیدا می کند، ولی درعمل ممکن است بسیاری از آن ها نادیده گرفته شود ویا به صورت محدود اجرا گردد. این بی توجهی ممکن است هم از سوی شهروندان وهم از سوی دولت ومدیریت شهری باشد.بدین معنا که برخی از حقوق وبسیاری از تعهدات از سوی شهروندان مورد بی توجهی قرارگیرند ودولت ومدیریت شهری هم امکان دارد درعمل بسیاری از حقوق شهروندان را زیر پا گذاشته ویا دربرابر اهمالی که درمورد شهروندان صورت می گیرد بی تفاوت باشد.پس درهر حالت اگرچه حقوق وجود دارد ولی ممکن است همیشه محقق نگردد. درمورد تعهدات نیز همین وضعیت وجود دارد با این تفاوت که دولت ومدیریت شهری می تواند با استفاده از قدرت انحصاری خود واعمال ضمانت های اجرایی شدید حتی بدون رعایت حقوق شهروندی شهروندان،آن ها را مجبور به انجام تعهداتشان نماید .

* عضو هیئت مدیره شرکت مخابرات استان هرمزگان