روزی برای واکاوی لکنت زبان

تفکرات تمامیت خواهی و یک‌دست انگاری در جامعه باعث می‌شود، افراد به دلیل هر تفاوتی منزوی شوند. معمولا قانون‌های نانوشته مبتنی بر این که همه‌ی افراد باید از یک روند رشدی و یک شیوه‌ی زندگی برخوردار باشند، منجر به طردد تفاوت‌ها خواهد شد.

لکنت زبان یکی از همین تفاوت‌هایی است که افراد مبتلا را معذب، مضطرب و گوشه‌نشین می‌کند. روز جهانی لکنت زبان هم مانند روز جهانی نابینایان، روز جهانی تراجنس‌ها و غیره، روزی است برای پرداختن به این تفاوت، استرسی که ایجاد می‌کند، شیوه‌ای که بهتر است سایرین با این مساله برخورد کنند و راه‌هایی که برای بهزیستی افراد مبتلا وجود دارد. لکنت یک اختلال گفتاری است که با تکرار صدا، هجا یا کلمات شناخته می‌شود.

طولانی شدن صداها، وقفه در سخنرانی و تکرار شدن مداوم حرف اول کلمه (مانند م‌م‌م‌مادر) از علائم ظاهری این اختلال گفتاری است. در لکنت زبان، فرد دقیقا می‌داند در پی بیان چه چیزی است، اما مشکلاتی در جریان ادای کلمات و سخن‌راندن وجود دارد که او را از هدف دور می‌کند. این اختلال ممکن است همراه با رفتارهای به اصطلاح مبارزگونه همراه باشد، حرکات سریع و پی در پی چشمی، لرزش لب‌ها، بالا بردن صدا و نگاه‌های نگران و مضطرب به مخاطب جزء رفتارهای مبارزگونه تلقی می‌شوند که حاکی از اضطراب و بی‌قراری فرد است.

در سنین 18 تا چهار سالگی لکنت زبان می‌تواند به صورت کاملا ناگهانی شروع شده و معمولا طی چند هفته یا چند ماه خود به خود برطرف شود و یا اینکه به درمان نیاز پیدا کند. در یک کودک نوپا (18 ماه تا 3 ساله) این اختلال اغلب زمانی رخ می‌دهد که کودک تمایل دارد بیشتر از حد توانایی‌های کلامی متناسب با رشدش صحبت کند. اگر علت لکنت زبان، عدم تناسب بین توانایی‌های ذهنی با توانایی‌های زبانی باشد، با رشد توانایی‌های کلامی و مهارت‌های صحبت کردن، لکنت برطرف می‌شود. معمولا 5 تا 10 درصد از همه‌ی کودکان برای مدت کوتاهی در زندگی خود دچار اختلال لکنت می‌شوند، که ممکن است از چند هفته تا چند سال طول بکشد.

حدود سه چهارم از تعداد کل کودکان مبتلا به لکنت، بازیابی می‌شوند و این اختلال را پشت سر می‌گذارند، اما یک چهارم آن‌ها همچنان به لکنت ادامه می‌دهند و احتمالا در آن‌ها تبدیل به یک اختلال ارتباطی مادام‌العمر می‌شود. موسسه‌ی ملی اختلالات ارتباطی دراآمریکا معتقد است:«اگر چه در حال حاضر هیچ درمان ثابتی برای لکنت زبان وجود ندارد، اما انواع درمان‌های متنوع از گفتاردرمانی، روان‌درمانی، دارو درمانی و گرو‌های خودیاری هستند که می‌توانند در کنترل و درمان این اختلال به افراد مبتلا کمک کنند».

توصیه‌ی مهمی که برای والدین، معلمان و سایر افراد درگیر در مورد کودکان دچار لکنت زبان وجود دارد، شکیبایی در برابر تلاش کودک برای بیان کلمات است. هنگامی که کودک، در حین تلاش برای صحبت کردن همراه با لکنت دچار خطا می‌شود، ارتباط چشمی را با او حفظ کرده و به آرامی منتظر بمانید تا صحبت او تمام شود، تلاش نکنید که برای یافتن کلمات جایگزین به او کمک کنید یا جمله‌ی او را تمام کنید. همچنین حین وقوع لکنت زبان از نصیحت، تشویق کودک به تنفس عمیق یا آرام بودن بپرهیزید( او این توصیه‌ها را شکل ناامیدکننده‌ای از همه می‌شنود).

به یاد داشته باشید که اضطراب، تنش‌های محیطی و تاکید بر لکنت زبان می‌تواند باعث تشدید مساله شود. سعی کنید با لحنی حمایتگر و مهربان درک خود را از مشکلی که کودک در حال تحمل آن‌ است نشان دهید. جملاتی مانند اینکه « میفهمم حرف‌های زیادی داردی که ممکن است گفتن همه‌ی ان‌ها با هم برایت سخت باشد» یا « اینکه برای گفتن حرفت به من، حتی وقتی کار برایت سخت می‌شود تلاش می‌کنی را خیلی دوست دارد « و جملات حمایتی و آرابخشی مانند این‌ها می‌تواند کار را برای کودکان مبتلا به لکنت زبان آسان‌تر کند. باقی درمان‌ها و کارها را به دست متخصصان بسپارید.

روزنامه صبح ساحل