کشاورزي با آب شور دريا در هرمزگان

صبح ساحل، اجتماعی _ استان هرمزگان به دلیل شرایط اقليمي  قادر  به تولید انواع محصولات کشاورزي در طول سال است. اما محدوديت منابع آبي و کاهش زمین های حاصل خيز، استفاده بهينه از آب دريا  را  در این استان ضروری کرده است. هرمزگان با وجود هزار کیلومتر نوار ساحلی در خلیج فارس و دریای عمان، و وجود شرايط آب و هوايي گرم و مرطوب گلخانه طبيعي برای محصولات کشاورزی است. سیزده سال است زمین های هرمزگان طعم باران را به درستی نچشیده اند. اما اکنون با استفاده از آب شور دریا کام این زمین ها شیرین شده است. امری که تداوم آن می تواند زندگي اجتماعي و اقتصادي روستائيان را بهبود بخشد. مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان می گوید: طرح کشت داربستی سبزی و صیفی جات با استفاده از آب شوردریا ابتدا بصورت آزمایشی در 6 شش و نیم هکتار از زمینهای کشاورزی نزدیک به دریا در شهرستانهای بندرلنگه ، بندرعباس ، قشم ، میناب و سیریک با موفقیت زیر کشت داربستی گوجه فرنگی رفت. صادقی می افزاید: به دنبال موفقیتهای این طرح در افزایش کمی و کیفی محصولات، هم اکنون این ظرفیت به 9 و نیم  هکتار ارتقا یافته است. وی با اشاره به اینکه از هر هکتار 150 تن محصول برداشت می شود می افزاید:  برای  اجرای این طرح  950 میلیون ریال هزینه شده است. در اجرای این طرح یک چاه کوچک در کنار دریا حفر و روی آن یک آب شیرین کن کوچک نصب می شود که میزان شوری آب دریا را از 40 هزار (EC)  به 36 هزار کاهش می دهد.

رئیس جهاد کشاورزی هرمزگان می گوید: این چاهک راهی به سفره های آب زیر زمینی ندارد و در فاصله 600متری دریا حفر می شود. صالحی می افزاید: آب چاهک به آب شیرین کنی که با ظرفیت 150 متر مکعب در روز در کنار چاهک قرار دارد منتقل می شود. وی تصریح می کند: در این روش با پمپاژ  زمین های زیر کشت با روش آبیاری تحت فشار آبیاری می شود که باعث صرفه جویی 50 درصدی آب می شود. رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان مزایای استفاده از این روش را کیفیت و ماندگاری بالای محصول، افزایش تولید، کاهش زمان کشت و کاشت ایستاده و داربستی اعلام می کند. صالحی افزایش هشت برابری تولید محصول نسبت به کشت سنتی ، کاهش 10 برابری هزینه ها ، کاهش چهار برابری استفاده از سموم و آفت کش ها، استفاده بهتر از زمینها، ترویج کشتهای متراکم و صرفه جویی در منابع محدود آب شیرین را ازمزایای دیگر این روش می داند.

حاج رحمت کشاورز بندرلنگه ای که زمینش بر اثر خشکسالی از بین رفته بود، می گوید: به کمک جهاد کشاورزی توانستم با آب شور دریا گوجه داربستی پرورش دهم . با این روش در مزرعه من برای  8 نفر شغل ایجاد شد. معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان می گوید: با این نوع آبیاری هر نوع محصول کشاورزی را می توان پرورش داد ولی هم اکنون گوجه فرنگی در حال پرورش است.

غلامپور می افزاید: به متقاضیان اجرای این روش تسهیلاتی تا سقف 40میلیون تومان در هر هکتار می دهیم.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان می گوید : مطالعه برای ظرفیت اجرای این طرح در هرمزگان در حال اجراست وپیش بینی می شود طی برنامه پنجم توسعه بیش از 500 هکتار از زمین های نوار ساحلی به این امر اختصاص داده شود. صالحی می افزاید: آموزش کارشناسان در قالب برگزاری کارگاه و دوره های کوتاه مدت ، آموزش انفرادی و گروهی به بهره برداران از جمله برنامه هایی است که برای گسترش و ترویج این طرح در حال اجراست.وی تصریح می کند: با این روش در هر 100 هکتار برای 10 نفر بطور مستقیم و 600 نفر بصورت غیر مستقیم شغل ایجاد می شود.

غلامپور معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان هم می گوید: برای هر هکتار 500 تا 600 میلیون ریال اعتبار نیاز است.

آنچه مسلم است گسترش استفاده از آب شور دریا می تواند قدمی مؤثر برای دستیابی به موفقیت در امور کشاورزی مناطق ساحلی به شمار رود. با پرورش و توسعه گیاهان مختلف با استفاده از آب دریا در مناطق ساحلی می توان ضمن احیای حیات و تغییر اکوسیستم منطقه باعث توسعه و رونق کشاورزی، دامپروری،کارخانجات، صنعت توریسم و ایجاد اشتغال پایدار شد. به منظور جلوگیری از خسارات ناشی از خشکسالی و برداشت های بی رویه از آبهای زیر زمینی پارسال برای نخستین بار در کشور از آب شور دریا برای کاشت محصولات کشاورزی دراستان هرمزگان استفاده شد. ارزش استفاده از آب شور دریا برای کشاورزی زمانی آشکار می شود که بدانیم به گفته زیرراهی مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان سطح آب سفره های زیرزمینی دشتهای هرمزگان بر اثر خشکسالی های 13ساله و برداشت بی رویه آب ، بین 52 سانتی متر تا 27 متر کاهش یافته است.همچنین متوسط تغذیه سالانه دشت‌های هرمزگان یک ميليارد و 200 میلیون متر مکعب ومیزان برداشت از منابع آب زیرزمینی هرمزگان يك ميليارد و 350 میلیون متر مكعب است که 95 میلیون مترمکعب از این میزان اضافه برداشت است . هم اکنون می توان صدای امواج دریا را در لای بوته های مزارع آبیاری شده  توسط دریا شنید.