طرحی برای سبزپوش کردن بندرعباس

هوای گرم و مرطوب بندرعباس که رو به خنکی می‌گذارد، مطالبه فضای سبز هم از طرف شهروندان جان می‌گیرد. هر شهروند هرمزگانی 12.5 مترمربع از فضای سبز شهری سهم می‌برد. توقع داشتن محیطی دل‌انگیز برای تفریح یا فراغت، جزو ابتدایی‌ترین حقوق شهروندی است. در اواسط دهه 40  بوستان‌هایی نظیر پارک آزادگان، پارک شهید دباغیان و پارک بانوان با انبوهی از درختان سایه‌دار احداث شدند. شهرداری بندرعباس در این سال‌ها گام‌های مثبتی برای پیشبرد فضاهای سبز شهری برداشته‌است. احداث چندین بوستان در نوار ساحلی و نقاط دیگر شهر از جمله همین موارد است. پارک جنگلی در حاشیه غربی‌ترین نقطه شهر، پارک کوهستانی پنجه‌علی در پایین‌دست ورزشگاه شهدای دو‌راه ایسینی از جمله باغ‌شهرهای بندرعباس است. با توجه به انتقادات مردمی، این سه بوستان با وجود وسعت فضای سبز و دوری از شهر، چندان پاسخ‌گوی جمعیت چند هزار نفری بندرعباس نیست. طرح جامع و راهبردی فضای سبز شهری درحال تدوین برنامه‌ای مشخص برای جبران این کمبود است. در ادامه سرکی در جزئیات این طرح کشیده‌ایم.

گفت‌و‌گو با «مصطفی خادم»،سرپرست سازمان سیما منظر و فضای سبز شهرداری درباره طرح جامع فضای سبز بندرعباس
رونق فضای سبز شهری تا پایان سال1400
«مصطفی خادم»، سرپرست سازمان سیما منظر و فضای سبز شهرداری بندرعباس است. او معتقد است که توسعه سرانه فضای سبز شهری جزو حقوق اولیه هر شهروندی است. مصطفی خادم، اهداف کلی طرح جامع فضای سبز را تدوین برنامه‌ای جامع و راهبردی برای ارتقای كمی و كیفی فضای سبز شهری بندرعباس می‌داند. با او به گفت‌وگو نشستیم تا درباره برای‌مان بیشتر از این طرح بگوید.

 
 اولویت مهم شهرداری بندرعباس برای توسعه فضای سبز چیست؟
اولویت اصلی این مجموعه کمک به بهسازی و توسعه فضای سبز است. از دیگر اهداف شهرداری احداث 40 هکتار پارک شهری است که تا پایان سال1400  باید به اتمام برسد. همچنین ترمیم و بهسازی فضاهای سبز شهری (بلوارها،لچکی ها و میادین) که در 6 ماه گذشته 60.60 هزار مترمربع از این فضاها بهسازی شدند. افزایش جنگل‌کاری‌های شهری، توسعه شبکه آبرسانی در شهر و ادامه طرح جایگزینی کنوکارپوس با درختان مناسب در حاشیه پیاده‌روها جزو اولویت‌های کاری شهرداری بندرعباس است.

 طرح جامع فضای سبز بندرعباس از چه زمانی آغاز شده‌است و چه پیشرفت‌هایی تا کنون داشته‌است؟
مشاور متخصص حوزه برنامه‌ریزی منظر، درحال تدوین این طرح از بهار 1399 است. طرح جامع فضای سبز بندرعباس شامل سه مرحله گزارش است که تاکنون یک مرحله از آن انجام شده و مرحله دوم درحال انجام است. انتظار می‌رود تا پایان سال جاری این طرح راهبردی برای اجرایی شدن به اتمام برسد. مفاهیم مرتبط با یك طرح ساختاری و راهبردی فضای سبز شهری، شامل تعریف كلیه اسناد مرتبط با طراحی و برنامه‌ ریزی شهری و آن دسته از مفاهیم علمی و كاربردی است كه از تهیه چارچوب نظری و رویكردهای پروژه تا سنجش و تحلیل و ارائه خروجی‌های مورد انتظار را در بر می‌گیرد. بسیار حائز اهمیت است كه این مفاهیم و تعاریف چه در مراحل تعریف پروژه، انتخاب مشاور طرح و چه در مرحله پیشبرد كار، مورد وفاق و تلقی مشترك میان كلیه ذینفعان، بهره برداران و مشاركت‌كنندگان در اجرای طرح قرار گیرد. این موضوع خصوصا در دستگاه كارفرمایی از اهمیت بیشتری نیز برخوردار است. از آن‌جایی كه طرح ساختاری- راهبردی فضای سبز شهری بندرعباس از طرح‌های موضوعی ذیل طرح جامع و از اسناد پشتیبان طرح تفصیلی تلقی می‌شود، ضمانت اجرایی نتایج طرح و ثبات و تداوم در اجرای برنامه اقدامات حتی با وجود تغییر درمدیریت‌ها، همچنین رعایت ضوابط و دستورالعمل‌های آن منوط به هم‌سویی در تعاریف، كاربرد مفاهیم و رعایت سلسله‌مراتب‌ها در اسناد شهری در فرآیند تصمیم‌سازی است.

   اهداف کلی این طرح چیست؟
اهداف کلی این طرح شامل تدوین برنامه‌ای جامع و راهبردی برای ارتقای كمی و كیفی فضای سبز شهری بندرعباس، شناسایی، حفظ و ارتقاء زیرساخت‌های اكولوژیك شهر در بازه‌های زمانی كوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت است. همچنین اهداف خرد این طرح را شناخت و تحلیل كامل و چندوجهی وضعیت موجود فضای سبز و تحلیل آن، شناسایی مسائل و مشكلات فضای سبز شهری، ارائه راهبردهای حل مساله به منظور دستیابی به توسعه كمی و كیفی فضای سبز، تبیین سیاست‌ها و اقدامات متناسب با راهبردهای ارائه شده، اولویت‌بندی اقدامات در بازه‌های زمانی كوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت، ارائه اسناد پشتیبان به منظور تضمین عملیاتی شدن می‌دانیم.

 
 آیا تاریخ اتمام پروژه مشخص شده‌است؟ بودجه شهرداری برای پیاده‌سازی این طرح از کجا تامین می‌شود؟
تهیه این طرح از ردیف اعتباری سازمان سیما منظر و فضای سبز شهرداری بندرعباس تامین شده‌است. اجرای آن یک برنامه بیست ساله است.

 سرانه فضای سبز محلات بندرعباس از قانون کلی آن تبعیت می‌کند؟
حداقل استاندارد سرانه فضای سبز برای هر نفر از نظر شورای عالی معماری و شهرسازی کشور 12مترمربع است. این سرانه بسته به شرایط شهرها، اقلیم و بستر ایجاد و نگهداری فضای سبز متفاوت می‌باشد. در بندرعباس حدود 12.5 مترمربع فضای سبز به ازای هر نفر داریم. این عدد شامل فضاهای خصوصی اداری و تجاری و مسکونی نمی‌شود.

 
 در مورد شهرک پیامبر اعظم و کمبودهای فضای سبز در این منطقه بفرمایید چه برنامه هایی در دستور کار دارید؟
متاسفانه در حال حاضر زیرساخت‌های مناسب در شهرک پیامبر اعظم وجود ندارد. شهرداری بخش زیادی از این زیرساخت‌ها را ایجاد و نگهداری می‌کند. ضمن این‌که لکه‌های فضای سبز در این محدوده به لحاظ توپوگرافی و حاصل‌خیزی خاک مناسب نیستند.
هزینه‌های بالایی برای آماده‌سازی فضای سبز در این نقاط باید صرف شود. با این وجود درباره توسعه و بهسازی فضای سبز این محدوده پروژه‌هایی نظیر جنگل‌کاری شهری، بهسازی فضای سبز عمودی و درختکاری معابر درحال انجام است. در حال رایزنی با اداره مسکن و شهرسازی برای تحویل و تحول زمین‌هایی با کاربری فضای سبز در این شهرک هستیم.