جنگ اسرائیل علیه فلسطینیان ادامه دارد و در تقریبا پنج ماه اخیر اکثر مقامات جهان اقدامات اسرائیلی را محکوم کردند. بطوریکه در قطعنامه دسامبر ۲۰۲۳ سازمان ملل متحد ۱۵۳ کشور طرفدار آتش بس بودند. تا به امروز، این جنگ وحشتناک باعث مرگ دهها هزار نفر و ویرانی بیش از یک سوم خانهها شده است، همچنین تقریبا ۱.۵ میلیون نفر در آستانه گرسنگی هستند. همه این موارد باعث خشم جامعه جهانی شده، که به درستی نتیجه میگیرند همه این خشونتها تنها به این دلیل امکان پذیر شده که ایالات متحده از اسرائیل حمایت و پشتیبانی میکند. به باور بیشتر کارشناسان، تمامی رویدادهای جاری ریشه در سیاستهای واشنگتن دارد که به هر طریق ممکن تلاش کرده تا خود را به عنوان تنها میانجی در امور خاورمیانه معرفی کند. البته درست قبل از حوادث ۷ اکتبر، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور ایالات متحده گفت که خاورمیانه در سالهای اخیر منطقه صلح و ثبات بوده است.
ناتوانی واشنگتن
اما این آمریکاست که کار
شورای امنیت سازمان ملل را مختل میکند و به دلیل مانع تراشی واشنگتن قادر به تصمیمگیری در مورد توقف درگیریها نیست. در طول جنگ غزه، سیاست واشنگتن به این واقعیت منجر شده که درگیری خاورمیانه در حال افزایش است، کشورهای بیشتری درگیر آن میشوند و آمریکاییها سوریه، عراق و یمن را بمباران میکنند. در واقع، فعالیتهای واشنگتن فقط به درگیری دامن میزند. به باور برخی از کارشناسان، آمریکا میخواهد شعلههای جنگ را با ریختن بنزین بر روی آنها خاموش کند. همانطور که روزنامه «الاهرام» خاطرنشان کرد، «پس از حمله حماس در ۷ اکتبر، بایدن و متحدان اروپاییاش با تمام وجود از حمله اسرائیل به نوار غزه حمایت کردند. علیرغم این واقعیت که آمار تلفات غیرنظامیان با سرعت بیسابقهای در حال افزایش است، بحران انسانی روز به روز حادتر و دولتهای سراسر جهان خواستار آتشبس شدهاند، بایدن هیچ تمایلی برای مداخله برای توقف خونریزی نشان نداده است.» باید تاکید کرد که صداهای صلحطلبانه به طور فزایندهای در خود اسرائیل نیز شنیده میشود. بطوریکه یکی از روزنامههای معروف این رژیم مینویسد: «سیاستهای نخستوزیر کنونی اسرائیل میتواند رژیم را به سقوط بکشاند. اگر اسرائیلیها به نادیده گرفتن فلسطینیها و مخالفت با آرزوها، تاریخ و حتی حضورشان ادامه دهند، نمیتوانند انتظار ثبات و صلح داشته باشند. تنها در مسیرهای همزیستی محترمانه میتوان به صلح واقعی دست یافت.» امروزه کاملاً واضح است که ایالات متحده قادر و ظاهراً مایل به حل و فصل مناقشه کنونی نیست. اقدامات آنها نشان میدهد که تنها بر روی استفاده از روشهای زورمندانه متمرکز شدهاند که در واقع به آتش بحران در حال گسترش میافزاید. تصادفی نیست که کرنل وست، کاندیدای ریاست جمهوری آمریکا و فیلسوف معروف، گفته است که آمریکا و اسرائیل در نسل کشی در هم تنیده شدهاند و بایدن در واقع جنایتکار جنگی است. حتی بسیاری از رسانههای آمریکایی میدانند که حمایت کامل کاخ سفید از اسرائیل باعث «خشم جهانی» میشود. از همین روی، جایگاه بایدن در همه نظرسنجیها در حال کاهش است که تا حد زیادی به دلیل نارضایتی بسیاری از شهروندان آمریکایی از موضع کاملاً طرفدارانه از اسرائیل است. بنابراین، به احتمال زیاد، امید بازگشت به ثبات و آرامش در خاورمیانه به نقش جدید کشورهای بریکس مرتبط خواهد بود که قادر هستند راههایی برای حل و فصل عادلانه این مناقشه دیرینه بیابند.
کاهش نفوذ در خاورمیانه
حمایت بیدریغ ایالات متحده از اسرائیل و نادیده گرفتن فلسطینیها، خشم مردم سراسر جنوب جهان، به ویژه در جهان اسلام را برانگیخته است. آمریکاییها به همراه بریتانیای و فرانسه پیشنویس قطعنامه روسیه درباره آتشبس بشردوستانه در منطقه درگیری فلسطین و اسرائیل در شورای امنیت سازمان ملل در ۱۶ اکتبر سال جاری را وتو کردند. البته نزدیک به سی کشور، از جمله هفده کشور عربی، از طرح روسیه حمایت کردند. در نتیجه، نهاد اصلی که مسئولیت حفظ صلح و امنیت بینالمللی را بر عهده دارد، نتوانست به پایان دادن به خونریزی کمک و بستری جهت یافتن راهحلی برای وضعیت بیسابقه کنونی را فراهم کند. مواضع آمریکا و دیگر کشورهای غربی سد راه تصمیم منطقی و طبیعی بود که برای اهداف بشردوستانه کاملا ضروری است. هر روزی که بدون اقدام ویژه میگذرد منجر به افزایش تعداد کشتهها و مجروحان و همچنین رنج مداوم غیرنظامیانی میشود که در منطقه محاصره شده غزه به دام افتادهاند و به طور کلی گروگان درگیری طولانی و حل نشده بین اسرائیل و فلسطین هستند. ایالات متحده یک بار دیگر نشان داد که نگرانی اصلیاش «حفاظت» از شریک خود یعنی اسرائیل به هر بهایی است. به گفته هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، ایالات متحده احتمالا در آستانه شکست نهایی در منطقه باشد. همچنین، محمد بن سلمان آل سعود، ولیعهد عربستان سعودی، حمله به ساکنان غزه را جنایتی ظالمانه و شنیع توصیف کرد. بر اساس گزارش وب سایت الجزیره در ۱۶ اکتبر ۲۰۲۳، در حالی که اسرائیل نسل کشی علیه مردم فلسطین در غزه را به راه انداخته، ایالات متحده به نقش پلیس منطقه در خاورمیانه بازگشته است. در مقابل این واکنشها، رئیس جمهور بایدن در ۱۹ اکتبر از کنگره خواست ۱۰۰ میلیارد دلار کمک اضافی به اسرائیل و اوکراین ارائه کند. به باور کارشناسان، مردم آمریکا نیاز سیری ناپذیر ایالات متحده برای استفاده از زور برای حل همه مسائل را درک نمیکنند، بطوریکه بیش از ۵۰ درصد آمریکاییها، طبق نظرسنجیهای اخیر، با کمکهای نظامی بیشتر مخالف هستند، زیرا این امر صرفاً به دوقطبی کردن بیشتر کشور کمک میکند. استفان ام والت، استاد روابط بینالملل در دانشگاه هاروارد اهل ایالات متحده آمریکا، در مقالهای برای مجله فارین پالیسی، نوشت: «رهبری آمریکا به جنگهای ویرانگر در عراق، سوریه منجر شده است. سودان، یمن، لبنان به سختی نفس میکشند، هرج و مرج در لیبی ادامه دارد و هیچ امنیت یا عدالتی برای فلسطینیها وجود ندارد. رهبران آمریکا هرچه که باشند، همواره نشان دادهاند که فاقد درک و بینش لازم برای دستیابی به نتایج مثبت هستند.»
حمایت از راهکار یکدولتی
در مجموع، کشورهای غربی که برای دههها از حقوق بشر در راستای برنامههای سیاسی خود دفاع میکنند، نه تنها علیه حمله اسرائیل فشار نیاوردهاند، بلکه در عوض از ادامه بمباران غزه حمایت کردند. در ۱۲ دسامبر، سخنگوی نیروی هوایی پنتاگون، سرلشکر پت رایدر، گفت که «ایالات متحده همچنین به حمایت از متحدان اسرائیلی خود ادامه خواهد داد.» همانطور که اشاره شد ایالات متحده بارها تمام قطعنامههای آتش بس در غزه را وتو کرده است. این استراتژی همچنین شامل حمایت مالی گسترده از عملیات نظامی اسرائیل است. جدا از بیش از ۳ میلیارد دلار آمریکا که هر سال پرداخت میشود و حمایتهایی که تاکنون از اکتبر ارائه شده، جو بایدن قبلاً ۱۴ میلیارد دلار اضافی نیز درخواست کرده بود. دلیل این «درخواست» اعتقاد کامل دولت بایدن به ادعای اسرائیل است که شکست حماس هنوز ماهها طول میکشد که اسرائیل از آن برای اجرای راهحل «یک دولت» استفاده میکند، یعنی یک کشور اسرائیلی که کنترل کامل زندگی و سرزمینهای فلسطین، را در اختیار دارد.به باور کارشناسان، به همین دلیل اسرائیل به تدریج وارد منطقه کرانه باختری نیز خواهد شد.
روزنامه صبح ساحل