شفافیت کو؟

شورای ششم شهر بندرعباس، جمعی ۱۱ نفرِ از یک طیف سیاسی که خود را انقلابی دانسته و پرچم شفافیت، مطالبه گری و تحول را از آغاز برافراشتند. عمر این شورا یک‌ساله شده و موعد آن رسیده است که اعضای پارلمان پاسخ دهند که کدام‌یک از شعارها و وعده‌هایشان را عملی و برای تحقق شفافیت چه کردند؟ در همین رابطه به بررسی عملکرد شورای ششم پرداختیم و با «سید محمدرضا موسوی» سخنگوی شورا به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

  

شفافیت در شهرداری و شورا اصلی‌ترین شعار یازده عضو پارلمان محلی در زمان انتخابات و پس‌ازآن بود. از همین رو انتظار می‌رفت شورای ششم با ایجاد سازوکاری این مهم را در شورا و شهرداری بندرعباس نهادینه کند، اقدامی که تعدادی از شهرداری‌ها و ارگان‌های کشور سال گذشته آن را انجام دادند؛ اما در شورا و شهرداری بندرعباس جز وعده‌ووعید فعلاً خبری از اجرای آن نیست. البته سخنگوی شورای ششم معتقد است که این شورا به‌جای حرکت شعاری، طرح «شفافیت» را تصویب کرد. موسوی در این رابطه توضیح داد: «شفافیت در چند مرحله و به‌صورت فرآیند انجام می‌شود. شورا در قدم اول طرح شفافیت در شورا و شهرداری را مصوب کرد. همچنین مقرر شد سامانه شفافیت نیز طبق زمان‌بندی که در طرح قرارگرفته شده، ایجاد شود». وی بابیان اینکه تشکیل کمیته حسابرسی به‌عنوان ناظر دائمی بر عملکرد مالی شهرداری از دیگر اقدامات در این راستا بوده است، افزود: «ایجاد کمیته حسابرسی از مصوباتی است که تازه تصویب‌شده و قرار است در حوزه نظارت اعتبارات ۱۴۰۱ عمل کند. چراکه چند وقت اخیر درگیری‌های تصویب بودجه بوده و از ماه آینده این کمیته کار خود را به‌صورت فرآیندی آغاز می‌کند».

  

یکی از موضوعاتی که امروزه جزء بدیهی‌ترین حقوق شهروندان محسوب می‌شود این است که بدانند سالانه چه هزینه‌هایی در شهر انجام می‌شود. یا بودجه پارلمان محلی که از محل بیت‌المال است چگونه مصرف می‌شود. بااین‌حال شورای شهر بندرعباس تاکنون نه حق الجلسات خود را منتشر کرده و نه توانسته شهرداری را ملزم به انتشار بودجه کند. سخنگوی شورای شهر علت عدم انتشار بودجه شهرداری را تأخیر در تصویب آن اعلام کرد و گفت: «بودجه دیر مصوب شد و ما مشکل نرم‌افزاری داشتیم. الآن بودجه می‌تواند در دسترس عموم قرار گیرد». حال اینکه صرفاً بابیان این موضوع، چگونه قرار است بودجه {پس از چندین ماه تصویب} در اختیار عموم قرار گیرد، جای سؤال است. از طرف دیگر سایت رسمی شورای شهر بندرعباس برخلاف سایر شوراهای شهر کشور، هیچ اطلاعاتی درباره مصوبات شورا، گزارش جلسات، دستور کارها و غیره در اختیار مخاطب نمی‌گذارد. مختصری از مصوبات شورا به‌صورت یک‌خطی در ادوار گذشته منتشر می‌شد که در این دوره این اتفاق نیز نیفتاده است. موسوی درباره این موضوع توضیح داد: «سایت شورا اشکال نرم‌افزاری دارد. محتوای سایت در حال تغییر است و به لحاظ حقوقی تغییرات ماهیتی نیاز به مجوز‌های لازم دارد که آن را انجام دادیم. یک مقداری هم هزینه مالی داشت، زمان‌بندی تیم فنی کار نیز دخیل بود و اینکه به مدل واحد و نهایی برسیم. الآن بخش عمده کار انجام‌شده و فقط بارگذاری‌ها باید انجام شود». او در پاسخ به اینکه در طرح جدید چه اطلاعاتی در اختیار عموم قرار می‌گیرد، گفت: «مصوبات عمومی شورا، پرسش‌هایی که به شورا ارجاع داده می‌شود، موضوعاتی که در کمیسیون‌ها بررسی و حساسیت عمومی دارد و مستندهایی چون بودجه، دفترچه عوارض و طرح‌ها بر روی سایت شورا قرار می‌گیرد». سخنگوی شورا درباره انتشار مشروح مصوبات و درج اسامی و موافقان و مخالفان در سایت، اظهار کرد: «چون رأی‌گیری‌ها علنی و عمومی بوده منعی برای انتشار نظر اعضا نداریم؛ اما اینکه شکل انتشار به‌صورت نهایی با اسامی اعضا یا آرا باشد نیاز به هماهنگی است و خاطرم نیست که چگونه توافق کردیم». موسوی بابیان اینکه قبول دارم این روند زمان‌بر شده است، گفت: «بخشی از کار در سازمان فاوا تعریف می‌شد. موضوعات اجرایی خیلی زمان‌بر شد. نسخه نهایی یک کار اساسی است و کار بزن دررویی نیست». او افزود: «به‌عنوان یک عضو شورا می‌گویم نه سخنگوی شورا؛ تلاش بر این بوده کارهایی که انجام می‌دهیم کمتر شواف و بیشتر محتوا و موضوعات باشد». موسوی در تکمیل اظهارات خود درباره‌ی تحقق شفافیت در شورا افزود: «ورود کمیسیون‌های شورا به موضوعاتی که برای مردم شفاف نبود، از اقدامات دیگر این نهاد در راستای شفافیت است. پروژه‌هایی چون بازارچه صادقیه، بازارچه ماهی‌فروشان بندرعباس، پروژه پلاژ بانوان، تیم داری شهرداری و پروژه‌هایی مانند بی.آر.تی که معطل‌مانده بودند و نیاز به بررسی مجدد داشت در این شورا جلسات متعددی برای تعیین تکلیف این موارد گرفته شد».

  

در روزها و ماه‌های ابتدایی فعالیت شورای ششمی‌ها شاهد حضور مستمر و پرسروصدای آن‌ها در محلات یا مساجد شهر بودیم. طبق قانون، شوراهای شهر می‌توانند کمبودها و نارسایی‌های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی و رفاهی شهر را بررسی کنند و ‌پیشنهادهای کاربردی‌شان را جهت برنامه‌ریزی به مقامات مسئول ذی‌ربط {دستگاه‌های اجرایی} ارائه دهند. حال علی‌رغم بازدیدهای مکرر اعضا، اقدام قانونمند در قالب طرح یا ایده جدید برای حل معضلات شهر کمتر دیده‌شده است. همچنین در سنوات گذشته شورا تحت عنوان یک‌نهاد هماهنگ‌کننده بین شهرداری و سایر ارگان‌هایی که در شهر نقشی ایفا می‌کنند، عمل کرده و جلساتی را با ارگان‌های مختلف برای حل معضلات برگزار کرده که این رویکرد در شورای ششم کمتر دیده‌شده است. شورای ششم تاکنون ۴۵ جلسه رسمی داشته و باوجود آن‌که تعداد جلسات نسبت به سایر شهرها به‌طور چشم‌گیری کمتر است فرض را بر اهمیت خروجی جلسات می‌گذاریم و از سخنگوی شورا درباره خروجی کمیسیون‌ها و رویکرد شورا سؤال می‌پرسیدم. موسوی بابیان اینکه نقد به کمیسیون‌ها برای عدم کارایی را اصلاً قبول ندارم، گفت: «به‌عنوان شخصی که شاهد برخی از فرآیند‌ها از نزدیک است، قبول ندارم که می‌گویید کمیسیون‌ها خروجی نداشتند. ما در صحن فقط جلسه تصویب مصوبات راداریم؛ اما وقتی به آمار کمیسیون‌ها نگاه می‌کنید {این آمار هنوز در هیچ جا منتشرنشده است} بعضاً جلساتی بوده که فرماندار، معاون فرماندار و رئیس دستگاه‌های مختلف بارها حضور داشتند. درواقع موضوعات برای بررسی تخصصی‌تر به کمیسیون‌ها ارجاع داده‌شده‌اند. کما اینکه در جلسات شورا هم برای موضوعات مختلف شخصیت‌ها و سازمان‌های مختلف را دعوت کردیم. هم جلسات دوسویه و هم‌نشست‌های مختلفی را با دستگاه‌ها داشتیم».

 

پس از طرح استیضاح شهردار، اعضای شورای شهر بندرعباس به دو گروه ۷ و ۴ نفرِ تقسیم شدند. این دو گروه در اکثر جلسات به طرق مختلف در حال جدال و مخالفت با یکدیگر بوده و هستند. به‌گونه‌ای که در برخی موارد، شأن و جایگاه شورا زیر سؤال می‌رود. اکنون نیز پس از برگزاری انتخابات سال دوم هیئت‌رئیسه شورا، به نظر می‌رسد تقابل دو گروه به‌گونه‌ای شده است که در دور باطلِ «حالا که نمی‌گذارند شهردار را استیضاح کنیم ما نیز اجازه نمی‌دهیم کسی جز افراد موردنظر در ترکیب هیئت‌رئیسه شورا و کمیسیون‌ها قرار گیرد»، افتاده‌اند. نظر سخنگوی شورا را در این خصوص جویا شدیم، موسوی گفت: «اگر شورا را دنبال کرده باشید می‌دانید که در یک سال گذشته در هر موضوعی که به نفع مردم بوده است عین یازده نفر اعضای شورا به آن رأی ‌داده‌اند. این‌که می‌فرمایید دودستگی، ما در ادوار مختلف شورا همیشه سه-چهار گروه را با همین اعضای شورا شاهد بودیم. نه‌تنها در بندرعباس در تمام شهرها این تفاوت دیدگاه‌ها وجود دارد. فکر نمی‌کنم آنجاهایی که به نفع مردم بوده این شورا خواسته اقدامی را انجام دهد که به مردم آسیب برساند».

روزنامه صبح ساحل