بندرشهیدرجایی؛ استوار در برابر تحریم ها

صبح ساحل، اقتصادی _  از زمان ملی شدن صنعت نفت تا کنون  تحریم های بین المللی از سوی کشورهای غربی برعلیه کشورمان اجرا شده است. از همان زمان تا کنون مجتمع  بندری شهید رجایی بندرعباس به عنوان مهمترین بندر اقتصادی منطقه و دروازه طلایی اقتصادی کشورهای همسایه ایران با قاره های دیگر بر اساس رتبه بندی نشریه بین المللی کانتینری (( containerization internationalاز بین صد بندر کانتینری برتر دنیا  28 پله صعود کرده است.

بطوری که امسال این مجتمع بندری رتبه 44 را به خود اختصاص داده است.  در این رتبه بندی  بسیاری از بنادر معروف دنیا از جمله  بندر ونکور کانادا، ملبورن استرالیا، اوکلن و سیاتل امریکا، بارسولانای اسپانیا،سن پطرزبورگ روسیه و جنورال ایتالیا پس از مجتمع بندری شهید رجایی بندرعباس قرار دارند.

مجتمع بندری شهید رجایی تنها بندر ایرانی موجود در فهرست بنادر برتر جهان است.در جهان سه هزار بندر کانتینربری وجود دارد که صد بندر به دلیل حجم عملیات کانتینری برتر شناخته شده اند.فعالیت ترانزیتی این مجتمع بندری در منطقه تایید سخنان مقام معظم رهبری است که فرموده اند: هدف از تحریم های بین المللی فلج کردن اقتصاد ایران است و توسعه هرچه بیشتر تحریم ها باعث توسعه و تنوع فعالیت های اقتصادی ما می شود.همچنین با توجه به نقش  و اهمیت حمل و نقل دریایی در توسعه تجارت خارجی کشورها ، و توجه به حمل و نفل باهزینه پائین وسرعت عمل بیشتر درحمل کالا و دسترسی به دریاهای آزاد مورد توجه بیشتر کشورهای جهان قرار دارد. بطوریکه نود درصد کالاهای نفتی و غیر نفتی از طریق حمل و نقل دریایی جابجا می شود. این میزان در کشور ما حدود نود وسه درصد است.مجتمع بندری شهید رجایی بندرعباس نیزبه عنوان مهمترین قطب تجاری کشور، دروازه طلایی اقتصاد ایران برای ترانزیت کالا و نقطه اتصال کشورهای شمال اروپا، اسکاندنیاوی و روسیه به کشورهای حوزه خلیج فارس ، اقیانوس هند و جنوب شرقی آسیا درمسیر رهگذر شمال -جنوب است.مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان می گوید: در زمان تحریم ها بندر شهید رجایی همچنان پله های ترقی خود را طی می کند.صفایی عوامل  این ترقی را  بازنگری در نظام تعرفه ها و مالیات ، استفاده مناسب از فناوری اطلاعات( IT )و فن آوری های نوین در امر توسعه زیر ساختها ، راه اندازی صنعت ترانشیپ و افزایش آبخور این بندر به هفده متر و امکان پهلوگیری کشتی های صد و پنجاه هزار تنی اعلام می کند. کارشناس امور بندری نیزعلت ترقی بندر شهید رجایی را ، تمرکز در عملیات ترانشیب  وتداوم بحران در اقتصاد جهانی و تاثیر آن بر کشورهای حوزه خلیج فارس می داند.ترانشیب انتقال کالا از یک کشتی  به کشتی دیگراست.چشم جهان می افزاید: مجتمع بندری شهید رجایی به علت واقع شدن در درگاه ورودی خلیج فارس به عنوان بندر مطلوب و مناسب است که با ارتقای زیرساخت ها و روساخت های این بندر و ارائه خدمات مناسب و با ثبات، قابلیت تبدیل به هاب منطقه یا بندر نسل سوم را دارد و بدین وسیله می تواند به رشد و صعود بیشتری نیز دست یابد.مدیران و برنامه ریزان بنادر نسل سوم با توسعه سرویس های ارائه شده سعی می کنند بازرگانان و صاحبان صنایع را به داخل بندر بکشانند تا بندر ها را به محیط هایی با خدمات ارزش افزوده و ارائه ترکیبی از خدمات اصلی ، جانبی و توزیعی به مشتریان تبدیل کنند.حجم عملیات مجتمع بندری شهید رجایی نیز نشان دیگری از فعالیت موثر این بندر راهبردی در زمان تشدید تحریم هادارد.در هفت ماه نخست امسال پنجاه و پنج میلیون تن کالا در این مجتمع بندری تخلیه و بارگیری شده است.مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان می گوید : درهفت ماه امسال بیش از دوازده میلیون و چهارصد و هشتاد هزار تن کالای غیرنفتی به کشورهای  امارات متحده عربی ، چین ، کره ، اروپا و آمریکا صادر شد که در مقایسه با پارسال سه درصد افزایش داشت.صفایی می افزاید: صادرات مواد نفتی از بنادر هرمزگان با پانزده درصد افزایش بیش از نه میلیون و دویست و پنجاه هزار تن است.مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان مجموع عملیات کانتینری در بنادر استان نیز طی این مدت را یک میلیون و شصد و پنجاه هزار TEU (واحد شمارش کانتینر) اعلام می کند که این رقم  چهارده درصد نسبت به مدت مشابه پارسال رشد دارد. بطور کلی سالانه سه میلیون دستگاه کانتینر در این مجتمع تخلیه و بارگیری می شود.

به گفته صدر مدیرعامل سازمان بنادرو دریانوردی سالانه هشتاد میلیون تن تخلیه و بارگیری در بندر شهید رجایی صورت می گیرد که با بهره برداری از مرحله دوم  طرح توسعه  این مجتمع  ظرفیت تخلیه و بار گیری به دو برابر در سال افزایش می یابد.با بهره برداری ازمرحله دوم طرح توسعه مجتمع بندری شهید رجائی(تا پایان سال)  امکان پهلوگیری شناورهایی با ظرفیت صد و چهل و پنج هزار تن و شناورهای کانتینری نسل هفتم با ظرفیت دوازده هزار  دستگاه کانتینر فراهم می شود.از سوی دیگر اهمیت حمل و نقل دریایی موجب توجه بسیاری از کشورهایی شده است که در خشکی محصورند و راهی به دریاهای آزاد ندارند. موقعيت راهبردی خاص و دسترسی به آبهای آزاد، ايران را به دروازه اقتصادي کشورهاي محصور در خشکي، تبدیل کرده است. در این رابطه راه اندازی قطار بندرعباس- آلماتی این مشکل را رفع کرده است.این قطار کانتیری برای توسعه ترانزیت کالا  در مهر امسال بهره برداری شد که از طریق آن بندر شهید رجایی بندرعباس کشورهای آسیای میانه را به کشورهای حوزه خلیج فارس و جنوب شرق آسیا متصل می کند.

معروفی دبیرکل اکو راه اندازی این قطار را بهترین فرصتی می داند که برای کشورهای آسیای میانه ایجاد شده است.

مدیر کل بنادر و دریانوردی هرمزگان هم می گوید: راه اندازی این قطار آینده روشنی برای ترانزیت کشوربخصوص با کشورهای CIS(مشترک المنافع) رقم می زند.صفایی تصریح می کند: این آینده تضمین کننده سهولت، سرعت و کاهش هزینه های ترانزیت کالا به این کشورها است.آذربايجان ،ارمنستان، تاجيکستان، قرقيزستان، قزاقستان، گرجستان،روسیه بلاروس،مولداوی،اوکراین،ازبکستان و ترکمنستان اعضای کشورهای مشترک المنافع هستند که دو و چهارم دهم درصد جمعیت جهان را به خود اختصاص می دهند.

مدیر عامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران  هم می گوید: ظرفیت چهارگانه ترابری هرمزگان در منطقه منحصر به فرد است که کشورهای سی آی اس نمی توانند آنرا بواسطه وجود تحریم ها نادیده بگیرند.

صاحب محمدی می افزاید: در حال حاضر هفت میلیون تن کالا در سال از خط بندرعباس- آلماتی  جابجا می شود  که  در آینده به ده میلیون تن در سال افزایش می یابد.طول مسیر بندرعباس -آلماتی سه هزار و هفتصد و پنجاه و شش کيلومتر وطول زمان آن شش و نیم ساعت است.همه این فعالیت های اقتصادی در حالی صورت گرفته است که رکود اقتصادی دنیا را فراگرفته و ما در تحریم هستیم.

معاون دریایی و بندری اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان می گوید: تحریم های اقتصادی بیشتر از آنکه تاثیرات منفی برای ما داشته باشد تاثیرات مثبت با خود به ارمغان آورده است.عفیفی پور می افزاید: در زمان تحریم های بین المللی ،ما ایرانی ها خودکفاتر،پایدارتر و با برنامه تر پیش رفته ومی رویم.این در حالیست که بسیاری از کشورها بخصوص کشورهای حوزه خلیح فارس با رکود اقتصادی مواجه اند وبنادر آنها همراه با رشد نبوده است. مدیر کل بنادر و دریانوری هرمزگان نیز می گوید:  از طریق خطوط کشتیرانی بین المللی  که به مجتمع بندری شهید رجایی تردد می کنند ایران با سی و نه واحد کشتیرانی  دنیاو هشتاد بندر در کشورهای مختلف از قاره های آفریقا، امریکا، اروپا و آسیا در ارتباط است. صفایی می افزاید: این امر بیانگر این موضوع است که تحریم های بین المللی  در عملکرد این مجتمع بندری تاثیر گذار نیست. صفایی موقعیت ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی ایران و بندر شهید رجایی را غیر قابل انکار می داند. مجتمع بندری شهید رجایی بندرعباس دو هزار و دویست هکتار وسعت دارد و دارای سه حوضچه با عمق سیزده تا هفده متر و سی و هفت اسکله با طول هشتصدمتر است . در این مجتمع بندری با توجه به آبخور اسکله ها از کشتی های کوچک تا کشتی های اقیانوس پیما پهلومی گیرند. ایران با داشتن دو هزار و چهارصد و چهل کیلومتر مرز آبی در منطقه خلیج فارس و دریای عمان  و دارا بودن کوتاهترین ،کم هزینه ترین و سریعترین مسیر ترانزیت کالا بین قاره آسیا و اروپا نقش چشمگیری در این زمینه دارد. نقشی که بسیاری از کشورها نمی توانند بدلیل تحریم ها آن را نادیده بگیرند.