شبکه نمایش‌های آسیب زا

شبکه نمایش خانگی مدت‌هاست در کشور ما شروع به فعالیت کرده است.  سریال‌ها و مسابقه‌های مختلف از طریق این شبکه به خانه‌های مردم را پیدا کرده است و دیده می‌شود.  این اتفاق نقش مهمی در استفاده جامعه ایران از خوراک فرهنگی تولید داخل داشته است. اتفاق خوبی که می‌تواند تاثیر مثبتی در فرهنگ جامعه بگذارد. اما متاسفانه بعضی مواقع از این ظرفیت به خوبی استفاده نمی‌شود و جذب مخاطب تنها هدفی‌ست که عوامل سازنده سریال دنبال می‌کنند. سال‌هاست به دلیل ضعف صداوسیما در سریال‌سازی و جذب مخاطب مردم به تماشای سریال‌های ترکیه‌ای از شبکه‌های ماهواره‌ای روی آورده‌اند.  این موضوع نه از سر علاقه بلکه به دلیل کمبود سریالی‌ست که بتوانند به عنوان جایگزین از آن استفاده کنند. لطیفه‌هایی که در مورد سریال‌های ترکیه‌ای در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود، نشان می‌دهد مردم به نقاط ضعف و آسیب این سریال‌ها واقفند، اما از سر ناچاری آن‌ها را می‌بینند. تاثیر این سریال‌ها بر سلیقه هنری مردم غیرقابل انکار است.  تنها چیزی که می‌تواند این تاثیر راخنثی کند، تولید آثار قوی و جذاب است. اتفاقی که پذیرفته‌ایم در صداوسیما نمی‌شود منتظرش بود و در شبکه نمایش خانگی هم به دلایل مختلف نمی‌افتد. گویا هنرمندان فعال در شبکه خانگی تصمیم دارند به جای تلاش برای ارائه آثار مناسب و قوی و تغییر ذائقه مردم بر موج سریال‌های ترکیه‌ای سوار شوند. ظاهرا فقط می‌خواهند به سود اقتصادی مورد نظرشان برسند. به عنوان مثال سریال «دل» ساخته «منوچهر هادی» دقیقا بر همین موج سوار است. شبکه‌ای از روابط عاشقانه که یا غیر واقعیند مثل عشق «آرش» و «رستا» که شدتش در دنیای امروز قابل باور نیست. یا غیراخلاقی‌اند مثل عشق «نکیسا» و «آوا» به «رستا» و «آرش.» یا خالی از عقلانیت مثل عشق «رابی» به «آرش» و عشق «سیاوش» به «رابی».در واقع این سریال نمونه ایرانی‌ سریال‌های ترکیه‌ای را به مخاطب ایرانی عرضه می‌کند. البته چون پخش سریال هنوز تمام نشده است، نمی‌توان راجع به نقشه غیراخلاقی آوا و نکیسا برای به هم زدن عروسی رستا و آرش قضاوت کرد. فقط می‌شود امیدوار بود داستان طوری تمام نشود که مخاطب به این دو حق بدهد. از آسیب‌های این سریال و مشابهتش با آسیبی که سریال‌های ترکیه‌ای به مخاطب ایرانی می‌زنند گفتیم.  آن‌چه وضعیت را برای شبکه نمایش خانگی خطرناکتر می‌کند، اعتمادی‌ست که مردم به بی‌خطر بودن تولیدات داخلی از لحاظ اخلاقی دارند. درباره شبکه‌های ماهواره‌ای بارها هشدار داده شده است و مردم معمولا با آگاهی به سراغ این شبکه‌ها می‌روند. اما در مورد تولیدات داخل این هشدارها وجود ندارد.  با توجه به جانیفتادن فرهنگ رعایت طبقه‌بندی سنی حتی کودکان هم ممکن است پای سریال‌هایی شبیه دل بنشینند و در معرض آسیب قرار بگیرند. در حالی که با الگو قراردادن اثری مثل «شهرزاد» می‌توان هم از آسیب جلوگیری کرد، هم اثری پربیننده تولید کرد، هم سلیقه مخاطب را ارتقا داد. سریالی که اگر چه عشق را نشان می‌دهد و از جذابیت‌هایش بهره می‌برد اما با بردن این عشق به دهه‌30 شدتش را باورپذیر می‌کند.  شهرزاد روابط عاشقانه را کاملا اخلاقی نشان می‌دهد. ضمن این‌که از جدابیت ایجاد شده، برای به تصویر کشیدن تاثیر یکی از اتفاقات بسیار مهم تاریخ معاصر ایران یعنی کودتای 28مرداد بر زندگی مردم استفاده می‌کند.