صنعت آبزی‌پروری هرمزگان، لبه‌ پرتگاه

صنعت آبزی‌پروری از مهم‌ترین محورهای توسعه هرمزگان، در سال‌های اخیر اهمیت ویژه‌ای پیداکرده است که تکثیر و پرورش میگو به‌عنوان یکی از چرخ‌های اصلی این صنعت باوجود تولید بسیار خوبی که در سال گذشته داشته است، با چالش‌های زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کند. "صبح ساحل" به‌منظور پیگیری رفع این مشکلات به سراغ سازمان دامپزشکی استان به‌عنوان یکی از متولیان مرتبط با حوزه  تکثیر و پرورش میگو  رفته است.

کامبیز امجدی در گفت‌وگو با "صبح ساحل" به تشریح مسائل پیرامون دامپزشکی استان و مراکز تکثیر و پرورش میگو پرداخت و افزود: طبق تعاریفی که در دنیا وجود دارد و سازمان دامپزشکی بر پایه آن بناشده، کلمه دام یک کلمه کلی است که شامل دام(چهارپا)، طیور، آبزیان و حتی حشرات، زنبورعسل و عقرب نیز می‌شود. و طبق قانون وظیفه‎ی حوزه بهداشت و مدیریت بیماری‌های آبزیان به سازمان دامپزشکی کشور و در سطح استان‌ها به ادارات آن استان‌ها داده‌شده است.

معاون سلامت دامپزشکی هرمزگان بابیان اینکه دامپزشکان واحدهای متعددی در حوزه ماهی‌شناسی، تکثیر و پرورش ماهی (آبزیان) و بیماری‌های ویروسی، باکتری و انگلی مربوط به آن‌ها را در چندین مقطع تحصیلی مطالعه می‌کنند، عنوان کرد: اگر انتقادی از نحوه‌ی فعالیت و عملکرد این سازمان وجود داشته باشد ما این آمادگی راداریم که به‌صورت ریز این موارد را بررسی کنیم.

"لکه سفید" را کنترل کردیم

وی در ادامه به بیماری "لکه سفید" پرداخت و گفت: ما در سنوات پیش بیماری لکه سفید را به‌صورت محدود در استان داشتیم که خوشبختانه کنترل شد. درواقع بیماری‌ها همیشه اتفاق می‌افتند و وقوع بیماری دست کسی نیست، کنترل بیماری حائز اهمیت است که سال پیش در خصوص بیماری لکه سفید این اتفاق افتاد و علی‌رغم وجود این بیماری توانستیم تولید خیلی خوبی داشته باشیم.

امجدی با اشاره به اینکه سال گذشته برای بهره‌برداران مراکز پرورش میگو استان درزمینهٔ بیماری لکه سفید کلاس آموزشی برگزار کردیم و اطلاع‌رسانی‌های لازم را انجام دادیم، افزود: کار سیستم دامپزشکی در صورت بروز بیماری این است که پیک منحنی بیماری را پایین بیاورد، اگر قرار است 100 درصد مزارع آلوده شوند این رقم به 20 تا 40 درصد کاهش پیدا کند که عملکرد قابل قبولی است. ما موارد بهداشتی لازم را کارشناسی کرده و سعی می‌کنیم مزارع را در این خصوص توجیه کنیم اما انجام یا عدم انجام بر عهده‌ی خود صاحبان مزارع است.

معاونت سلامت دامپزشکی هرمزگان، برنامه ملی راهبردی کنترل بیماری لکه سفید میگو را برنامه‌ای همه‎جانبه دانست که با کمک و استفاده از سازمان شیلات ایران، پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان در سطح ملی و تکثیر دهنده‌ها و پرورش‌دهندگان میگو کشور طراحی و ابلاغ‌شده است.

ضرورت ایجاد اتحادیه تکثیر و پرورش میگو در هرمزگان

در ادامه این مسئول عدم وجود اتحادیه تکثیر و اتحادیه پرورش میگو در استان را نقص بزرگی دانست و  تأکید کرد: عدم وجود اتحادیه تکثیر و اتحادیه پرورش میگو در هرمزگان نقص بسیار بزرگی در این صنعت است که سبب بروز بسیاری از نارضایتی‌ها و عدم تعاملات صحیح بین ادارات مربوط به این صنعت و مراکز تکثیر و پرورش می‌شود.

امجدی بیان کرد: اگر درجایی بخواهیم نظرات صاحبان مزارع پرورش و تکثیر میگو را جویا شویم با توجه به تعدد آن‌ها این امکان وجود ندارد اما در صورت وجود اتحادیه‌ها می‌توان نمایندگان آن‌ها را در دستورالعمل‌ها مشارکت داد و نظرات را جویا شد. اتحادیه‌ها باعث می‌شوند مسائل صنفی این صنعت که معمولاً مسائل به حقی هم هستند، شنیده شو دو اتحادیه می‌تواند از حق‌وحقوق صنفی افراد به‌درستی دفاع کنند به‌طور مثال اگر جایی دامپزشکی اشتباه کرد اتحادیه‌ها هستند که گوشزد می‌کنند و صدای تکثیر دهنده و پرورش‌دهنده را به گوش ما می‌رسانند. معاون سلامت دامپزشکی هرمزگان افزود: جای خالی اتحادیه تکثیر و اتحادیه پرورش میگو در استان به‌شدت احساس می‌شود و درخواست داریم که اتحادیه تشکیل شود.

غذای قاچاق عاملی برای انتقال بیماری است

امجدی در ادامه استفاده از غذای قاچاق در مراکز تکثیر را یکی دیگر از چالش‌های این مراکز دانست و اظهار کرد: در حال حاضر 100 درصد غذایی که در مراکز تکثیر استفاده می‌شود غذای قاچاق است و در خیلی از موارد همین غذای قاچاق عامل بروز بسیاری از بیماری‌ها است. ممکن است لارو و مولد میگو سالم باشد اما غذای قاچاقی که وارد می‌کنند آلودگی داشته باشد و همین موضوع مزارع را آلوده می‌کند. ما نباید اجازه بدهیم غذای آلوده وارد شود و یک صنعتی را درگیر کند چه‌بهتر که کارخانه تولید غذای موردنیاز تکثیر را در داخل کشور داشته باشیم. متأسفانه در این زمینه به خارج از کشور وابسته هستیم. غذای سالم شاید گران‌تر باشد اما سلامت را تضمین می‌کند.

وی افزود: روزانه محموله‌های غذایی -غذای لارو میگو- زیادی از گمرکات ترخیص می‌شود. تا آنجایی که توانستیم پروتکل‌های اداری ترخیص را در این بخش کاهش دادیم و تنها یک سری تاییدات لازم‌الاجرا است آن‌هم برای تأییدیه سلامت غذایی که واردشده است.

تولید "مولد میگو سالم" در کشور چالش بزرگ این صنعت

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به عدم وجود "مولد میگو سالم" در کشور اشاره کرد و افزود: باید در کشور مراکزی تحت عنوان تولید "میگو مولد"داشته باشیم ،که متأسفانه نداریم. سنوات گذشته آمدند از خود استخرهای پرورش میگو مولد رشد دادند و به مزارع تکثیر بردند که این کار قصور است زیرا سطوح امنیتی زیستی مزرعه پرورش میگو بسیار سطحش پایین است.

امجدی گفت: تمام دنیا مولدشان را در مرکز مولدسازی انجام می‌دهند و مولدهای( SPRو SPT) مقاوم در برابر بیماری یا مولد "SPF" مولد عاری از بیماری تولید می‌کنند. چند سال پیش یک مولد خوب وارد شد و بعدازآن مولد دیگری وارد نشد و از همان مولد نسل گیری شد که کار درستی نیست زیرابه لحاظ ژنتیکی هم‌خونی درونشان به وجود می‌آید که آن‌ها را مستعد بیماری می‌کند.

معاون سلامت دامپزشکی هرمزگان تأکید کرد: باید در کشورمان مرکزی تحت عنوان مرکز تولید میگو عاری از بیماری داشته باشیم عدم استفاده از میگوهای عاری از بیماری یا میگوهای مقاوم از بیماری یکی از علل اصلی بروز بیماری است. باید برویم به این سمت که تولید میگو عاری از بیماری داشته باشیم. این‌یک کار استراتژیک و مهم است، درصورتی‌که نتوانیم میگو مولد را وارد و یا تولید و بومی‌سازی کنیم قطعاً در سال‌های آتی با چالش بسیار جدی‌تری مواجه خواهیم شد.

به گزارش صبح ساحل؛ به گفته یکی از تکثیر دهنده‌ها در حال حاضر کمبود یا نبود "میگو مولد عاری از بیماری" در استان و حتی کشور دغدغه اصلی صاحبان مزارع است. واردات "میگو مولد عاری از بیماری" در شرایط تحریم هزینه‌های سنگینی را می‌طلبد که نیازمند مشارکت جدی دولت و بخش خصوصی برای رفع این موضوع است. درواقع می‌توان گفت صنعت آبزی‌پروری هرمزگان لبه پرتگاه قرار دارد که با حل این مسائل توسط ارگان‌های مربوطه می‌تواند نجات‌یافته و شکوفا شود یا هرگز کمر راست نکند.