اقتصادی

24 دی 1401 08:20 0 کامنت

پر‌ کردن جای خالی نفت با مالیات

قیاس بودجه سال‌های 1401 و 1402 کل کشور؛

اشتراک گذاری:

دولت در حالی به ماه‌های پایانی سال نزدیک می‌شود که هنوز با کسری بودجه دست و پنجه نرم می‌کند و طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده تا پایان سال برای تامین اعتبار سررسید اوراق بهادار حدود 70 هزار میلیارد تومان اوراق جدید باید منتشر کند و این مسأله می‌تواند روی بودجه سال آینده هم تاثیر بگذارد. در شرایط کنونی دولت به دلیل ادامه تحریم‌ها زیر فشار اقتصادی قرار دارد؛ زیرا از یک‌سو درآمد نفت کاهش یافته و از طرف دیگر هزینه‌های جاری دولت به واسطه تورم در حال افزایش یافتن است و مسائلی مانند زیان صندوق‌های بازنشستگی و... به این مشکلات دامن می‌زند. در این نوشتار قصد داریم به مقایسه بودجه سال 1401 و سال 1402 به صورت کلی و جزئی بپردازیم و بررسی کنیم که آیا با وجود این حجم از مشکلات، دولت امکان تحقق درآمدی که برای سال بعد خود پیش‌بینی کرده است را دارد یا نه؟

مقایسه کلی لایحه بودجه سال 1401 و 1402کل کشور

بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور از حیث منابع و مصارف بالغ بر سی و شش میلیون و سیصد و ده هزار و هفتصد و چهار میلیارد و ششصد و بیست و هشت میلیون ریال بوده است که در سال بعد به رقم پنجاه و دو میلیون و ششصد و شانزده هزار و نهصد و شصت و پنج میلیارد ریال رسیده است.

الف- منابع بودجه عمومی دولت از لحاظ درآمدها و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی و مصارف بودجه عمومی دولت از حیث هزینه‌ها و تملک دارایی های سرمایه ای و مالی، بالغ بر پانزده میلیون و پنجاه و دو هزار و سیصد و نود و شش میلیارد و یکصد و سیزده میلیون ریال بوده است و در سال بعد به رقم بالغ بر بیست و یک میلیون و ششصد و چهل هزار میلیارد ریال رسیده است.

1- منابع عمومی بودجه 1401 بالغ بر سیزده میلیون و هفتصد و بیست هزار میلیارد ریال بوده است که درسال بعد به نوزده میلیون و هشتصدو چهل هزار میلیارد رسیده است.

۲- درآمد اختصاصی وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی در سال 1401 بالغ بر یک میلیون و سیصد و سی و دو هزار و سیصد و نود و شش میلیارد و یکصد و سیزده میلیون ریال بوده است که در سال 1402 به بالغ بر یک میلیون و هشتصد هزار میلیارد ریال رسیده است.

ب- بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت از لحاظ درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار در سال 1401 بالغ بر بیست و دو میلیون و سیصدو چهارده هزار و هفتاد و نه میلیارد و سیصد و هجده میلیون ریال بوده است که به سی میلیون و نهصد و هفتاد و شش هزار و نهصد و شصت و پنج میلیارد ریال برای سال بعد و از حیث هزینه ها و سایر پرداختها بالغ بر بیست و دو میلیون و سیصد و چهارده هزار و هفتاد و نه میلیارد و سیصد و هجده میلیون ریال بوده است که به سی میلیون و نهصد و هفتاد و شش هزار و نهصد و شصت و پنج میلیارد ریال رسیده است که قرار است در سال جدید از این مبلغ منابع اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها شش میلیون و پانصد و نود و هشت هزار و چهارصد و بیست میلیارد ریال توسط شرکت‌های تابعه وزارت نفت به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نزد خزانه داری کل کشور واریز گردد.

مقایسه جزئیات بودجه 1401 و 1402 و تغییرات مهم آن

براساس تصمیم شورای عالی کار، حداقل حقوق کارمندان و کارگران ۵۷.۴ درصد افزایش یافت، به گونه‌ای که حداقل دستمزد ماهانه به ۴ میلیون و ۱۷۹هزار و۷۵۰ تومان رسید. این در حالی است که در بودجه 1402 ضریب حقوق گروه‌های مختلف حقوق بگیر به میزان متوسط ۲۰ درصد براساس آخرین حکم کارگزینی به گونه‌ای افزایش یابد که مجموع حکم کارگزینی برای کارکنان رسمی و پیمانی و مبلغ قرارداد منعقده ماهانه برای کارکنان قرارداد کار معین (مشخص) و کارکنان طرح خدمت پزشکان و پیراپزشکان در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به نسبت مدت کارکرد از ۷۰ میلیون ریال (هفت میلیون تومان) کمتر نباشد و حقوق بازنشستگان، وظیفه‌بگیران و مشترکان صندوق‌های بازنشستگی مذکور متناسب با سنوات خدمت قابل قبول، از ۶۳ میلیون ریال (۶ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان) کمتر نباشد. بر همین اساس حداقل حقوق کارگری هم از این مقدار کمتر نیست.

•طبق قانون بودجه سال 1401معافیت حقوق سقف معافیت مالیاتی 5 میلیون و 600 هزار تومان تعیین شده بود که این معافیت در سال 1402 به 7 میلیون تومان خواهد رسید. سقف معافیت مالیات بر درآمد سالانه موضوع ماده (84) قانون مالیات‌های مستقیم نیز در سال 1401 مبلغ ششصد و هفتاد و دو میلیون (672,000,000) ریال تعیین شده بود که در سال ۱۴۰۲ این معافیت به مبلغ هشتصد و چهل میلیون (۸۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال رسیده است.

•سبد معیشت کارگران، ۸ میلیون و ۹۷۹ هزار تومان برای خانوارهای ۳.۳ نفری تعیین شده است. بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، نرخ تورم سال قبل ۴۰.۲ درصد بود که این نرخ تا آذر ١٤٠١ برای خانوارهای کشور به ٤٥,٠ درصد رسید. برهمین اساس هزینه سبد معیشت کارگران برای سال بعد ۱۸ میلیون و ۲۹۰ هزار تومان تخمین زده می‌شود.

•پیش‌بینی فروش روزانه 1.4 میلیون بشکه نفت با قیمت 70 دلار در لایحه بودجه امسال با پیش‌بینی بودجه سال قبل، فقط در قیمت آن تفاوت دارد. طبق آخرین آمار منتشر شده در سال جاری دولت موفق به فروش بیش از یک میلیون بشکه نفت در روز شده است و توانسته است نرخ 60 دلار برای هر بشکه نفت را محقق کند. باتوجه به اینکه آمار دقیقی از میزان فروش نفت امسال در دسترس نیست؛ احتمالا با تشدید تحریم‌ها، در سال آینده نیز دولت موفق به فروش کامل این میزان نفت در روز نشود اما احتمال تحقق فروش با نرخ 70 دلار در هر بشکه دور از ذهن نیست.

•دولت در بودجه سال آینده، نرخ تسعیر ارز را از 23 هزار تومان سال جاری به 26 هزار تومان لحاظ کرده است. لازم به ذکر است افزایش نرخ تسعیر ارز بر درآمدزایی بانک ها اثر مستقیم دارد و زیان انباشته آنها را کاهش می‌دهد چراکه افزایش نرخ تسعیر ارز به بانک ها این امکان را می‌دهد تا دارایی‌های خود را با نرخ بالاتری محاسبه کنند و سود محاسبه شده در صورت های مالی بانک‌ها افزایش یابد. البته چون عملا درآمد جدیدی برای بانک‌ها خلق نشده است؛ نمی‌توان آن را به عنوان یک اتفاق مثبت بنیادی قلمداد کرد. گذشته از آن وقتی که قیمت ارز در ابتدای سال 1401 در بازار 25 الی 26 هزار تومان بود؛ دولت مبنای محاسباتی را در لایحه بودجه 23 هزار تومان گذاشت. طبیعی است که هر چه کمتر از آن باشد قیمت ارز و درآمد دولت کاهش پیدا می کند. حال این نرخ به 26 هزار تومان رسیده است و عملا باعث افزایش درآمد دولت می‌شود.

•در لایحه بودجه 1402 علاوه بر تأمین 360 هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی، دولت در جهت حمایت از سفره مردم، 104 هزار میلیارد تومان هم برای یارانۀ نان در نظر گرفته است

•لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، دولت ۶۹ هزار میلیارد تومان یارانۀ دارو در نظر گرفته است، از سوی دیگر ۱۰ درصد منابع هدفمندی و یک درصد مالیات بر ارزش‌افزوده به حوزه سلامت اختصاص پیدا کرده است. این درحالی است که بر اساس مطالعات صورت بالغ‌ بر ۱۱۶ هزار میلیارد تومان مورد نیاز بخش سلامت است. لازم به ذکر است طرح دارو یار بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۱ طراحی شد و سازمان غذا و دارو متولی طراحی آن است.

•در سال‌های قبل مقرر بود سالانه 20 درصد از عواید حاصل از فروش نفت و گاز به صندوق توسعه ملی وارد و سالانه 2 واحد به آن افزوده شود که برای سال 1401 این رقم به 40 درصد و برای سال آینده 42 درصد از محل درآمدهای نفتی در نظر گرفته شده است.

•اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که میزان درآمدهای مالیاتی حدود ۵۲۷ هزار میلیارد تومان برآورد شده است و درآمدهای مالیاتی در سال آینده افزایش 59 درصدی خواهد داشت؛ یعنی قرار است دولت منابع حاصل از مالیات را به بیش از ۸۳۸ هزار میلیارد تومان افزایش دهد و این راهکار دولت برای تامین منابع مالی خود است.

قیمت بنزین در بودجه ۱۴۰۲ افزایش خواهد یافت؟

از نشانه‌های اصلی برای تغییر قیمت بنزین، درآمد دولت حاصل از فروش نفت و فرآورده‌های نفتی است که پیگیری‌ها از لایحه تصویب شده دولت برای سال آینده نشان می‌دهد این عدد در سال آینده تغییر محسوسی نداشته است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت، دولت قصدی برای افزایش قیمت بنزین در سال ۱۴۰۲ ندارد. لازم به ذکر است در جزئیات منابع بودجه دولت در لایحه ۱۴۰۱ نیز واگذاری‌ دارایی‌های سرمایه‌ای حدود ۴۰۸ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود که نسبت به ۳۹۵ هزار میلیارد تومان بودجه سال گذشته حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان افزایش دارد. این در حالی است که در بخش واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای ۳۸۱ هزار میلیارد تومان مربوط به منابع حاصل از فروش نفت و فرآورده‌های نفتی است.

چالش‌های دولت در تحقق بودجه چیست؟

در شرایطی تحریم‌ها هر روز شدیدتر می‌شود؛ تامین درآمد ارزی از محل فروش نفت هم سخت‌تر می‌شود لذا طبیعتا تنها راه تامین بودجه دولت استقراض از مردم به سه شکل تورمی (افزایش پایه پولی)، فروش اوراق و افزایش مالیات است که در بودجه امسال نیز واضح است دولت به این سمت پیش خواهد رفت و افزایش 59 درصد مالیات خود گواه این مدعا است.اقتصاد سیاسی بودجه، قیمت‌گذاری دستوری، مالیات و بدهی، روابط خارجی نامناسب، نرخ ارز که عامل اصلی رشد پایه پولی است و آب رفتن رفاه خانوار چالش‌های دولت سیزدهم در تحقق بودجه 1402 خواهد بود.

روزنامه صبح ساحل

تگ ها:

دیدگاه ها (0)

نظرسنجی

سوال سوم

اخبار مرتبط

اعلام قیمت جدید بنزین تا چند روز آینده

زمزمه عرضه بنزین 1000 تومانی

قیمت بنزین امسال افزایش نمی‌یابد

بنزین دو نرخی می شود؟

احتمال افزایش 100 تومانی نرخ هر لیتر بنزین

پربازدیدترین ها

استخدام اپراتور کامپیوتر مسلط به اینترنت در مجموعه سازه گستر گامبرون

مجموعه سازه گستر گامبرون

محرومیت 6 گروه از دریافت کارت اعتباری سهام عدالت

شرایط جدیدی برای دریافت کارت اعتباری سهام عدالت اعلام شده که براساس آن شش گروه از سهامداران نمی‌توانند کارت اعتباری بگیرند.

الکترونیکی شدن ثبت نام و تمدید کارت شهروندی قشم

مدیر فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان منطقه آزاد قشم از الکترونیکی شدن مراحل ثبت نام و تمدید کارت شهروندی قشم با هدف کاهش مراجعات حضوری برای کنترل بهتر و مقابله با شیوع ویروس کرونا در جزیره خبر داد.

جدیدترین اخبار

پیشگیری و درمان بیماری‌های گوارشی و کبدی با کمک بهترین متخصص بندرعباس

پیشتازی ایران از قطر در برداشت گاز ‌میادین مشترک‌‌

تصادف اتوبوس با تانکر سوخت در جاده زاهدان

بازدید مسئولان عالی‌رتبه کشور از غرفه «جامُش»

ثبت‌نام در نوبت اول کنکور ۱۴۰۴ از ۷۶۵ هزار نفر گذشت

جامُش؛ غرفه برتر بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی محیط زیست