"بازدید درمانی" برای عبور از تنش آبی

«بازدید درمانی» برای عبور از تنش آبی در دستور کار مسئولان قرار گرفته است. بیش از 100 روز است که روستاهای غرب جزیره قشم آب ندارند. تنش آبی در 13 روستا به اوج رسیده است. حالا پس از ماه‌ها که کم‌آبی تبدیل به بحرانی فراگیر برای روستاهای قشم شده، روز دوشنبه (2 مردادماه) مدیرعامل آبفای هرمزگان برای بازدید از آخرین وضعیت پروژه‌های آبرسانی به قشم سفر کرد.
پیش از آن قرار بود تا مدیرعامل آبفای هرمزگان در جلسه با حضور سایر مسئولان و رسانه ها توضیحاتی مطرح کند، جلسه ای که حمزه پور از حضور از آن انصراف داد و در نهایت برای بازدید از چند پروژه نیمه کاره عازم قشم شد. حمزه‌پور در این بازدیدها گفت: پیش‌بینی می‌شود طی ۲ ماه آینده آب‌شیرین‌کن جدیدی با ظرفیت تولید 4 هزار مترمکعب آب تکمیل و آب تولیدی آن بین ۱۳ روستای غرب جزیره از روستای باسیعدو تا روستای چاهو شرقی توزیع شود و با آبرسانی پایدار، تنش آبی در این روستاها به پایان برسد.
مدیرعامل آبفای استان هرمزگان اما می گوید که هیچ برنامه ای برای دو ماه پیش رو تا پایان تابستان و زمان وعده داده شده برای آبرسانی پایدار به روستاهای غرب جزیره نیست. او مهمترین و تنها برنامه را تکمیل آب شیرین کن های در حال احداث، تکمیل خطوط انتقال و بهره برداری از این طرح ها می داند. شهریورماه سال گذشته حمزه پور، مدیرعامل آبفای هرمزگان وعده داده بود که آب شیرین کن جدید در روستای باسعیدو تا پایان سال به بهره برداری برسد؛ اتفاقی که اجرایی نشد.

پیشینه وعده ها برای رفع چالش آب
اردیبهشت 1395 قرار بود با همکاری سازمان منطقه آزاد قشم و اداره آب و فاضلاب روستایی هرمزگان، مشکل آب شرب بیش از 10 روستا در غرب جزیره قشم مرتفع شود. خردادماه همان سال بود که سازمان منطقه آزاد قشم در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی خود پروژه آب شیرینکن روستای باسعیدو را توسط شرکت آب و برق و تاسیسات قشم افتتاح و به بهره برداری رساند. پس از آن نوبت تعویض لوله های شبکه آبرسانی روستایی از سوی آبفا بود. این تعویض لوله ها و احداث خط انتقال آب تا این تاریخ هنوز به طور کامل عملیاتی نشده و مدیرعامل آبفای هرمزگان در بازدید اخیر خود (مردادماه 1402) پیشرفت فیزیکی آن را 95 درصد اعلام کرد.
شهریور 1399 مدیرکل آب و فاضلاب هرمزگان از احداث ۲ سایت آب شیرین کن در روستاهای باسعیدو و رمچاه خبر داده بود. پس از گذشت سه سال خبری از احداث آب شیرین کن جدید در رمچاه نیست. آخرین وعده برای احداث آب شیرین کن جدید باسعیدو نیز در بازدید اخیر حمزه پور برای پایان تابستان مطرح شد.
مرداد 1400 تفاهم‌نامه ای برای بهبود زیرساخت و ایجاد تأسیسات و تجهیزات به منظور تأمین، انتقال، ذخیره‌سازی و توزیع آب آشامیدنی و بهداشتی پایدار برای منطقه جمعیتی جزیره قشم با حضور استاندار وقت هرمزگان، نمایندگان هرمزگان در مجلس، مدیرعامل وقت سازمان منطقه آزاد قشم، مدیرعامل وقت شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و مدیرعامل وقت شرکت آب و فاضلاب هرمزگان، بین هرمزگان و آبفای کشور به امضا رسید. نتیجه این تفاهم نامه هم هنوز برای ساکنان روستاهای جزیره قشم قابل لمس نیست.
شهریورماه 1401 حمزه پور، مدیرعامل آبفای هرمزگان اعلام کرده بود که تنش آبی تا پایان سال کاهش محسوسی خواهد داشت. او آبان ماه سال گذشته در بازدید معاون آب و فاضلاب کشور و اعضای کمیسیون عمران مجلس از جزیره قشم، اعلام کرد: گره کم آبی در قشم را با توسعه آبشیرین‌کن‌ها در این جزیره باز خواهیم کرد تا نیاز آبی مردم در آینده ای نزدیک، به طور کامل برطرف شود.
هیچ کدام از این وعده ها اما تا پایان 1401 اجرایی نشد. سرانجام خردادماه امسال حمزه پور با بیان اینکه، جزیره قشم هیچ منبع تامین آب پایداری جز نمک زدایی آب دریا ندارد، گفت: با وارد مدار شدن چهار آب شیرین کن در آینده نه چندان دور، ۱۷ هزار مترمکعب به ظرفیت قشم اضافه و دوردست ترین روستاهای جزیره از این پروژه ها بهره مند می شوند.

بازدید میدانی بدون مردم
بازدید مدیرعامل آبفای استان هرمزگان از جزیره قشم معطوف به بررسی آخرین وضعیت پروژه‌های آبرسانی بود. فرماندار و تعدادی دیگر از مسئولان اجرایی شهرستان قشم در این سفر یک روزه حمزه پور را همراهی می کردند. سرکشی به آب شیرین کن ها و پروژه های نیمه تمام بدون حضور مردم و سرکشی به روستاهایی که ماه هاست از نعمت آب لوله کشی محرومند تنها بخش های این سفر بود.

مدیرعامل آبفای هرمزگان می گوید که برای عبور از تنش شدید آبی در روستاهای غرب جزیره حدود دو ماه زمان نیاز است، تا پایان شهریورماه. ساکنان روستاهای غرب جزیره نیز حرف مشابهی می زنند. آنها می گویند که هرساله با آغاز فصل پاییز و خنک شدن هوا، کمتر مشکل تامین آب در این روستاها مشاهده می شود. حمزه پور وعده راه اندازی آب شیرین کن و رسیدن به نقطه پایداری آبرسانی ر 13 روستای غرب جزیره را پایان تابستان می داند؛ اما برای این دو ماه هیچ برنامه ای ندارد.
تا زمان تهیه این گزارش روستاهای مرادی و گوری بیش از 110 روز است که دسترسی به آب سالم و قابل شرب که از طریق لوله به روستاها برسد، ندارند. سایر روستاهای غرب جزیره وضعیت بهتری دارند. آنها بین 45 تا 70 روز از آب لوله‌کشی بی‌بهره هستند. آب لوله‌کشی برای روستاهای بخش مرکزی جزیره قشم بطور متوسط هر 30 تا 45 روز تامین می‌شود. این آمار برای شهر درگهان که یکی از قطب‌های تجارت جزیره است 25 روز است.
آنطور که مشخص است تا پایان تابستان همچنان مسئولیت اصلی آبرسانی به 13 روستای غرب جزیره با 30 راننده تانکری خواهد بود که هر روز در جاده‌های غربی قشم تردد می‌کنند و وظیفه آبرسانی به بیش از 10 هزار نفر را برعهده دارند.