کودکان در سنین خاصی نسبت به ظاهر خود حساس می شوند. این حساسیت منجر به سرزنش کردن مداوم خودشان میشود و آسیبهای روحی و روانی جدی را برایشان رقم میزند.
حتی میتوان در موارد حاد نیز به افکاری مانند خودکشی نیز اشاره کرد. عدم اعتمادبهنفس و سرزنش کردن خود موجب میشود آنها مرتبا خودشان را در یک شرایط منفی مشاهده کنند و احساس کنند که کمتر از دیگران هستند. بیان جملاتی از قبیل : من خیلی زشت هستم، دماغ بزرگی دارم، رنگ پوستم تیره است ،اندام خوبی ندارم ، دست و پاچلفتیام و از نظر هوشی از دیگر دوستانم عقبترم .نمونههایی از این خودسرزنشیها هستند.
اینجاست که والدین میبایست با عطوفت و مهربانی به پای صحبت کودکان خود بنشینند و نسبت به خود سرزنشگری و خودانتقادی آنها واکنش مناسبی نشان دهند. به عنوان مثال : به دقت به حرفهای آن ها گوش دهید ، توجه کامل و نگرانی خود را از این بابت ابراز کنید. نقاط مثبت رفتاری و ظاهری فرزند خود را بازگو کنید و آنهارا روی فعالیت مثبتشان متمرکز کنید. مهارت مهربان بودن با خود را به آنها آموزش دهید . سعی در افزایش اعتماد به نفس آنها داشته باشید. فرزندان را در تصمیمات خانوادگی مشارکت دهید و از ارائه راه حل آنها نسبت به موضوعات استقبال کنید.
فرزندان باید به درکی از موقعیت برسند تا متوجه
اثرات منفی این خودسرزنشیها و عواقب آن بر زندگی آیندهشان شوند. زمانی که مدام در ذهن خود میگویند من چاق هستم یا من یک احمق هستم،سیگنالهای منفی را به خود وارد میکنند این برچسبهای منفی زدن و خودانتقادی میتواند تجربه آنها را از یک زندگی موفق به یک تجربه منفی تبدیل کند. باید از آن ها بخواهیم که افکار خود را متوقف کنند و این آمادگی مهربانی را در خودشان به وجود بیاورند.
به آنها بگویید از اینکه این جملات را درباره خودشان می گویند متاسف هستید و احساس ناراحتی می کنید.به آنها بگویید فکر نمی کنم این موضوع حقیقت داشته باشد و تو بیش از حد روی این موضوع حساس شدهای . همه انسان ها ممکن است در زندگی ناتوانی هایی داشته باشند و هیچ انسانی کامل نیست.سعی کنید با ملایمت و به آرامی نام خودانتقادی را به فرزندتان یاد دهید و کم کم اثراتش را به او بشناسانید.حتی می توانید لیستی از توانمندیهای شخصیاش را یادداشت کنید و در جایی بچسبانید.توجه داشته باشید این پروسه نیاز به تحمل و صبوری دارد و نباید عجولانه رفتار کنید.
روزنامه صبح ساحل