کارکنان آزمایشگاه ووهان پیش از اعلام شیوع بیمار شده بودند

گزارش تازه اطلاعاتی آمریکا سؤالات جدیدی درباره ایده نشت ویروس کرونا‌ از آزمایشگاه مطرح می‌کند.  نوامبر ۲۰۱۹، یعنی یک ماه پیش از گزارش نخستین موارد ابتلا به کووید ۱۹، سه پژوهشگر مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان نیازمند مراقبت‌های بیمارستانی شده بودند.

به گزارش صبح ساحل و به نوشته ی زومیت، گزارش تازه اطلاعاتی آمریکا سؤالات جدیدی درباره ایده نشت ویروس کرونا‌ از آزمایشگاه مطرح کرده است. این گزارش به‌نقل از وال‌استریت ژورنال، بیان می‌کند نوامبر ۲۰۱۹، یعنی تقریبا همان زمانی‌که ویروس کرونای جدید چرخیدن در ووهان را شروع کرد، سه کارمند مؤسسه ویروس‌شناسی این شهر نیازمند مراقبت‌های بیمارستانی شدند؛ بااین‌حال، این موضوع مشخص نیست که کارکنان چقدر بیمار شدند یا چه علائمی داشتند.

به‌نقل از وال‌استریت ژورنال، در سیستم پزشکی چین، تقاضای مراقبت‌های پزشکی اولیه مستقیما از بیمارستان‌ها به‌جای کلینیک‌های سرپایی متداول است. همچنین، اطلاعاتی وجود ندارد که نشان دهد آیا کارکنان برای دریافت مراقبت‌های بیمارستانی پذیرش یا به‌عنوان بیمار سرپایی دیده شدند.

اطلاعات جدید احتمالا فشارها برای انجام تحقیقات بیشتر درباره منشأ ویروس کرونای جدید را افزایش می‌دهد. پژوهش‌های پیشین درباره ژنتیک ویروس نشانه‌ای از دست‌کاری انسانی را نشان نداده است. ویروس دنیاگیر به ویروس‌های کرونای شناخته‌شده درمیان خفاش‌ها یا پانگولین‌ها شباهت دارد و جهش در پروتئین اسپایک ویروس، حمله آن به سلول‌های انسان را راحت‌تر و به انتقال انسان به انسان کمک کرده است. بااین‌حال، شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای نمی‌توانستند پیش‌بینی کنند که این جهش موجب انتقال‌پذیری بیشتر ویروس خواهد شد.

به‌نقل از «لایو ساینس»، تجزیه‌وتحلیل توالی‌های ژنوم ویروس کرونا از بیماران و از حیوانات مختلف نشان می‌دهد که ویروس احتمالا در میزبانی حیوانی ظهور کرد و سپس هنگامی‌که به انسان منتقل و بین افراد منتشر شد، تغییرات بیشتر به‌خود دید. همان‌طور‌که ظهور سویه‌های ویروس کرونای جدید نشان می‌دهد، ویروس به‌طور‌منظم جهش می‌کند و برخی از این جهش‌ها با تغییرات در میزان انتقال مؤثر آن ارتباط دارند.

شیوع اولیه ویروس در بازار غذاهای دریایی هوانان در ووهان گزارش شد. ازآنجاکه حیوانات زنده در این بازار نگه‌داری و فروخته می‌شوند، درابتدا برخی گمان کردند ویروس در این محل از حیوان به انسان انتقال یافت. بااین‌حال، به‌زودی معلوم شد این بازار خیس احتمالا محل اصلی وقوع آن جهش نبوده است؛ زیرا موارد اولیه ابتلا به کووید ۱۹ در ووهان به فروشندگان در آن بازار ارتباط نداشتند. درعوض، به‌نظر می‌رسد بازار هوانان صرفا محل وقوع نخستین رویداد ثبت‌شده ابرانتقالی بوده است. به‌گفته سازمان بهداشت جهانی، محتمل‌ترین سناریو برای ظهور ویروس انتقال آن از خفاش به حیوان ناشناخته‌ای دیگر و سپس به انسان است.

این یافته که ویروس کرونای جدید به‌دست انسان مهندسی نشده، بدان‌معنا نیست که فرضیه نشت ویروس از آزمایشگاه منتفی است. احتمال دارد ویروسی طبیعی که درآنجا مطالعه می‌شده، ناخواسته انسان را آلوده کرده باشد. مقام‌های چینی و پژوهشگران در تأسیسات ووهان وجود ویروس کرونای جدید در آزمایشگاه را انکار کرده‌اند. در فهرست ویروس‌های بررسی‌شده که این آزمایشگاه منتشر کرد، سویه نزدیکی به ویروس کرونای دنیاگیر به‌چشم نمی‌خورد.

مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان نخستین تأسیسات چینی با سطح ایمنی زیستی ۴ است. این یعنی برای پژوهش روی عوامل بیماری‌زای بالقوه خطرناک طراحی شده است و پژوهشگران دربرابر انتقال آئروسل اقدامات احتیاطی انجام می‌دهند. آوریل ۲۰۲۰، خبرنگاران به گزارش دیپلمات‌های آمریکایی در سال ۲۰۱۸ دست یافتند که در آن، نویسندگان حمایت بیشتر از تأسیسات ووهان را خواستار شده بودند. گزارش هشدار داده بود که آزمایشگاه فاقد کارکنان کافی و آموزش‌های لازم برای انجام ایمن پژوهش‌های بالقوه خطرناک روی ویروس‌های کرونا است.

به‌گزارش وال‌استریت ژورنال، آزمایشگاه در پی دنیاگیری داده‌ها یا سوابق آزمایشگاهی‌اش را به‌اشتراک نگذاشت. دولت چین نیز از نخستین روزهای دنیاگیری همواره در ارائه داده‌ها غیرشفاف عمل کرده است. به‌عنوان مثال، اواخر سال گذشته مقام‌های این کشور از تحویل داده‌های خام مربوط به نخستین مبتلایان کووید ۱۹ به دانشمندان سازمان بهداشت جهانی خودداری کردند.

هرچند فعلا شواهد اندکی وجود دارد که آزمایشگاه ووهان را به ویروس کرونای جدید مرتبط کند، گمانه‌زنی‌ها دراین‌باره همچنان ادامه دارد. گروهی از دانشمندان برجسته چندی پیش با انتشار نامه‌ای، فرضیه انتشار اتفاقی ویروس از آزمایشگاه را همچنان محتمل دانستند و تحقیقات بیشتر درباره منشأ ویروس کرونا را خواستار شدند. سازمان بهداشت جهانی نیز معتقد است تمام فرضیات درباره منشأ ویروس روی میز هستند و تحقیقات دراین‌‌زمینه باید تداوم یابد.

گفتنی است که مرکز پژوهشی ویروس‌شناسی ووهان چین در ۱۳ کیلومتری بازار این شهر، یعنی محل انتشار ویروس تازهٔ کرونا،‌ واقع شده است و فرضیهٔ نقش این آزمایشگاه ویروس‌شناسی در انتشار ویروس تازهٔ کرونا در همان هفته‌های اول شیوع بیماری کووید-۱۹ در چین، از سوی شماری از وبسایت‌ها مطرح و خیلی زود فراگیر شد.

منبع: صبح ساحل، زومیت، اعتماد آنلاین