صبح ساحل، اجتماعی _ فلج اطفال يك بيماري حاد ويروسي است كه دامنه آن مي‌تواند از عفونت بدون علامت تا فلج اعضای بدن و مرگ متغير باشد. اين بيماري توسط ويروسهاي وحشي فلج اطفال كه در سه نوع (تیپ) وجود دارد، ايجاد مي‌شود. ویروس فلج اطفال عموما از طریق دستگاه گوارش  (تماس مستقیم با مدفوع ، آب آلوده و ...) وارد بدن شده و در حلق و روده ها تکثیر یافته و سپس می تواند وارد خون شود و از راه خون یا رشته های عصبی در نخاع و مغز انتشار یابد و با انهدام این اعصاب ایجاد فلجی نماید. گاهی ویروس این بیماری مدتها در گلو و روده ی اشخاص سالم بدون ایجاد مزاحمت زندگی می کند؛ ویروس در ترشحات حلق تا یک هفته و در مدفوع دو تا سه هفته ماندگار است.به گفته دکتر محمود حسین پور معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان  در مناطقي كه وضعيت بهداشتي در سطح پائيني است، ويروس معمولاً از طريق گوارش سرايت مي كند و جاهايي كه وضعيت بهداشتي مطلوبي دارند، انتشار ویروس از طريق تنفسي است.فلج اطفال در هر سني ممكن است اتفاق بیفتد، ولي در بیشتر موارد كودكان و نوجوانان را مبتلا می کند. به دنبال ابتلا فرد به یک نوع ویروس فلج اطفال، ایمنی نسبت به آن نوع ویروس برای تمام عمر کسب می شود؛ ولی مصونیت در برابر گونه های دیگر ویروس فلج اطفال ایجاد نخواهد شد و به همین دلیل فرد مبتلا به فلج اطفال را نیز باید مجدداً واکسینه نمود.

 183 هزارو کودک واکسینه شدند

دکتر محمود حسین پور تعداد کودکان زیر 5 سال استان  را 172هزارو279 نفر ذکر کرد و ادامه داد:"کودکان واکسینه شده در نوبت اول  183هزارو 654 نفر بودند".وی پوشش ایمن سازی نوبت اول  هزارو6.6 درصد خواند و با اشاره به 340هزارو842  خانوار هدف گفت: "در این طرح    2هزارو 657 نفر  نیروها  و هزارو  681 تیم عملیاتی تعداد  و 318 دستگاه خوددرودرگیر بودند".

 پیشگیری و درمان

این مقام مسوول با بیان اینکه  بهترین راه پیشگیری از این بیماری ایمن سازی کودکان است تصریح کرد:"دو نوع واکسن فلج اطفال به صورت رایگان در دسترس قرار دارد. نوع اول و معمول ترین آن واکسن خوراکی فلج اطفال است که از ابتدای تولد به کودکان خورانده می شود". دکتر حسین پور اضافه کرد:" این واکسن محتوی سه نوع ویروس است و با ایجاد مصونیت روده ای موجب می شود تا کودکان ویروس وحشی فلج اطفال را منتقل نکنند، نوع دیگر واکسن تزریقی فلج اطفال که فقط در موارد خاص و برای کودکان دارای نقص سیستم ایمنی تجویز می شود".وی این را هم بیان کرد که فلج اطفال درمان قطعی ندارد و معمولا فرد مبتلا تا پایان عمر فلج می ماند که این مسئله علاوه بر مشکلات جسمی برای بیمار، بحرانهای روحی و روانی، اجتماعی و اقتصادی  برای فرد مبتلا ، اطرافیان و جامعه ایجاد می کند.

 برنامه ریشه کنی فلج اطفال

معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان هدف از اجرای واکسیناسیون تکمیلی فلج اطفال، متوقف کردن گردش ویروس وحشی فلج اطفال ذکر کرد و گفت:"علیرغم اینکه از سال 2001 میلادی گردش ویروس وحشی در ایران وجود ندارد، اما به منظور افزایش سطح ایمنی کودکان زیر پنج سال، عملیات ایمن سازی تکمیلی فلج اطفال همچنان ادامه خواهد داشت". به گفته دکتر حسین پور دلیل تکرار مداوم این اقدام پیشگرانه، پرخطر بودن برخی از مناطق کشور به واسطه همسایگی ایران با کشورهای افغانستان و پاکستان و تردد مهاجرین این کشورها از مرزهای ایران است  چرا که در سال های اخیر بیشترین موارد این  بیماری از این دو کشور گزارش شده است.در اجرای طرح ایمنسازی خانه به خانه فلج اطفال شبکه وسیعی از منابع مالی و انسانی بکار گرفته می شوند تا دستاوردهای برنامه ریشه کنی فلج اطفال که از اهمیت ویژه ای برخوردار است، حفظ گردد. کارکنان بهداشتی و نیروهای داوطلب اعم از بسیجیان، داوطلبان هلال احمر و رابطان سلامت در شهرها و روستاها حتی در مناطق صعب العبور بصورت خانه به خانه عملیات ایمنسازی را انجام می دهند تا اطمینان حاصل کنند که طی روزهای تعیین شده همه کودکان زیر 5 سال قطره فلج اطفال را دریافت کنند.

دکتر حسین پور در این رابطه گفت:" این اقدامات تا ریشه کنی فلج اطفال ادامه دارد، اما اینکه تا چند سال دیگر این عملیات باید انجام شود در گرو اجرای مطلوب ایمنسازی در کشور و اقدامات همسایگان ایران برای حذف فلج اطفال است. حتی پس از حذف ویروس از محیط باید در مناطقی که همچنان شرایط مساعد برای ورود مجدد ویروس فلج اطفال وجود دارد، تا چندین سال ایمنسازی تکمیلی انجام شود".نوبت اول عملیات ایمنسازی تکمیلی فلج اطفال در  سال 1390 طی روزهای 17 تا 21 دی ماه در سراسر مناطق شهری و روستایی استان هرمزگان به اجرا در آمده و نوبت دوم آن از تاریخ 23 بهمن ماه آغاز شده است و تا 26 بهمن ماه در سراسر استان ادامه خواهد داشت.   معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان از شهروندان خواست برای حفاظت در برابر بیماری فلج اطفال در روزهای اعلام شده به همه کودکان زیر 5 سال (متولدین دی ماه 1385 تا بهمن ماه 1390) بدون توجه به سابقه ایمنسازی واکسن فلج اطفال خورانده می شود. در صورتی که برنامه ایمنسازی فلج اطفال به طور کامل و در تمامی کشورها به اجرا گذاشته نشود خطر بروز مجدد بیماری در سطح گسترده وجود دارد.  چنانچه کودکی در روزهای نزدیک به طرح تکمیلی ایمنسازی و همراه با واکسیناسیون معمول خود قطره فلج اطفال دریافت کرده باشد،     در روزهای اجرای طرح باید مجدداً واکسن فلج اطفال به او خورانده شود. وی اظهار داشت:"در کودکانی که دارای نقص سیستم ایمنی هستند مانند کودکان مبتلا ایدز و انواع سرطانها، واکسن خوراکی فلج اطفال منع مصرف دارد و برای این کودکان واکسن تزریقی فلج اطفال استفاده می شود. فلج اطفال، بیماری خطرناکی است که موجب مرگ یا فلج مادام العمر کودکان می شود".با خوراندن  دو قطره واکسن فلج اطفال، سلامتی را به کودکان دلبندمان هدیه کنیم.