۱۶ دی، سالگرد تلخ ترین سانحه دریایی ایران

به گزارش صبح ساحل، روز شنبه ۱۶ دی ماه سال ۹۶ نفتکش سانچی که جهت تحویل میعانات گازی عازم کره جنوبی بود، در نزدیکی سواحل شهر شانگهای چین با یک کشتی فله‌بر چینی به نام کریستال که بار غله داشت، برخورد کرد.محموله ی نفتکش سانچی نفت فوق سبک با درجه ی اشتعال بسیار بالا بود که این امر سبب آتش‌ سوزی فوق‌ سریع سانچی و وقوع انفجار در آن پس از این برخورد شد.

کشتی چینی اما صدمه ی جدی ندید و تمام سرنشینان آن از این حادثه جان به در بردند.

دولت ایران، به احترام جانباختگان حادثه نفتکش سانچی و خانواده‌ های داغدار آنان، روز دوشنبه ۲۵ دی ۹۶ را در سراسر ایران عزای عمومی اعلام کرد.

ارزش نفتکش سانچی

نفتکش سانچی حامل ۱۳۶ هزار تن میعانات گازی، معادل حدود یک میلیون بشکه نفت بود. به گفته ی رویترز، ارزش محموله حدود ۶۰ میلیون دلار و ارزش خود نفتکش حدود ۶۰ میلیون دلار بود.

علت حادثه سانچی

روند رسیدگی به پرونده غرق شدن نفتکش سانچی با حضور نمایندگان کشورهای پاناما (کشور صاحب پرچم)، هنگ کنگ (کشور صاحب پرچم کشتی فله‌بر کریستال)، کشور چین (کشور محل وقوع حادثه) و در نهایت ایران و بنگلادش آغاز و نتیجه ی بررسی‌ ها ۱۵ اردیبهشت ۹۷ اعلام شد.

نادر پسندیده، مدیر کل امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی ایران هنگام گزارش نتیجه ی کار این کمیته اعلام کرد که سه کشور ایران، پاناما و بنگلادش علت اصلی حادثه را «تغییر مسیر کشتی فله‌بر کریستال ۱۵ دقیقه قبل از حادثه» دانسته‌ اند اما چین و هنگ کنگ معتقدند که «کشتی سانچی در این رویداد به عنوان کشتی راه دهنده حضور داشته که باید پیش از برخورد با کشتی چینی تغییر مسیر می‌ داده و در این زمینه کشتی کریستال مقصر نیست.» به گفته ی او هر دو کشتی سانچی و کریستال بخش‌ هایی از مقررات ایمنی دریانوردی را نادیده گرفتند.

با این وجود بسیاری از کارشناسان منتقد می‌ گویند که نمی‌ توان این موضوع را نادیده گرفت که محل حادثه منطقه‌ ای پرتردد و مملوء از صدها کشتی ماهیگیری بوده و به همین دلیل قدرت مانور نفتکش سانچی بسیار کم بوده است. بنابراین نفتکش برای هر تغییر مسیری نیاز به زمان زیادی داشته است.

شواهدی که نشان می‌دهد شهدای کشتی سانچی زنده هستند

پسرم عضو هلال احمر بود
چندی پس از تصادف سانچی با کشتی «کریستال» بود که به درخواست علی ربیعی، وزیر وقت کار، گواهی فوت قطعی ۳۰ خدمه ایرانی آن صادر شد.

همین موضوع باعث شد که بعضی از خانواده‌های خدمه سانچی نسبت به صدور گواهی فوت به دادگاه شکایت کنند.

این شکایت خانواده‌های خدمه سانچی موثر هم بود، به‌طوری که با رأی قاضی رضا احمدی‌ فیروزجایی در شعبه ۱۱۵ دادگاه عمومی حقوقی مجتمع شهید باهنر تهران، گواهی‌های فوتی که از سازمان ثبت ‌احوال کل کشور برای ۹ نفر از خدمه کشتی سانچی صادر شده بود، ابطال شد.

با ابطال این گواهی‌ها، حالا این خانواده‌ها بیشتر از گذشته انتظار می‌کشند. درست مثل پدر سجاد عبداللهی که هنوز منتظر است و امید دارد که روزی سجاد دوباره به خانه برگردد:

«سجاد متولد سال 74 بود. خیلی به این شغل علاقه داشت. از طرفی  بیش از 5 سال  عضو هلال احمر شهرستان ممسنی از استان فارس بود و تقریبا در تمام ماموریت‌های هلال احمر به صورت داوطلبانه شرکت می کرد.

«او با پسرخاله‌اش پوریا وارد دانشگاه دریایی شدند. اولین‌بار بود که سفر می‌کرد. خیلی ذوق داشت. 25 آذر سال 96 بود که حرکت کردند. از روی کشتی دو بار با من تماس گرفت. یک‌بار وقتی چابهار بودند، یک‌بار هم وقتی نزدیک سنگاپور بودند، تماس گرفت و گفت که هفت روز بعد برمی‌گردند.

«خیلی خوشحال بود، اما دیگر صدایش را نشنیدم. تا اینکه آن حادثه پیش آمد. بعد از آن، تمام شواهد نشان داد که پسرم و بقیه هنوز زنده‌اند.»

نشانه‌ها را پیگیری کنید
عبدالله عبداللهی درباره این شواهد و سرنخ‌ها به «شهروند» می‌گوید: «چندین‌بار با ما و چند خانواده دیگر با پیش‌شماره‌های کشورها مختلف تماس‌های مشکوک گرفته شد. گاهی اوقات کسی حرف نمی‌زد. گاهی اوقات هم فردی انگلیسی‌زبان به ما می‌گفت که فرزندمان زنده است و از او خواسته که با خانواده‌اش تماس بگیرد و خبر بدهد. این تماس‌ها تا مدت‌ها ادامه داشت. هرازگاهی این تماس‌ها برقرار می‌شد، اما وقتی پیگیری کردیم، ترتیب اثر داده نشد و پیگیری‌های ما هم به نتیجه نرسید. وقتی می‌گوییم آنها زنده‌اند کسی به حرف‌مان توجهی نمی‌کند. هیچ کدام از این نشانه‌ها را پیگیری نمی‌کنند.»

با غمی که در صدایش موج می‌زند، ادامه می‌دهد: «همان چند ثانیه صدایی که از روی نفتکش و در لحظات آخر منتشر شد، گویای نجات بچه‌هاست.

«صدای میلاد عنایتی بود که مسئولیت هدایت کشتی را به عهده داشت. بعد از آن کاپیتان بالا می‌آید. صدای میلاد عنایتی است که به کاپیتان می‌گوید استرس دارم. بعد از آن کاپیتان همه بچه‌ها را به بیرون از کشتی هدایت می‌کند. حتی به زبان انگلیسی از دو بنگلادشی هم می‌خواهد که به بیرون بپرند و سوار قایق شوند.

«همان صداها گویای این است که بچه‌ها زمان حادثه از کشتی خارج شدند. برای همین امکان ندارد آنها مرده باشند.»

چشم‌انتظاریم
خواسته‌اش این است که مسئولان به نشانه‌ها اهمیت بدهند و رسیدگی بیشتری داشته باشند:«اگر می‌گویند که بچه‌ها مرده‌اند حداقل یک نشانه به ما بدهند. ردی از فرزندان‌مان بدهند تا ثابت شود جان باخته‌اند.

«ما اگر می‌گوییم زنده‌اند، نشانه و سرنخ داریم. اما آنها هیچ مدرکی ندارند. سال‌هاست که چشم‌انتظاریم. بین زمین و آسمان معلق مانده‌ایم. کسی به ما گوش نمی‌کند. هیچ دلیل قانع‌کننده‌ای برای مرگ بچه‌های ما ندارند.

«خواسته ما این است که اگر آنها مطمئنند که بچه‌ها مرده‌اند، حداقل یک نشانه بدهند. اگر نشانه ندارند لااقل جست‌وجو کنند؛ یک رد یا نشانه‌ای که من بتوانم قانع شوم سجاد مرده است. هیچ اثری از سجاد ندارند.

«ما باورمان نمی‌شود که بچه‌هایمان مرده‌اند. حدس‌مان هم این است که جایی اسیر یا گروگان گرفته شده‌اند. کاش کسی پیدا شود به حرف ما گوش کند و این مسائل را پیگیری کنند تا حداقل کمی آرام شویم.»

ماجرای تیک آبی تلگرام و قبض موبایل
تا 13 ماه قبض موبایل فرزندش صادر می‌شد. با پول‌های زیادی که همگی برای رومینگ بود.

مهدی سادگی یکی دیگر از مردان سانچی است که حالا خانواده‌اش از بقیه اطمینان بیشتری برای زنده‌بودن او دارند؛ چون قبض موبایل و تیک‌های آبی تلگرامش گویای همه اینهاست.

مادر مهدی در گفت‌وگو با «شهروند» این ماجرا را این‌طور روایت می‌کند: «پسرم متولد سال 58 بود. عاشق کارش بود. زمانی که روی کشتی بود چندین‌بار با من تماس گرفت. آخرین‌بار گفت که چند روز بعد برمی‌گردند، ولی دیگر از او خبری نشد. مطمئنم که پسرم هنوز زنده است، چون تا 13 ماه بعد از حادثه قبض موبایل برایش صادر می‌شد؛ مبلغ‌های 90 هزار تومان به بالا. وقتی ریز هزینه‌های موبایلش را گرفتیم همه آنها رومینگ بود. این یعنی موبایل پسرم جایی در خارج از کشور فعال شده بود.

«از طرفی چون به زنده‌بودن او اعتقاد داشتیم، من و همسرش چندین‌بار با تلگرام به او پیام فرستادیم. چند ماه بعد از حادثه ناگهان تلگرام پسرم آنلاین شد. تمام پیام‌ها سین شد و تیک آبی خورد. از شدت هیجان نمی‌دانستیم باید چه‌کار کنیم. ما همه این مدارک‌ را به دادگاه ارایه کردیم.»

او ادامه می‌دهد: «درست 11 ماه بعد از حادثه دوباره پیام‌های ما تیک آبی خورد و تلگرام پسرم آنلاین شد، اما وقتی اینها را گفتیم کسی پیگیری نکرد.

«از طرفی ما هم تماس‌های مشکوک داشتیم. یکی، دو بار مردی انگلیسی‌زبان با عروسم صحبت کرد و گفت که مهدی زنده است و از او خواسته با ما تماس بگیرد. همه این مدارک در اختیار دادگاه است.

«اینها نشانه زنده‌بودن این مردان است. اگر هنوز هم زنده باشند و به کمک ما نیاز داشته باشند چه؟ ما فکر می‌کنیم که یا اسیر شده‌اند یا زندانی یا به گروگان گرفته شده‌اند. کاش کسی به داد ما برسد. زندگی ما چهار سال است که معلق مانده است.»

پسرم زنده است
ثریا حسینی، مادر پوریا عیدی‌پور است. پسر 22 ساله‌ای که روی کشتی سانچی سرنوشتش نامعلوم شد. او نیز مطمئن است که پسرش هنوز زنده است و به کمک آنها نیاز دارد:

«من 22 سال زحمت کشیدم و پسرم را بزرگ کردم. ولی فقط 22 روز او را به شرکت نفت امانت دادم. حالا دیگر از او خبری نیست. آخرین‌بار روی کشتی بود که با من تماس گرفت. گفت هفت روز دیگر برمی‌گردند. می‌گفت از مکالمه‌اش هفت دقیقه مانده و می‌خواهد روز آخر دوباره تماس بگیرد، ولی دیگر هیچ تماسی از او نداشتیم.»

جسد را تحویل دهید
در میان خانواده‌ها اما هستند کسانی که مرگ را پذیرفته‌اند و هیچ اعتقادی به زنده‌بودن مردان سانچی ندارند.

مانند پدر حسین جهانی که با همسرش ساقی فعال روی سانچی قربانی شدند: «ما مرگ را پذیرفته‌ایم. می‌دانیم آنها قربانی شدند. دل‌مان خون است ولی می‌دانیم که آنها مرده‌اند. پسرم عاشق کارش بود. با همسرش روی کشتی سفر می‌کردند. آخرین‌بار روزی که در تهران زلزله آمد، تماس گرفت. گفت نگران‌مان شده است. دیگر از او خبری نشد.

«با اینکه می‌دانیم مرده‌اند، ولی می‌خواهیم که حداقل یک اثری از فرزندم و عروسم به ما بدهند. بقایایی از جسدشان را تحویل دهند. کاش کسی برود و جست‌وجو کند تا ما هم بتوانیم جسدی داشته باشیم. بتوانیم سر مزار عزیزمان برویم و کمی آرام بگیریم.»

منابع:روزنامه شهروند ،روزیاتو