«محمد عظیم دانش»، فرمان فوتبال هرمزگان

محمد عظیم دانش فرزند عبدالرحیم و بانو گرام ملک در نخستین روز فروردین ماه ۱۳۱۲ در بندر جاسک به دنیا آمد. وی تحصیلات دوره  ابتدایی را  تا پایه ششم در دبستان شرف(هاشمی پور) این شهر گذراند. پس از دریافت گواهی ششم ابتدایی و در زمان مدیریت محمود پزشکی بر اداره ی کل آموزش و پرورش برای شرکت در آزمون معلمی و استخدام در آموزش و پرورش به عنوان آموزگار راهی بندرعباس شد. به دلیل نبود وسیله نقلیه  مناسب به اتفاق یکی از دوستان با دوچرخه و در هوای نامساعد و بارندگی شدید به میناب می روند  و از آنجا که بارندگی شدید راه های مواصلاتی بندرعباس و میناب را مسدود کرده بود مجبور می شوند روز بعد به بندرعباس سفر کنند اما فرصت انجام آزمون تمام شده بود و آنان موفق به شرکت در آن نشدند و دست خالی به جاسک برگشتند.

دوره کودکی و نوجوانی وی در زادگاهش جاسک، مصادف بود با رفت و آمد های تجار و مستشاران خارجی که با  پرواز های «ایر فرانس» و «کی ال ام» از اروپا و از طریق بندرجاسک  به سمت کراچی پاکستان و بمبئی هند مسافرت می کردند. علاوه بر این، حضور نظامیان انگلیسی و سربازان هندی تحت امرشان در بحبوحه ی  جنگ جهانی دوم (۱۳۱۸ تا ۱۳۲۴ خورشیدی) با ناوهای جنگی شان در جاسک که به صورت مقطعی در راه سفر به هندوستان مدتی در این بندر  اقامت می کردند نیز، پر رونق بود.  این افراد در دوران اقامت شان در جاسک به ورزش های فوتبال و هاکی می پرداختند. عبدالرحیم دانش که خود از صاحب منصبان امور تجاری و همچنین از  علاقمندان  به ورزش بود با مشاهده  این بازی ها و  همبازی شدن با نظامیان انگلیسی فوت و فن های این رشته ها ی ورزشی را فرا گرفت و با کمک برادرش یوسف دانش و دوستانی همچون محمد طاهری و دیگر هم محلی ها ی علاقمند سه تیم به شماره های ۱ و ۲ و ۳  تشکیل داد و خود به عنوان مربی آموزش آن ها را برعهده داشت. فرزند خردسال اش محمد عظیم دانش، سید محمد یوسف امینی، وهب طاهری، جهانگیر طاهری، تیمور باعثی، سید احمد شاه شرف و ..... هم از جمله بازیکنانی بودند که زیر نظر عبدالرحیم دانش فوتبال را فراگرفتند و احتمالا  می توان نتیجه گرفت که اولین آموزه های فوتبال سازمان یافته در استان هرمزگان در بندر جاسک و به وسیله این مرد(عبدالرحیم دانش) و دیگر دوستان جاسکی اش شکل گرفته باشد. درجه بندی تیم ها هم نشان دهنده  سطح کیفی تیم بود و با توجه به قدرت حریف از بین تیم های ۱ و ۲ و ۳،  یکی برای رقابت راهی میدان مسابقه با رقبا می شد.

محل تمرین تیم های یادشده هم زمین هایی بود به نام های «لی لاین» و کَمپان(کمپین) که این دومی در نزدیکی شهرداری فعلی جاسک قرار داشت. دروازه ها نیز با نصب  تیرهای فلزی و مستعمل مخابراتی در دو سوی زمین تعبیه می شد.  محمد عظیم نوجوان با توجه به هوش بالا و  سرعت مناسب  به سرعت در فوتبال رشد کرد. گروه نوپای فوتبالیست ها علاوه بر تمرینات فوتبالی آن زمان، برای توسعه استقامت ( قلبی - ریوی)  هرچند یک بار فاصله جاسک جدید و جاسک کهنه را نیز می دویدند .

«دانش» با توجه به نبود دبیرستان در جاسک برای ادامه تحصیل به خوزستان می رود و پایه هفتم را در یکی از دبیرستان های  سربند آغاجری می گذراند.

حضور یک ساله اش در خوزستان برای تحصیل و فرصت مغتنمِ همبازی شدن با بازیکنان تکنیکی و فوتبال فهم خوزستان که فوتبال مدرن آن زمان را از مستشاران خارجی آموخته بودند بر مهارت های فوتبالی اش به ویژه  دریبلینگ  و قدرت حفظ و حمل توپ افزود. این قابلیت ها موجب شد تا دوستان لقب «فرمان» را بر او بگذارند که نشان از تسلط بی چون و چرای او بر توپ و گردش آن در میدان بازی بود و توانست خیلی زود به یکی از بازیکنان برجسته و تأثیر گذار شهر تبدیل شود.

 

        

  

  

محمد عظیم دانش پس از یک سال حضور در خوزستان به بندرعباس می آید و تحصیلات را تا دریافت دیپلم ادبی در دبیرستان ناصرخسرو واقع در ضلع غربی پارک دباغیان ادامه می دهد. البته قبل از گرفتن دیپلم برای مدتی در تجارت خانه ی سیدعبدالرحمن بنی هاشمی مشغول به کار می شود.  وی در ادامه ی فعالیت  های شغلی با گذراندن دوره های حرفه ای مخابرات به عنوان یکی از تکنسین های برجسته، مدیریت اجرای پروژه های  مخابراتی اسکله های رجایی و باهنر و نیروی دریایی را بر عهده گرفت. او می گوید:  به دلیل تخصص بالا  با وجود  داشتن مدرک دیپلم، هم ردیف لیسانسه ها حقوق دریافت می کرده است. در بازگشت از خوزستان به بندرعباس با زنده یاد محمدرضا درستی و برادرش مسعود درستی و دیگر دوستان فعالیت های فوتبالی خود را با جدیت و پشتکار دنبال می کند. البته برادران درستی نیز مدت ها در خوزستان زندگی کرده و الفبای فوتبال را از مستشاران انگلیسی و فوتبالیست های خوزستانی فراگرفته بودند. حضور این سه جوان در شهر بندرعباس که فوتبال نوین آن روز را تجربه کرده بودند خون تازه ای شد در شریان فوتبالی شهر بندرعباس که تا آن زمان با امکانات بسیار محدود فوتبالی و بدون مربی و مرجع، به صورت کاملا مبتدی انجام می شد. باشگاه عقاب (زیر مجموعه باشگاه نیرو و راستی متعلق به علی علوی مقدم ) نخستین باشگاهی بود که دانش به عضویت آن در آمد.

در آن زمان مراد رستگار جانشین «علوی مقدم» مدیریت آن را بر عهده داشت  و تعدادی از بازیکنان خوب محله  سورو از جمله زنده یاد عبدالرحیم دریازاده نیز عضو آن بودند. طبیعی بود که  با توجه به نبود مربی دوره دیده و دسترسی به تلویزیون و کتاب ها و منابع آموزشی، بچه های علاقمند و مستعد فوتبال از طریق مشاهده ی بازی این سه نفر  یعنی دانش و برادران درستی و دیگر فوتبالیست های خلاق و خود ساخته ی شهر که از نظر تکنیکی و مهارت های فوتبالی نسبت به بقیه سرآمد محسوب می شدند،  فوتبال را بیش از پیش بیاموزند. یکی از موارد مهمی که «دانش بزرگ» به آن اشاره می کند، عدم آگاهی فوتبالیست ها از اهمیتِ داشتن شکل تیمی مناسب و قرار گرفتن بازیکنان در پست ها و مناطق مختلف زمین در هنگام بازی و تمرین بود و این یاران به تدریج این مفاهیم را به دوستان و همسالان اشان آموختند.

در شهریور ماه سال ۱۳۳۵ که بندرعباس جزو استان هشتم به مرکزیت کرمان بود ،« دانش» به عنوان یکی از اعضای تیم منتخب(کُلُنی) فوتبال بندرعباس برای شرکت در پانزدهمین دوره  اردوی قهرمانی فوتبالیست های نخبه  جوان کشور به کرمان سفر می کند. این سفر به سرپرستی هدایتی و  با حضور بازیکنانی همچون محمد اشرف جلالی، عبدالرحیم دریازاده، محمد مقصودی، اکبر رادفر(اهل سیرجان)، محمد محمدی پور، مسعود درستی، عبدالله رحیم زاده(دروازه بان)، علی کامرانی، عبدالحمید سعیدیان، یوسف محبی و  فیروزی(دروازه بان) انجام شد و در نهایت با انتخاب مربی اتریشی  چند نفر از جمله مسعود درستی، محمدعظیم دانش و عبدالحمید سعیدیان  برای تیم کُلُنی(منتخب ) استان هشتم گزینش شدند.

در این دوره از مسابقات که با میزبانی بسیار خوب کرمان همراه بود ، تیم های خوزستان، تهران و کرمان به ترتیب مقام های اول تا سوم را کسب کردند. از خاطرات جالب این سفر خراب شدن اتوبوس حامل تیم بندرعباس در حوالی تونل تنگ زاغ بود که «دانش» به همراه دیگر بازیکنان و مسافران مجبور شدند از اتوبوس پیاده شوند و مسافتی قابل ملاحظه، اتوبوس را هل دهند....!  

در پایان به رسم ادب از  محمد عظیم دانش و همسر مهربان اشان بانو مریم میر سیستانی که به  صمیمیت تمام مرا در منزل خویش پذیرفتند و دوست عزیزم استاد فرجام دانش که فرصت این دیدار را فراهم کرد، بسیار سپاس گزارم و برای ایشان و خاندان بزرگ و محترم دانش سلامت و شادکامی آرزومندم.