گرگ و میش آینده هرمزگان

تقریبا ۱۵۰ روز از آغاز به کار رسمی «مهدی دوستی» ۴۲ ساله به عنوان استاندار هرمزگان می‌گذرد. بیم‌ها و امیدهای زیادی برای موفقیت تیم جوان او از زمان تصدی‌گیری وجود داشته است. در این مدت دوستی دو بحران زلزله شش ریشتری آبان ماه و سیل بهمن ماه را در هرمزگان پشت سر گذاشته ‌است. در این مطلب قصد داریم عملکرد استاندار هرمزگان را از زوایای مختلف بررسی کنیم.

  

حضور «مهدی دوستی» هم نتوانست فضای سیاسی استان هرمزگان را از حالت رخوت و آشفتگی خارج کند. استاندار جوان در طول پنج‌ ماه توجه چندانی به این فضا نداشته است و فضای سیاسی استان در حالت بلاتکلیفی مطلق قرار دارد. احتمالا به مانند ادوار گذشته فعالیت‌های این حوزه در سایه و محدود به مناسبات انتخاباتی خواهد بود. مهم‌ترین گام در این بخش انتصاب معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی مسلط، آگاه و آشنا به فضای سیاسی استان است که هنوز این گزینش در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. هر چند وقت، فهرست جدیدی از گزینه‌های احتمالی مطرح می‌شود اما فعلا «علی رئوفی» بر این مسند تکیه زده است. اگرچه بعید است اما حضور یک نیرو از خارج استان در این پست می‌تواند تمام معادلات و فضاسازی‌هایی را که در درون استان ایجاد شده تغییر دهد. عمده انتقادات وارده به دوستی در زمینه روند کُند تغییرات و جابه جایی مدیران استان بوده است. او در آخرین اظهارات خود بازآرایی مدیران را به سال جدید موکول کرده است. از طرف دیگر صدور با تاخیر احکام نهایی فرمانداران، مدیران و معاونان نیز سبب شده که وضعیت استان به گونه‌ای معلق و نامشخص تلقی شود. پس از انتخاب دوستی به عنوان استاندار هرمزگان امید بود نزدیکی او به «سعید محمد»، دبیرشورای عالی مناطق آزاد بتواند فضا را برای به خدمت گرفتن مناطق آزاد و گسترش رفاه جوامع محلی، حضور نیروهای کارآمد بومی استان هرمزگان در هیئت مدیره مناطق آزاد و مدیریت یکپارچه ایجاد کند؛ اما شواهد امر گواه این است که در همچنان بر همان پاشنه می‌چرخد و روزنه‌ی روشنی برای تحقق این مهم حتی در آینده مشاهده نمی‌شود. به نظرمی‌رسد مناطق آزاد به غده‌های سرطانی تبدیل شده‌اند که به این سادگی‌ها مهار نخواهند شد؛ متن استعفای «محمدرضا نوایی لواسانی» سرپرست اسبق منطقه آزاد کیش که به موضوعاتی چون عدم تغییر مدیران اسبق، فساد در مناطق آزاد و حیف و میل بیت المال اشاره کرده، به درستی این موضوع را اثبات می‌کند. در مدت پنج ماه برجسته‌ترین عملکرد استاندار هرمزگان را می‌توان راه‌اندازی سامانه شفافیت استانداری هرمزگان و انتشار احکام کارگزینی شامل حقوق و دستمزد استاندار، مدیران و معاونان استانداری دانست. اتفاقی که گرچه برای نخستین بار در تاریخ استانداری هرمزگان رخ داد اما با تحقق شفافیت فاصله زیادی داشت؛ چرا که مبالغ اعلامی حتی برای عموم مردم هم باورپذیر نبود. 

   

دوستی از نخستین روزهای حضورش در هرمزگان بهبود شرایط اقتصادی را مهم‌ترین هدف خود مطرح کرد. او با انتصاب «علی فیروزی» به عنوان معاون اقتصادی که رزومه علمی و عملی شاخصی در سطح کشور دارد این ذهنیت و انتظار را ایجاد کرده که حال وخیم اقتصاد هرمزگان التیام خواهد یافت. تیم اقتصادی دوستی با طراحی برنامه‌ای به نام «اکوسیستم پیمان» مخفف «پیشرفت مردم اساس هرمزگان» نشان داد به مسائل و مشکلات هرمزگان اشراف دارد اما ارزیابی اینکه اینگونه برنامه‌ها که مدیران از پشت میزهایشان می‌نویسند عملیاتی خواهد شد یا خیر به زمان بیشتری نیاز است. آنچه روشن و اثبات شده است شاخص فلاکت {نرخ بیکاری+نرخ تورم} بالای استان هرمزگان است. طبق آخرین گزارش منتشر شده در دی ماه ۱۴۰۰، هرمزگان همچنان در گروه استان‌های با بالاترین شاخص فلاکت قرار دارد. این شاخص بیانگیر سطح رفاه مردم است، در واقع بزرگترین چالش استاندار هرمزگان و تیم اقتصادی‌اش و بهترین معیار برای ارزیابی عملکرد نمایندگان دولت در استان هرمزگان محسوب می‌شود. آنچه تاکنون از دوستی و تیم اقتصادی او دیده‌ایم صرفا یک سری اخبار با افعال دستوری بوده است. فلان اتفاق باید رخ دهد یا نباید رخ دهد. بدیهی است که صرف به کار بردن افعال دستوری نمی‌تواند گره‌گشای وضعیت اقتصادی مردم باشد. سرآمدترین رویداد اقتصادی در پنج ماه فعالیت مهدی دوستی را می‌توان برگزاری اجلاس سازمان همکاری‌های اقتصادی و حضور نمایندگان سیاسی ده کشور عضو اکو در راستای گسترش همکاری‌ها، استفاده از ظرفیت پسکرانه بندر شهید رجایی و گسترش صنعت شیلات در هرمزگان دانست. اینکه هرمزگان و مردمانش از اینگونه تعاملات بهره‌مند می‌شوند یا خیر و اینگونه اجلاس‌ها دستاوردی برای هرمزگان خواهد داشت مبهم است. قرار بود پس از برگزاری اجلاس طی نشست خبری دستاوردهای آن تشریح شود که هرگز این اتفاق نیفتاد. تشکیل قرارگاه آبرسانی قمربنی هاشم (ع) و تدوین طرح آبرسانی به ۳۷۵ روستای دارای تنش آبی، تشکیل قرارگاه خدمت‌رسانی در استانداری هرمزگان، صدور بخشنامه‌ ممنوعیت انحصار در صدور مجوزهای کسب و کار به دلیل اشباع بازار و برگزاری جشنواره جزیره هرمز در راستای معرفی جاذبه‎های استان هرمزگان از مواردی است که استانداری هرمزگان در گزارشی به عنوان خدمات شاخص در روزنامه ایران ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ منتشر کرده است. این موارد خود گواه این است که دوستی نیز فعلا قصد دارد سیاست شکست خورده‌ی بخشنامه‌ای‌ و دستوری را در پیش گیرد. آزمونی که از همین ابتدا می‌توان گفت در آن نمره قبولی نخواهد گرفت.

   

پای کار در بحران‌ها؛ احتمالا این نزدیک‌ترین توصیف در تشریح عملکرد استاندار هرمزگان در زمان وقوع دو حادثه سیل و زلزله باشد. هنگام زمین لرزه ۶ ریشتری در بخش فین هرمزگان و سیل میناب و رودان دوستی با حضور در این مناطق به خوبی شرایط را مدیریت و رصد کرد؛ اما درباره مدیریت پس از زلزله بررسی‌های خبرنگار صبح ساحل در گزارشی با عنوان «خانه‌های کاغذی» که ۲۰ بهمن در این روزنامه منتشر شد، نشان می‌دهد وعده‌هایی که در روزهای ابتدایی داده شده پس از گذشت چهار ماه هنوز محقق نشده است. علی رغم اینکه استانداری هرمزگان در تشریح عملکرد خود ساخت ۸۰ خانه مسکونی در مناطق زلزله را خبر داده است اما براساس بررسی خبرنگار ما این آمار صحت ندارد و عده‌ی زیادی از مردم همچنان در چادر زندگی می‌کنند. خدمات‌رسانی به مناطق سیل‌زده رودان نیز در شرایط مطلوبی قرار ندارد و به کندی انجام می‌شود. به‌گونه‌ای که می‌توان گفت هیچ عملی صورت نگرفته است. یکی از اقدامات استاندار هرمزگان در این مدت پیگیری صدور اسناد مالکیتی محلات کمتر برخوردار بندرعباس بوده است. به دنبال این پیگیری‌ها، ۱۰۰ سند مالکیتی به ساکنان محلات اسلام آباد، چاهستانی‌ها و کمربندی تحویل داده شد. با تمام این موارد در این پنج ماه ضعف تیم رسانه‌ای دوستی بیش از هرچیز مشهود بوده است. برنامه‌ریزی‌های ناصحیحی که در این مدت برای آشنایی استاندار هرمزگان با اهالی رسانه استان صورت گرفته وجهه اهالی قلم را نامعقول نشان داده ‌است. دوستی از زمان شروع فعالیتش نشست خبری با خبرنگاران استان نداشته است و این موضوع نقطه تاریکی در کارنامه او قلمداد می‌شود. پس از سفر رئیس جمهور به استان هرمزگان علی رغم اینکه گفته شد بیش از 22 هزار میلیارد تومان اعتبار به استان اختصاص یافته، هیچ گاه روشن نشد که این اعتبارات صرف چه اموری شده است و آیا محقق شده است یا خیر. اگر تخصیص یافته است چرا در رونق بخش‌های مختلف مشهود نبوده است. در ارزیابی کلی عملکرد تیم جدید مستقر در استانداری هرمزگان می‌توان با در نظر گرفتن بحران‌هایی که در ماه‌های اخیر هرمزگان درگیراش بوده است نمره قابل قبولی به تیم جوان دوستی داد و این نکته را یادآور شد که جغرافیای استان هرمزگان اغلب درگیر بحران‌های مختلف است. استاندار هرمزگان اگر می‌خواهد نمره قابل قبولی را از مردم بگیرد باید همواره آمادگی لازم را برای بحران‌های متعدد داشته باشد.

    

«فریدون همتی»، استاندار اسبق هرمزگان در آیین معارفه‌ی مهدی دوستی گفته بود که در زمان مدیریتش چندین بار به او پیشنهاد جا به جایی داده‌ بودند اما او هرمزگان را انتخاب کرده. همتی به استاندار جوان این نوید را داد که به زودی نیز به احتمال فراوان این اتفاق برای او نیز رخ خواهد داد. چندی بعد از آغاز به کار دوستی و پس از اینکه مجلس عملکرد وزارت نفت را ضعیف عنوان کرد، زمزمه‌های استیضاح وزیر نفت مطرح شد. از آنجا که مهدی دوستی از ابتدای دولت سیزدهم یکی از گزینه‌های تصدی‌گری وزارت نفت بوده است، گمانه‌زنی‌ها درباره‌ی رفتن دوستی قوت گرفت. حتی عده‌ای صدور با تاخیر احکام نهایی مدیران را دلیلی بر این موضوع پنداشتند. اینکه هرمزگان همواره پله پرش مدیران بوده است بر کسی پوشیده نیست اما اینکه مهدی دوستی رفتنی است یا ماندنی به بلندپروازی او بر می‌گردد.