سیاسی
صبح ساحل، سیاسی _ مردم ما سالهاست با انتخابات آشنا شده و به آن خو گرفته اند. فضای تبلیغاتی رسانهها هم در تشویق و گرم کردن فضای انتخابات ید طولایی داشته و هر بار به خوبی این مهم را به انجام رسانده است.
صبح ساحل، سیاسی _ مردم ما سالهاست با انتخابات آشنا شده و به آن خو گرفته اند. فضای تبلیغاتی رسانهها هم در تشویق و گرم کردن فضای انتخابات ید طولایی داشته و هر بار به خوبی این مهم را به انجام رسانده است. اما بسیاری از ما درباره نهاد شورای شهر که امسال انتخابات چهارمین دوره آن برگزار می شود ابهامات و پرسشهای بسیاری داریم. ازیکسو گستردگی تبلیغات کاندیداها و ازآن سو پراکندگی انتظارات مطرح شده از سوی رسانه ها براین ابهام ها می افزاید. درمورد نهادی که پس از 3 دوره شکل گیری همچنان ظرفیتها وکارکردهای واقعی آن درفضای پرتشتت تبلیغاتی ناشناخته باقی مانده است.گفتگو با اعضای سابق شوراهای اسلامی شهر بهترین راه برای اطلاع از واقعیتهای شوراهای شهر و روستا هستند. صالح دریانورد یکی از اعضای دومین دوره شورای شهر بندرعباس است که دعوت ما را برای گفتگو درباره این موضوع پذیرفتند.
آقای دریانورد چه تعریفی از شورای شهر دارید؟
شورا یک نهاد مشورتی دارای شخصیت حقوقی مستقل ویک نهاد تصمیمساز، نهادبرنامهریز و نهادی است که میتواند درواقع مسایل، تنگناها و مشکلات مردم را به سایر نهادها انتقال بدهد و درجهت رفع مشکلات هرمنطقه اقدام کند وپیگیر باشد. یک نهادمردمی ومدنی است که میتواند در پیشبرد توسعه یک شهر ویک منطقه موثرباشد ظرفیتهای حقوقی وقانونی برای شورا وجود دارد که بتواند وظایف را انجام بدهد. درقانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دقیقاً وظایف شورا گفته شده که برای رفع مسایل وتنگناهای هرمنطقه عمران وآبادانی وحل مسایل فرهنگی و اقتصادی هر منطقه تشکیل میشود.
چرا درانتخابات دیده میشود شعارهای تبلیغاتی گاه به موضوعاتی میپردازند که هیچ ارتباطی با وظایف واختیارات شوراها ندارد؟
یک علت اینست که برداشت آرمانی وکلی نسبت به وظایف شورا است که وجود دارد، سابقه شورا به درازای تاریخ است، براساس قصص قرآنی ودینی روی مسئله شورا ذهنیت داریم درتاریخ مدنیت هم ذهنیت آرمانی وجود دارد اغلب کسانی که میخواهند وارد شورای شهر شوند ذهنیت وآرمانی به مسئله شورا دارد. علت دوم عدم اطلاع از وظایف شوراست یعنی وقتی که فرد پشتوانه حقوقی وضعهای قانونی ایجاد شورا را بداند شاید کمتر شعارهای آرمانی وشعارهای غیرواقعی بدهد.
علت دیگر تا حدی عدم آشنایی وعدم آگاهی به وظایف شورا وکارکرد آن ونیز آرمانخواهی و آرمانگرایی است که نسبت به شورا وجود دارد. موضوعات شهری موضوعات پیچیده ایست که ممکن است با شرح وظایف دستگاهها و سازمانهای متفاوتی تلاقی کند قطعاً شورای شهر که یک نهاد سیاستگزار و برنامهریز وهماهنگکننده است نمیتواند همه این مسایل را محقق کند بالاخص درمسایل اقتصادی .بالاخره این موضوعات پیچیدهاند ومولفههای مختلفی برشاخصهای اقتصادی تاثیرگذار هستند. مثلاً بحث اشتغال وبیکاری موضوع منطقهای نیست و شورای شهر که مختص محدوده جغرافیایی خاصی است نمیتواند این مسئله کلان را پوشش دهند بلکه تنها میتواند برای رفع آن تلاش کند. شورا جایگاه قانونی و پتانسیل وظرفیتهای قانونی را دارد که مسایل کلان منطقه را پیگیری میکند اما به این معنی نیست که محوریت رفع این مشکلات باشد.
به نظرشما چرا کاندیداهایی که درابتدای ورود به شورا با حالتی مقتدرانه دربرابر شهردار قرار میگیرد پس از مدتی آنقدرضعیف میشوند که حتی به مجری خواسته های شهرداران تبدیل میشوند؟
بین آرمانگرایی و دسترسی به آرمان باید پل واقعی وجودداشته باشد.آرمان خواهیما خیلی ذهنی است بنیان علمی ندارد وقتی عضور شورا با مسایل واقعی روبرو میشود ومیبینید هرمسئلهای سردرهزار تو دارد دچار سرخوردگی میشود واز برج رویایی خودش به زمین فرود میآید. مثلاً قول داده که من خیابان شما را آسفالت میکنم من پارک احداث میکنم،ناگهان بامشکلات بودجهای ساختاری که یکی از موانع ایستایی است مواجه میشود. سعی میکند دست به عصا راه برود چون توانایی حل مشکلات را درخودش نمیبیند. او قبل از ورود به شورا با واقعیت فاصله داشته وغرق درآرمانها و رویا بوده است.
از دیدگاه شما تاچه حد عملکرد فردی کاندیداها درتلاش برای رفع مشکل اشخاص و اطرافیان خاصشان منجر به تضعیف آنها میشود؟
من اعتقاد ندارم.من فکر میکنم نمایندگان چون ازمحلات مختلفی انتخاب میشوند نماینده اقشار مختلف جامعه هستند.
مقصود من انتخابهای قومیتی محلهای است که منجر به توقعات قومی، محلی میشود.
از محله بودن، از قبیلهبودن یک چیزطبیعی است یعنی شما بالاخره باید وابسته به یک محله باشید. وابسته به یک گروه اجتماعی باشید یک خاستگاه وپایگاه اجتماعی داشته باشید که بتوانید ورود کنید به شورا، شهری که کلکسیون قومیتها از نقاط مختلف ایران با خواستها ونیازهای متفاوت است طبعاً شورایی که انتخاب میشود نماینده خواستها ومشکلات اقشار متفاوت جامعه است.
حالا ممکن است به صورت حاشیه هم افرادی باشند که تلاش دارند نمایندگانی درشورا داشته باشند که مسایل ومنافع شخصی آنها را دنبال کنند، این اتفاق ممکن است ولی این وجه غالب خواستههای طرح شده در شورا نیست، اکثرخواستهای واقعی مردمی است که درمحلات مختلف شهر زندگی میکنند ونمایندگان این خواستهها را مدیریت میکنند یعنی یکی از نمایندگان حقوق شهروندی برایش برجسته است یکی تنظیف محیط بالاخره مجموع این نیازها میتواند حرکت شورا را هدایت کند.
در دورههای مختلف این گونه نبوده؟
من معتقدم که شورا در هر 3 دوره خواستهها ومشکلات ونیازهای متفاوت مردم را نمایندگی کرده، اما ممکن است به صورت حاشیه مواردی بوده (که اقدامات منفعت بینانه صورت گرفته) من نمیتوانم منکر این موضوع باشم چون و صادیق عینی ندارم.
یعنی از نظرشما تاکنون چنین رفتارهایی دربه ضعفکشاندن نمایندگان تاثیرنداشته است؟
به نظرمن این مسائل حاشیه است.
خب همین گرفتارحاشیهشدن نبوده که موجب ضعفشان شده است؟
من مسائلدیگر را بیشتر دخیل میدانم.
در دورهای که شما عضو شورا بودید مهمترین چالشی که دربرابر تصمیمات شورای شهر وجود داشت چه بود؟
مواردی بوده است که در شورا طرحی تصویب شود یا مواردی به نفع جمعی مصوب شود ولی موانع حاشیهای مانع از اجرا شود .
مهمترین مانع منابع شهرداری است، اعضای شورا برای اینکه منابع شهرداری را جبران کنند بعضی وقتها درمقاطع کوتاه به خواستههایی تن میدهند که این خواستهها، آسیبهای درازمدتی برروند زیستشهری دارد مثلاً فروش تراکم، که آثارش را بعد از سالها درگلشهر میبینید، کوچههای تنگ با ساختمانهای سربه فلککشیده سیستم حملونقل عمومی را دچار مشکل کرده است هرکجا برای خروج از بنبست به راههای سهلالوصول کوتاه مدت متوسل بشوید مثل فروش تراکم، آثار وطبعات و زیانهای آن اینقدر زیاداست که در درازمدت مشکلاتی برای زندگی مردم ایجاد میکند.
اغلب مشکلات ما در تحقق برنامههایمان از این دست بوده است.
توصیه من به نمایندگان دوره کنونی این است که از پرداختن به راهحلهای سهلالوصول برای حل مسایل شهرداری خوددار کنند وبه آینده هم فکر کنند میشودگفت: شهروزندگی شهری یک ثروت بین نسلی است که نمیشود به تاراج گذاشت. ما حق نداریم شهر را برای کسب درآمد فعلی وانجام کارهای عمرانی در کوتاهمدت بفروشیم و شهرهای پرمسئله برای نسلهای بعدی به جا بگذاریم. باید افق دیدمان را وسیعتر کنیم به تبعات تصمیماتمان توجه کنیم فقط به لحظه فکر کنیم که مثلاً کاری بازتاب تبلیغاتی داشته یا منفعتمالی برای شهرداری داشته باشد و به آن مجوز بدهیم.
شورای شهربرای تعیین ردیف درآمدی جدید به چه نحو عمل میکند وآیا بعد از حذف یک ردیف درآمدی آیا امکان بازگرداندن، آن ردیف وجود دارد؟
مثلاً در دوره دوم شورا عوارض بلیت سینما وکتابفروشیهاحذف شد اما مجدداً این عوارض برقرار شده است. وضع درآمد جدید فرایند قانونی پیچیدهای دارد یعنی شورا درآمد جدیدی را که وضع میکند باید به آثار اقتصادی واجتماعی آن درشهر وفشارآن براقشار جامعه توجه داشته باشد نهایتاً شورا اگر ردیف درآمدی هم تصویب بکند باید به تایید وزارت کشور برسد که مغایر با قانون اساسی وسیاستهای کلانکشور در دوره دوم شورا ما درمورد کاهش وافزایش عوارض بیشتر ورود کردیم. خب بندرعباس شهری است که مسایل فرهنگی زیادی دارد ما درآن مقطع صلاح دیدیم که یک مشوق ایجاد مثلا بالاخره حذف عوارض از بلیت سینما آثار مالی زیادی بردرآمدشهرداری نمیگذاشت ولی میتوانست تبعات مثبتی برای گشایش فعالیتهای فرهنگی درشهر داشته باشد.به نظر من درآن مقطع کار مثبت وحرکت نوینی بود وهمین حرکتها منجر شد به رخدادهای بزرگ فرهنگی شهرو سینمای خوبی درشهر ساخته شد.الان فعالیتهای فرهنگی خوبی درشهرداریم. همین نمایشگاه کتاب که همهساله درشهر بندرعباس برگزار میشود رخدادهای بزرگ فرهنگی هستند که مجموع کارهایی از این دست منجر به بروز این رخدادها شد. کار شورای قبلی، کارشورای فعلی، دولت، دستاندکاران فرهنگی، بالاخره مجموع کارها منجر شد به ظرفیتهایی که اکنون احساس میکنیم وضعیت فرهنگی شهر درزمینههای مختلف بهبود یافته است.
در دوره دوم هم در زمان حضورشما برای گسترش محدوده شهر اقداماتی صورت گرفت اما درنهایت باز حریم شهر به باهنر محدود شد.شهرداری چه کاری میتوانست انجام بدهدآیا شورا بررسی انجام داد؟
در آن زمان دوره با علم به اینکه گسترش محدوده شهر مسئولیتهای قانونی برای شهرداری خواهد داشت سعی کردیم محدوده را گسترش بدهیم که از درآمدها وفعالیتهای صنایع غرب بندرعباس، منتفع شود. بالاخره معتقد بودیم توسعه بندرعباس توسعه القایی بوده وایجاد این ظرفیتهای اقتصادی با کارکرد در زندگی وفعالیتهای اقتصادی و اجتماعی بندرعباس تاثیر خواهد داشت، میخواستیم به نحوی سیاستگذاری کنیم که دامنه این تاثیر را گسترش بدهیم ویکی از راهها این بود بخشی از این درآمدها را صرف ایجادظرفیتهای شهر بکنیم ودراین تلاش هم موفق بودیم.
درآن زمان با وزیر وقت کشور که به بندرعباس سفرکرده بودند درمورد حریم قانونی شهر و محدوده شهر مذاکره کردیم ونهایتاً درسفر دیگری که به تهران داشتیم با مراجعه به ایشان امضای ایشان را پای نقشه حریم شهر گرفتیم. نقشه حریم شهر آن زمان خیلی گستردهتر از حریم فعلی است یعنی تا کشتیسازی بندرعباس هم شامل میشود درآن زمان ما تلاش زیادی کردیم که صرفاً به این دلایل که عرض کردم حریم شهر را گسترش دادیم.
حریم شهری کی برگردانده شهر به محدوده فعلی برگردانده شد؟
بعداً طرح تفصیلی شهر تغییرکرد به دلیلاینکه افق زمانی طرح تفصیلی به سررسیده بود لازم بود تغییراتی در طرح تفصیلی شهر وطرح جامع داده بشود.در مطالعات بعدی طرح جامع و طرح تفصیلی که نیازمند تصویب شورای عالی شهرسازی بود دردوران بعدی این حریم محدودتر شد.
در دوره شما بود؟
نه بعد از دوره ما.
به نظر شما تاچه حد شورا قدرت اثرگذاری دارد؟
مرحله اول تاثیرگذاری و قدرت شورا انتخاب شهردار است که هرچه توانمندتر باشد عملکرد بهتری در شهر خواهد داشت و بهتر می تواند تیمی را تجهیز کند که اهداف شورا را محقق کند. دومین حوزه تاثیر وقدرت شورا در تصویب طرح توسعه شهری است. مثلاً همین طرح جامع شهری یا تغییرات دراین طرح وطرح تفصیلی که برنامه درازمدت توسعه شهر تلقی میشوند توسط اعضای شورا اعلام میشود. شورا درتدوین سند ونقشه راه درازمدت توسعه شهر با مشارکت درتصویب طرح جامع تاثیرگذار است.کلاً زمانی که مابودیم تغییرات طرح تفصیلی انجام شد یعنی اگر تغییرکاربری بودبه موجب قانون شوراها ما نامهای به شهرداری ارسال و درخواست کردیم هرنوع درخواست تغییرکاربری دارد ابتدا باید درشورای شهر مطرح شود وبعد به کمیسیونها ونهادهای زیربط فرستاده شود.
یکی از نکاتی که همیشه درانتقادات هست تدوین نشدن طرح جامع جدید ومتناسب با افزایش جمعیت در 20 سال گذشته شهر است چرا که اگرقرار باشد هر قسمت شهر برای تغییرکاربری موردبهمورد به جای پیروی از طرح جامع مصوبه بگیرد زمینه سوءاستفاده شهردار یا شورای شهرپیدا می شود.
هرچه طرح جامع فراگیرترباشد طرح جامع علمی تر،کارشناسیتر،انعطافپذیرتر وجامعنگرترباشد قطعاً انطباق آن با واقعیت بیشتر است واگر بدون توجه به واقعیت نوشته شده باشد قدرت انطباق با زمان نداشته باشد نیاز به تغییرات در بعضی کارکردهای طرح جامع و طرح تفضیلی احساس میشود. قطعاً انطباق با نیازها باید در شورا طرح شود. غیر ازاین تصویب بودجه است، بودجه یکساله شهرداری هم درشورای شهر تصویب میشود بنابراین یکی از کارکردهای شورا برنامهریزی است یعنی درتصمیم سازی ها و در تدوین برنامههای درازمدت وکوتاهمدت ومیانمدت شهر اثرگذار باشد. درنظارت براجرای امور میتوانند تاثیرگذارباشد.
بالاخره بیشتر وظایف شورا وظایف حاکمیتی است تصدیگری نیست وظایفی که شورا دارد از قبیل برنامهریزی، از جنس راهبری و سیاستگذاری است.
از جنس نظارت و ارزشیابی است همه اینها به شورا این قدرت را میدهد که مسایل مربوط به شهر وتوسعه شهر را هدایت ورازیابی بکند. برنامه 5 ساله توسعه شهری یکی دیگر از وظایف شوراست به موجب قانون نوسازی شورای شهر میتواند برنامه 5 ساله توسعه شهر را تدوین کند ودراین زمینه هم اعمالنظر کند. برنامه درازمدت، یک برنامه میانمدت 5 ساله ویک برنامه کوتاهمدت یکساله از جمله مواردی است که شورا مستقیم میتواند با آن درارتباط باشد و درآن تاثیرداشته باشد.
تدوین طرح جامع وطرح تفصیلی شهر با کدام مرجع است؟
طرح جامع را وزارت مسکن تهیه میکند،طرح تفصیلی را میتواند شهرداری تهیه کند ولی تاحالا در شهر بندرعباس طرح از سوی مسکن وشهرسازی تهیه شده است ممکن است نهاد تهیه کننده سراغ شورا نرود ولی شورا با توجه به ظرفیتقانونی خود باید از دستگاه تهیهکننده بخواهد ونظر خود را اعمال بکند.این اعمال نظر هم بستگی به پتانسیل کارشناسی شورا دارد که تا چه حد با آن دستگاه ارتباط داشته باشد وبتواند تاثیرات خود را اعمال بکند درطرحهای توسعه شهری.
ازنظرشما مهمترین اقدام شورا در دوره حضورشما درشورا چه بود؟
مهمترین موضوعی ما در شورا به آن توجه داشتیم بحث پارکینگ بود یعنی حذف پارکینگ درساخت مجتمعهای تجاری ومسکونی- ما این موضوع را برجسته کردیم، قبلاً برای ساخت مجتمعها فروش پارکینگ به راحتی صورت می گرفت یعنی سازنده میتوانست درازای مبلغی که به شهرداری میداد برای مجتمع پارکینگ نسازد و قاعدتاً انتظار این بود که شهرداری این پول را صرف احداث پارکینگهای عمومی کند و به دلیل محدودیتهای منابعی که داشت هیچوقت این کار نمیگرفت. ما آن زمان آمدیم هم تعرفهها را تغییردادیم تعرفهها را تنبیهی کردیم تا مقطع فروش پارکینگ به شهرداری صرفی نداشته باشد چون مقداری مقاومت درمورد حذف فروش پارکینگ (در شهرداری) وجود داشت. ما آمدیم با تعرفه سیاست تنبیهی اعمال کردیم که این کارانجام نشود من نمیگویم 100درصد موفق بودیم، درهر صورت همینقدر که این مسئله را به رسانهها کشاندیم، همینقدر که مردم ومدیران شهرداری را به این موضوع حساس کردیم گام مثبتی بود وبالاخره دردورههای بعدی و اقدامات بعدی شهرداری تاثیر این تصمیم را شما میبینید.درمورد مجتمعهای مسکونی گفته میشود که به ازای هرواحد یک پارکینگ بایداحداث شود. قبلاً به این شکل نبود قبلاً میتونستید 100هزارتومن، 200هزارتومن پول بدهید به شهرداری وپارکینگ احداث نکنید مهمتر از همه مجتمعهای تجاری بود که شما میبینید نیلی، ستارهجنوب، زیتون پارکینگ ندارند یا آنهایی که دارند بیش از 20 درصد یا 30 درصد را تامین نکردهاند. بقیه را به مغازه تبدیل کردند ومغازه را فروختهاند مثلاً 20 میلیون تومان یعنی یک پارکینگ 25 مترمربع به شهرداری داده با 500 هزارتومان.سوء استفاده در زمینه فروش پارکینگ زیاد بود، کار بعدی که ما پیگیر بودیم بحث ایجادپارکینگهای عمومی بود مصوب کردیم زمینهایی که کاربری پارکینگ دارند درطبقه همکف اجازه ساخت واحد تجاری داشته باشند که تشویق بشوند برای ساخت پارکینگ برای صاحبان زمینها توجیه اقتصادی داشته باشد.
البته نمونهاش حدفاصل میدان شهربانی و اتوتاج(هفدهشهریور وابوذر) است که معافیت مالیاتی هم گرفته است وقرار برساخت پارکینگ بوده اما هنوز اقدامی صورت نگرفته است؟
اخذ تصمیم وتصویب یک بحث است و اجرای آن بحث دیگری است، که حالا بالاخره برخی درهزار توی شهرداری ازاین مفرهای قانونی هم سوء استفاده میکنند یا اجرا نمیکنند.اجرای مصوبات شورا به نظارت شهرداری بستگی دارد که شورا باید این نظارت را اعمال کند تا شهرداری دراجرای تصمیمات به کجراهه نرود.
شورا چه ابزارهای نظارتی دراختیار دارند ومیتوانند به کار بگیرند؟
همان طور اختیارات قوه مقننه میتواند از وزیران طرح سوال کند شورا هم میتواند از شهردار طرح سوال کند و اگر شهردار نتواند شورا را قانع کند خب شهردار عزل میشود یکی از اختیارات قانونی عزل شهردار در صورت استنکاف از تصمیمات شوراست، شورا این اختیار را دارد که شهردار را عزل یا استیضاح کند.
متاسفانه دیده میشود که بین اعضای شورا دستهبندیهایی شکل میگیرد مثل همین دوره کنونی 6 ساله که مهمترین نقطهضعف این دوره همین 2 دستگی است و به همین خاطر همیشه شهردار دست بالا داشته و شورا در موضع ضعف بوده؟
اعضای شورا باید زیرکی به خرج بدهند اولاً اینکه اختلاف سلیقه واختلاف دیدگاه در شورا امری طبیعی است بالاخره 9 نفر با دانش نظری متفاوت در سنین متفاوت با جنسیت متفاوت با خاستگاه اجتماعی متفاوت در یک نهاد برای انجام کاری مشترک جمع می شوند. خب با توجه به سوابق قبلی هرکدام درتصمیمگیری با دیگری متفاوت هستند.موفقیت شورا دراین است که برآیند مثبتی از میان این تقابلها وتفاوتها باشد و به یک تعامل و تصمیمی برسند که این تصمیم بیشترین منفعت را برای شهر داشته باشد. بالاخره رییس وقت شورا درتعامل آرا ونزدیک کردن دیدگاهها به هم میتواندموثر باشد، ضمناینکه این تفاوتها را نمیشودنفی کرد وبه عنوان واقعیت درهرمقطعی وجود داشته است.ما درکارجمعی تجربه کمی داریم اکنون 3 دوره شورا را پشتسرگذاشتهایم امیدوارم هر دوره از دوره قبلی به بلوغ بیشتری برسد واز تجربیات دوره قبلی بتواند استفاده کند.
آیا زمانی که شما عضو شورا بودید شورا مصوبه ای داشت که بدون بررسی های لازم تصویب شده باشد؟
ببینید قبل از برگزاری جلسات شورا موضوعات درکمیسیونهای تخصصی شورا بررسی میشود بعد ازآن رئیس شورا میتواند آنرا درجلسه مطرح کند یا نکند. بالاخره موردی که من به عنوان رئیس شورا در مقطعی تحتفشار باشم برای طرح موضوعی وجود نداشته ما همیشه موضوعات را بررسی میکردیم بعد درصحن علنی شورا مطرح میکردیم یا کمیسیونهای تخصصی یا خود دبیرخانه موضوعات را بررسی میکرد.
طبق قانون صورت جامع درآمد وهزینه مصوب شورای شهر و شهرداری بایدبه اطلاع عموم اهالی برسدوقتی که شما عضو شورا بودید این امر به چه شکل صورت میگرفت؟
نه، فقط در مقطع تصویب، درآمدهای سالانه شهرداری منتشر میکردیم و درمصاحبه خبری مطرح میکردیم گزارش عملکرد معمولاً در مصاحبه خبری میدادیم.
نظرسنجی
اخبار مرتبط
20میلیارد ریال جهت بازسازی زندان بندرعباس
موافقت دولت با اعتبار بازسازی بستک
معاون برنامه ریزی و اشتغال استانداری هرمزگان منصوب شد
معرفي قابليت هاي فرهنگي هرمزگان
همایش سرمایه گذاری هرمزگان زمستان برگزار می شود
پربازدیدترین ها
مجموعه سازه گستر گامبرون
شرایط جدیدی برای دریافت کارت اعتباری سهام عدالت اعلام شده که براساس آن شش گروه از سهامداران نمیتوانند کارت اعتباری بگیرند.
مدیر فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان منطقه آزاد قشم از الکترونیکی شدن مراحل ثبت نام و تمدید کارت شهروندی قشم با هدف کاهش مراجعات حضوری برای کنترل بهتر و مقابله با شیوع ویروس کرونا در جزیره خبر داد.
جدیدترین اخبار
با دستگيري قاتل، راز جنايت جسد سوخته جوان هرمزگاني فاش شد
یک بانوی هرمزگانی مدیرکل سرمایه انسانی وزارت کشور شد
با دستگيري قاتل، راز جنايت جسد سوخته جوان هرمزگاني فاش شد
پیشگیری و درمان بیماریهای گوارشی و کبدی با کمک بهترین متخصص بندرعباس
پیشتازی ایران از قطر در برداشت گاز میادین مشترک
تصادف اتوبوس با تانکر سوخت در جاده زاهدان