صف ِ درمان!

 مطب، بیمارستان و مراکزی از این قبیل مکانی است که مراجعانش نگران‌تر، حساس‌تر و گاهی نیازمند درک متقابل هستند. مراجعانی که اغلب با تحمل درد، خود را نزد پزشک می‌رسانند. بیمارانی که در این میان، اولین برخورد را با منشی پزشک دارند. از حق نگذریم منشی پزشکان در این شرایط شیوع بیماری خود را در معرض بیماری قرار دادند و همانند کادر درمان وظیفه‌ خدمت به بیماران را عهده‌دار هستند. در اکثر مطب‌ها کاغذی روی دیوار ورودی نصب شده‌است که حق اعتراض را از مراجعان سلب میکند: «با توجه به وقت قبلی ممکن است تا یک ساعت معطل بمانید». هر چند در عمل بیش از این وقت مراجعان تلف می‌شود. در حالی که هماهنگ کردن زمان حضور بیماران در ساعت دقیق و مشخص نباید کار بسیار سختی باشد. شلوغ بودن اتاق انتظار مطب‌ها، دادن نوبت‌های چندماهه، طول کشیدن زمان انتظار تا ویزیت بیمار مشکلاتی است که بیماران تجربه می‌کنند و علاوه بر درد فیزیکی شان، باعث آشفتگی روانی آنها نیز می شود. به این موارد، احتمال مبتلا شدن به کرونا  در پی انتظار برای پزشک را هم اضافه کنید. در ادامه به چند مطب سر زدم تا شرایط نوبت‌دهی را از نزدیک رصد کنم.

انتظار برای ملاقات پزشک
چند دقیقه‌ای است او را در نظر دارم. چادر مشکی سر کرده و از زیاد نشستن روی صندلی و انتظار دردش بیشتر شده‌است. عکس رادیولوژی و ام آر‌آی‌ را مدام در دستانش جابه‌جا می کند. دو ماسک روی هم، صورت کوچکش را پوشانده و کلافگی از انتظار، در چهره‌اش موج می‌زند. به او نزدیک می شوم. سلامم را پاسخ می‌دهد و پس از اینکه می‌داند چه کسی همکلامش شده است، سرِ درددل را باز می کند تا شاید فریادِ سکوتش، چاره‌ساز شود. نامش «معصومه» است و ۶۵ سال دارد. «مدتی است از درد زانو رنج می‌برم. بعد از گذشت حدود یک ماه توانستم نوبت بگیرم. دکتر تنها در اورژانس بیمارستان، بیمارانش را ویزیت می‌کند. منشی پزشک چندین بار به من تاکید کرد که راس ساعت ۲۲ و ۳۰ دقیقه به بیمارستان بیایم. من که فکر نمی‌کردم قرار است با چه صحنه ای روبه‌رو شوم، حتی ده دقیقه زودتر خودم را  رساندم. به محض رسیدن با راهرویی مملو از بیماران و شلوغی بیش از حد مواجه شدم. حتی صندلی خالی برای منی که از درد زانو و کمر رنج می‌برم وجود نداشت که بعد از چند دقیقه معطلی بالاخره توانستم خود را روی یکی از صندلی‌ها جای بدهم. پسرم که همراه من است چندین بار نزد منشی رفت تا حداقل ساعت نوبت من را تخمین بزند اما هر بار با جوابی سربالا (بشین صدات می کنم) مواجه شد. ای کاش وضعیت نوبت‌دهی به بیماران سر و سامان می‌گرفت تا مجبور نبودیم سه چهار ساعت علاف بمانیم. کسی که به پزشک معالجه می‌کند به اندازه کافی درد دارد. این نشستن‌های طولانی روی صندلی با وجود ماسک‌هایی که ناگزیر باید استفاده کنیم، حتی تنفس را برایمان سخت کرده است. از طرفی  با وضعیت شیوع بیماری کرونا و خطرات همه‌گیری، تجمع این تعداد از بیماران بسیار کار ناپسندی است. چرا باید به تمام مراجعان گفته شود ساعت ۲۲ و ۳۰ حضورشان را اعلام کنند. می‌توانند نوبت‌دهی را با اعمال فاصله زمانی انجام دهند که نه کسی منتظر بماند، نه این جمعیت در یک مکان سر بسته جان‌شان به خطر بیفتد». ساعت از ۱۲ شب گذشته است و من که او را خسته می‌بینم دیگر سوالی نمیپرسم. فرزندش که حال مادر را مساعد نمی‌بیند با سماجت از زیر زبان منشی حرف می‌کشد. منشی به او می‌گوید: «یک ساعت و نیم دیگر نوبت‌تان می‌شود». مادر با شنیدن این جمله به سختی می‌ایستد و راه خروج را در پیش می‌گیرد. شاید تصمیمش بر این است که با درد خود تا مدتی دیگر کنار بیاید.           
         
بی نظمی با وجود وقت قبلی
«فهیمه» باردار است و تحت نظر پزشک زنان و زایمان باید ماهیانه چکآپ شود.  او در حالی ماه هشتم بارداری‌اش را می‌گذراند که از مشکل  فشار خون بالا و ورم دست و پایش رنج می‌برد. نیاز به استراحت دارد و نشستن‌های طولانی‌مدت حال او را بدتر می‌کند. او می‌گوید: «هرماه که برای چکآپ مراجعه می‌کنم، منشی روز و ساعت مراجعه بعدی را برایم تعیین می‌کند. با اینکه وضعیت زنان باردار آن هم در شرایط اپیدمی کرونا مسئله‌ای حائز اهمیت است اما نمی‌دانم چرا با وجود تعیین وقت قبلی باید این همه معطل بمانیم. ساعت ۵ بعدازظهر نوبت داشتم اما ۱۰ شب بالاخره توانستم دکتر را ببینم. هر کس که تجربه‌ این‌چنینی را از سر گذرانده باشد، بهتر متوجه می‌شود که معطل ماندن زن باردار با توجه به شرایط خاصی که دارد چقدر عذاب آور است. از سوی دیگر باید نگران این باشیم که مبادا در این شلوغی‌ها و معطل ماندن‌های چندساعته به کرونا مبتلا شویم . حتی برای نوشیدن آب هم جرئت درآوردن ماسک را نداریم. این وضعیتِ هربارِ مراجعه‌ ما به مطب است».
  
اتلاف وقت بیماران
برخی از پزشکان از شلوغی بیش از حد و تجمع بیماران منتظر در مطبشان چندان هم ناراضی نیستند؛ زیرا ممکن است این شلوغی‌ها به حساب عملکرد خوبشان در نظر مردم جلوه کند. اما تکلیف هزینه و فرصت از دست رفته‌ بیماران به‌خصوص افرادی که حال نامساعدتری دارند چه می‌شود؟ بعضی از بیماران با توجه به تعیین وقت قبلی، مرخصی ساعتی می‌گیرند اما هیچ حساب و کتابی در میان نیست که به‌موقع بتوانند به محل کارشان باز گردند. عموم مراجعان از معطل ماندن‌های طولانی ناراضی هستند که به ایجاد تنش میان منشی و بیماران می‌انجامد. انتظار می‌رود احترام به وقت مراجعان و تکریم آنان رعایت شود که جزو اصول اولیه موازین اخلاقی است.

روزنامه صبح ساحل