اینترنت ایران چینی می‌شود!

طرح «صیانت از کاربران و فضای مجازی» چند روز پیش از دستور کار مجلس خارج شد. اما کنار گذاشتن این طرح به معنای منتفی شدن ماجرای اینترنت ملی نیست. ایران قرار است به چین نفت بدهد و در مقابل آن، چین به ایران کمک کند تا فضای مجازی را کنترل کند.

تجارت نیوز نوشت:  چند روز قبل مجلس طرحی را ارائه داد که از آن بوی فیلتر شدید اینترنت و پیام‌رسان‌های خارجی به مشام می‌رسید. طرحی که در آن استفاده از فیلترشکن هم مجازات حبس داشت. فشارها و انتقادات، این طرح را از دستور کار مجلس خارج کرد. طرحی که همان زمان هم بسیاری آن را غیرکارشناسی می‌دانستند و می‌گفتند نه کارشناسی شده است و نه قابلیت اجرا دارد. پیش‌بینی‌ها درست از آب درآمد. این طرح از دستور کار مجلس خارج شد و نگرانی از فیلتر شبکه‌های مجازی رفع شد. اگرچه برخی از گزارش‌ها می‌گوید نمایندگان مجلس هنوز پیگیر طرح خود هستند اما طرح اصلی و مهم ماجرای اینترنت ملی و ایجاد شبکه ملی اطلاعات است.

نفت در برابر اینترنت ملی؟

پیگیری‌ از وزارت ارتباطات نشان می‌دهد طرح اینترنت ملی سال‌هاست که در وزارت ارتباطات و نهادهای مرتبط در جریان است. حتی چهار سال گذشته و در سال ۹۷ ایران جلساتی را با طرف‌های چینی داشت تا از آنها برای اجرای طرح اینترنت ملی کمک بگیرد.

بعد از آن همکاری ایران و چین در ماجرای اینترنت ملی، به قرارداد مهم ۲۵ ساله ایران و چین هم رسید. محمود نبویان، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس به خبرگزاری مهر گفته بود «ما حاکمیتی بر فضای مجازی، موتورهای جستجوگر، پیام‌رسان‌های اجتماعی و پست الکترونیک نداریم. اما برای ما بسیار مهم است که با همکاری چین بتوانیم بر فضای مجازی خود حاکمیت داشته باشیم.» اظهارنظری که نشان می‌داد چین قرار است برای کنترل فضای مجازی به کمک ایران بیاید. به عبارتی ایران به چین نفت بدهد تا چین الگوی فضای مجازی خود را در ایران پیاده کند. اما گویا این مساله به زمان امضای قرارداد ایران و چین یعنی فروردین سال جاری هم مربوط نیست و ایران و چین همکاری برای کنترل اینترنت را خیلی قبل از این آغاز کرده بودند.

شاهد این گمانه اظهارات محمدصالح جوکار، نماینده مجلس یازدهم است. شهریور ماه ۹۹ و هفت ماه قبل از امضای قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، او به ماجرای همکاری ایران و چین برای اینترنت اشاره کرده و گفته بود «طرح ملی شدن اینترنت بحث امروز و دیروز نیست و این ماجرا به چند سال پیش برمی‌گردد. دولت طبق برنامه ششم مکلف است اینترنت کشور را ملی کند و تمامی شرایط برای تحقق این موضوع فراهم است. کشور چین قرار است طی سند همکاری ایران با این کشور به تحقق این موضوع کمک کند.»

الگوی کره شمالی یا چین؟

اگرچه برخی می‌گویند ایران قرار است با اینترنت ملی الگوی کره شمالی را در کشور پیاده کند، اما ایران در پی اجرای الگوی چین و روسیه در حوزه اینترنت است. این مساله هم از مفاد قرارداد ۲۵ ساله و جلسات ایران و چین درباره اینترنت مشخص است و هم از اظهارات مسئولان.

چندی پیش علی‌عسگری، رئیس سازمان صدا و سیما گفته بود ایران در مقابل اینترنت آمریکایی در حال شکل دادن اینترنت ملی است و برای ایجاد شبکه ملی اینترنت، چین و روسیه را الگو قرار داده است.

محمدجواد آذری جهرمی هم قبلا گفته بود «اینترنت قطع کردنی نیست و سند توسعه کشور بر مبنای توسعه اینترنت است. سال ۹۸ نیز شرایط بحرانی بود که برای مدت کوتاهی، این اتفاق رخ داد.»

اما مساله این است که سخنان جهرمی از یک بعد کاملا درست است. ایران قرار نیست اینترنت را قطع کند. بلکه قرار است الگوی اینترنت چین را در کشور ایجاد کند.