خبر شهادت جانسوز و جانگداز فواد اورنگی یکی از نیروهای ایثارگر و زبده و جان بر کف آتش نشانی بندرعباس طی روزهای گذشته موجی از غم و اندوه و تاسف و تاثر بین مردم و در فضای مجازی بوجود آورد و خاطره شهادت اندوه بار برکت جوذری را باری دیگر در یادها زنده کرد.دو نیروی توانمند و زبده ای که جای خالیشان بین خانواده ها و همکارانشان هیچگاه پر نمی شود و مردم نیز هیچوقت آنها را فراموش نخواهند کرد.این حادثه ی ناگوار و جانکاه و همچنین درگذشت دو تن از کارکنان و نخبگان پالایشگاه بندرعباس و مصادف شدن این حوادث ناگوار با هفتم مهرماه روز آتش‌نشانی و ایمنی نگارنده را برآن داشت تا چند سطری در مورد اهمیت خدمات ایمنی و آتش نشانی و امداد و نجات و ارزش کار این عزیزان و مشکلات و معضلاتی که با آن روبه رو هستند و تمهیداتی که مسئولین محترم باید بیاندیشند به رشته‌ ی تحریر درآورم.

بحث امنیت و ایمنی از اصلی ترین و اساسی ترین مباحث در گفتمان زندگی اجتماعی در جوامع بشری است.زندگی بدون امنیت و تهی از آرامش معنا و مفهومی خاص و زیبایی چشم نوازی ندارد.

بشر در طول تاریخ پر فراز و نشیب خود پیوسته با حوادث و سوانح مختلفی اعم از طبیعی و یا ساخته دست خود دست به گریبان بوده و چه بسیار جان هایی که در آن حوادث از بین رفتند تا اینکه انسان یاد گرفته است که چگونه در برابر آنها از مال و جان خود حفاظت نماید.در جغرافیای بزرگ ایران زمین نیز کم نبوده سرزمین ها و تمدن های باشکوهی که طعمه حریق شده و از صحنه روزگار محو گردیده اند و از آنها جز ویرانه هایی برای عبرت آیندگان بر جای نمانده است.

اگر چه اطفای حریق توسط انسان،همزاد کشف آتش است و تاریخ و مکان خاصی را نمی توان بر آن متصور بود،اما اولین مرکز آتش نشانی در دنیا به صورت مدرن و تا حدودی امروزی در قرن هفدهم در سال ۱۶۶۶ بعد از آتش سوزی مهیب شهر لندن در کشور انگستان تاسیس شد.در ایران برای اولین بار در حدود ۱۵۰ سال پیش در تبریز و سپس در سال ۱۳۰۳ در تهران مورد بهره برداری قرار گرفت.دربندر عباس نخستین مرکز آتش نشانی قدمتی ۵۵ ساله دارد و در سال ۱۳۴۷ تاسیس شد.هم اکنون بندرعباس از نظر تعداد مراکز آتش نشانی و نیروهای زبده و کارآزموده و عملکرد و امکانات‌ و تجهیزات در بین مراکز استان ها با توجه به جمعیت رتبه ی قابل قبولی دارد اما با توجه به رشد سریع و طوفانی این شهر در ابعاد مختلف می بایست آتش نشانی و خدمات ایمنی آن نیز پایاپای شهر رشد و توسعه یابد و ادوات و امکانات و آموزش نیروهای آن مدرن و به روز گردد.

در دنیایی که تحولات تکنولوژیک هر روز به نحوی آن را غافلگیر می‌کند،بخشی از این دستاوردها جان انسان را در معرض خطر و آسیب قرار می‌دهد و بخشی دیگر در راستای حفظ جان و تامین امنیت او به کار گرفته می‌شود.صنعت آتش‌نشانی و امداد و نجات نیز از این قاعده مستثنی نیست.حوادث تلخی که در سراسر جهان مرگ انسان‌ها را در حصار آتش و سیل و زلزله رقم می‌زنند سبب شده است تا کشورهای پیشرفته جهان ضمن بهره‌گیری از ابداعات تکنولوژیک به فرآیندها و استراتژی‌هایی بیندیشند که عملکرد واحدهای اطفای حریق را با کمترین خطا به بالاترین سطح سرعت و اطمینان ارتقا دهد.استفاده از تجهیزات مدرن، ماشین‌های آتش‌نشانی با بیشترین امکانات، لباس‌های ایمن‌تر، افزایش سرعت و دقت در عملیات و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه در طراحی و ساخت سازه‌ها،همگی به خدمت سازمان‌های آتش‌نشانی در‌ آمده‌اند.یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آتش‌نشانی در دنیای امروز آن است که آتش‌نشانان دیگر با ساختمان‌های کوچک و کم‌ ارتفاع مواجه نیستند. گسترش بلند مرتبه‌سازی آتش را به ارتفاعاتی صعود داده است که نیازمند بازنگری در امکانات و فرآیندهای اطفای حریق است،هر چند طبق قانون خود این ساختمان ها باید امکانات لازم همچون یک مرکز آتش نشانی کوچک را داشته باشند.

مسئولان باید در برنامه ریزی شهری به نوسازی خودروها و تجهیزات آتش نشانی و امداد و نجات توجه ویژه ای داشته باشند.حتی وجود بالگرد در مراکز آتش نشانی با توجه به ساختار شهرهایی که ما داریم یکی از موارد ضروری برای اطفای حریق و نجات جان انسان هاست.

قطعا با رشد و توسعه کمی و کیفی شهرها و متراکم شدن آنها و ساخت برج ها و آسمان خراش های بزرگ بحث ایمنی خصوصا آتش نشانی اولویت اول مسئولین شهرها باید باشد و شهرداران سعی کنند برای ایجاد شهر و محیطی امن برای شهروندان خود بهترین و بالاترین استانداردها را در نظر بگیرند. لازم است نیروهای صدوق و جان بر کف و فداکاری که در خط مقدم آتش نشانی هستتد دائما با دانش روز دنیا آموزشهای لازم را ببینند و وسایل و امکاناتی که در اختیار آن عزیزان قرار دارد استاندارد روز دنیا را داشته باشد تا دیگر شاهد پرپر شدن و از دست رفتن نیروهای زبده و کارکشته خود نباشیم.

دولت نیز باید در این مورد گشاده دستی نموده و بودجه لازم در اختیار شهرداری ها و دهیاری ها قرار دهد.

فراموش نکنیم که مراکز صنعتی و صنایع مستقر در هرمزگان با توجه به این که محدوديت منابع مالی هم ندارند باید بروزترین امکانات و تجهیزات آتش نشانی و امداد و نجات را در اختیار داشته باشند تا علاوه بر غلبه بر حوادث احتمالی در محل استقرار خود به یاری و کمک دیگر مناطقی که درگیر حوادث پیش بینی نشده و بحران های مختلف می شوند،بشتابند.

اما حلقه ی مفقوده ی موضوع اطفا حریق و امداد و نجات و در کل بحث بحران و حتی مهم تر از همه ی مواردی که ذکر شد بحث آموزش مردمی است.آموزش عمومی مردم باید جدی گرفته شود و از حالت نمادین و کلیشه ای(همچون مانور نمادین زلزله‌ در مدارس)دربیاید.در سوانح و آتش سوزی ها مردم عادی اولین و بیشترین قربانیان این حوادث هستند.باید مردم آموزشهای لازم را در این زمینه ببینند تا تلفات و صدمات و خسارتهای مادی و معنوی به حداقل برسد.طراح آموزش های مردمی در دنیا ژاپنی ها هستند و آنها رهبری مدیریت بحران در دنیا را بر عهده دارند و نونهالان و نوجوانان زیر ۱۲ سال را از سنین کودکی با طراحی بازی مقابله با بحران آموزش می دهند.شهر بندرعباس نیز بعنوان پانزدهمین شهر جهان و اولین شهر ایران در این زمینه ثبت جهانی و تا قبل از شیوع کرونا این آموزش ها تحت عنوان بازی مقابله با بحران توسط سازمان امداد و نجات و آتش‌نشانی بندرعباس در محلات این شهر اجرایی می شد اما ظاهرا این روند متوقف شده در حالی که باید این مهم به دیگر شهرها و روستاهای استان نیز تسری یابد.

همچنین باید دستور العمل ایمنی شهر بندرعباس که توسط آقایان فرجام دانش مدیر عامل وقت آتش نشانی و خدمات ایمنی بندرعباس و حسین نصیری زاده تهیه و به تصویب شورای اسلامی دوره چهارم شهر بندرعباس رسیده و به شکل قانون درآمده و بندرعباس از این حیث در کشور پیشرو است به طور کامل اجرایی گردد.

و در آخر مراکز آتش نشانی باید اتاق فکری از نیروهای با تجربه و حتی بازنشسته خود تشکیل دهند تا فرایند انتقال و تبادل تجربه از سوی نیروهای کار کشته و آموزش دیده به نیروهای جوانتر و کم تجربه تر به خوبی صورت گیرد تا این نیروها با تلفیقی از تجربه گذشتگان و علم و دانش روز بیشترین و درعین حال امن ترین خدمات را به مردم خود ارائه دهند.

روزنامه صبح ساحل