مدیریت علمی درمیراث فرهنگی گردشگری وصنایع دستی

صبح ساحل ، اجتماعی - صنعت گردشگری اسلامی روزبه‌روز در حال پیشرفت و شکوفا شدن بوده و یکی از بخش هایی که همواره مورد توجه برنامه های توسعه کشور با نقاط ضعف و قوت بوده گردشگری است. لذا برآن شدیم تا از تجربیات مدیر ارشد در این بخش استفاده کرده که گفتگوی ذیل حاصل آنست و تقدیمتان می گردد :در ابتداء خود را معرفی کنید ؟محسن ضیایی ، دانش آموخته رشته برنامه ریزی شهری و منطقه ای  و کارشناس ارشد مدیریت دولتی هستم .  اولین تجربه کاری من از سال 75 به عنوان معاون جهاد سازندگی بندرعباس بود . بعد از 3 سال فعالیت به عنوان مدیر پشتیبانی وماشین آلات سازمان جهاد سازندگی مشغول فعالیت شدم وبعد از 2 سال با تشکیل شرکت آب وفاضلاب  روستایی که تحت پوشش جهاد سازندگی بود به عنوان عضو موظف و اصلی هیئت مدیره در شرکت مشغول به خدمت گذاری شدم  سپس  قائم مقام ومعاون شرکت و بعد از آن در فرمانداری شهرستان بندر عباس به عنوان معاون تقریبا 3 سال ونیم انجام وظیفه کردم . بعد از آن طی یک ماموریت کاری به استان  فارس وشهرستان مرودشت منتقل و به عنوان معاون برنامه ریزی وامور عمرانی مشغول به فعالیت شدم که بعد به عنوان معاون سیاسی اجتماعی منصوب شدم و  بعد از آن رئیس میراث فرهنگی وگردشگری شهرستانهای مرودشت وپاسارگاد بودم ونزدیک به 3 سال آنحا مشغول بودم تا هم اکنون که به عنوان مدیر کل  سازمان میراث فرهنگی وگردشگری استان هرمزگان انجام وظیفه  میکنم. در حوزه آموزش هم در دانشگاه های آزاد اسلامی و پیام نور و در گروه مدیریت و رشته جهانگردی و مسائل اداری و دروس عمومی تدریس می کنم . دو تالیف هم در کارنامه دارم که یکی گردآوری و تدوین کتاب ترجمه کتیبه های هخامنشی درسال 1387 و دیگری گردآوری و تدوین کتاب ترجمه کتیبه های هخامنشی در سال  1388می باشد .اهداف ،ماموریتها و وظایف سازمان را شرح دهید ؟این سازمان مستقل و از نظر تشکیلات زیر نظر رئیس جمهور می باشد. در استانها  هم به صورت یک اداره کل تعریف شده است .ما در سه محور میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی فعالیت می کنیم . محور اول که  میراث فرهنگی است ، دارای وظایف وماموریتهای عمده ای نظیر شناسایی و ثبت آثار و ابنیه تاریخی در سطح کشور و استان می باشد .آثاری نظیر معبد هندوها، بافت تاریخی بندر کنگ ، مسجد گله داری وغیره . وظیفه دیگر ما حفظ و حراست از این آثار است که در دو نوع انجام می‌گیرد . حراست فیزیکی که با استفاده از یگان حفاظت سازمان انجام می گیرد  وحراست در حفظ و مرمت بنا و بهره‌برداری از این بناهای تاریخی می باشد . بناهای تاریخی به لحاظ اینکه از دوران باستان به ما رسیده است نیاز به مرمت و بازسازی مستمر دارد و بایستی از فرسایش آنها جلوگیری شود و براساس شکل اولیه خودشان مرمت شوند . وظیفه دیگر در بحث میراث فرهنگی کاوش‌های باستان‌شناسی می‌باشد . با توجه به اینکه بسیاری از آثار تاریخی ما هنوز شناخته نشده اند و شناسایی آنها به فرهنگ ما کمک کرده و تاریخ ما را روشن‌تر خواهد کرد لذا نیاز به یک سری کاوش‌های باستان‌شناسی و پژوهش‌هایی در این خصوص می‌باشد که این موضوع در سازمانی با عنوان پژوهشکدة باستان‌شناسی میراث فرهنگی دنبال می شود . محور دیگر کار سازمان محور صنایع دستی است . در استان هرمزگان بیش از 32 رشته صنایع دستی بومی شناخته شده است . به علاوه بسیاری از صنایع دستی غیربومی نیز  وارد استان شده است . از جمله مباحث مهم این محور آموزش و پیگیری تهیه مواد اولیه و راهنمایی صنعتگران تولیدکننده برای بهسازی و به آموزی می‌باشد . همچنین ایجاد تشکل‌ها و تعاونی‌هایی برای تولیدکنندگان صنایع دستی شهری و روستایی از جمله برنامه‌های بخش صنایع دستی می‌باشد . در زمینه نوع محصولات ، بسته بندی و چگونگی فروش و عرضه و بازاریابی هم  برنامه‌هایی در پیش داریم . در چند سال اخیر موضوعی مطرح شده به نام مهر اصالت که این موضوع همان استانداردسازی این نوع صنایع می‌باشد.  به عنوان مثال اگر کسی در استان بتواند گوشه‌ای از صنایع نظیر حصیربافی و گلابتون روزی را به صورت استاندارد تولید نماید، می‌تواند به نام خودش در قالب  مهر اصالت ثبت کند و در کشور معرفی ‌شود . با اینکار همه به‌طور یکسان از آن استاندارد استفاده خواهند کرد. هم‌اکنون بیش از 65٬000 صنعتگر دارای کارت شناسایی در استان شناسایی شده اند و در این زمینه ما حمایت‌های لازم را از طریق تسهیلات و ایجاد مشاغل خانگی دنبال می‌کنیم . محور سوم ما بحث گردشگری است . این موضوع  سال‌های اخیر در کشور ما بسیار مورد علاقه واقع شده به طوری که در بین مردم و مسئولین دارای جایگاه ویژه‌ای گردیده  است .قدم اول گردشگری سرمایه‌گذاری در این محور است و ما از سرمایه‌گذاران در احداث بناهای گردشگری و اقامتی استقبال می‌کنیم . کارشناسان ما آمادگی دارند تا با مشاوره‌های مناسب این عزیزان را راهنمایی کنند و پیگیر صدور مجوز آنها باشند . موضوع دیگر نظارت بر این اماکن می‌باشد که به صورت مستمر انجام می گیرد. از برنامه‌های مهم گردشگری  ایجاد دفاتر خدمات گردشگری است که این دفاتر خود در سه نوع می‌باشند . بند الف آنان فروش بلیت‌های هوایی و ریلی است در بند ب اجرای تور برای گردشگران است که با جذب توریست در داخل و خارج از کشور انجام می شود و بند ج که خارج از حوزه ما است به سفرهای حج و زیارت برمی گردد  و زیر نظر سازمان حج و زیارت می‌باشد  . موضوعی که ما درحال کارروی آن هستیم ، بحث راهنمایان تور می‌باشد و این‌ها افرادی هستند که طبق استانداردهای و آموزش‌های لازم در دفاتر دارای مجوز از این سازمان فعالیت می‌کنند . برای این افراد پس از برگزاری آزمون کارت‌های صلاحیت صادر می‌شود . آنها می‌توانند برای دفاتر گردشگری بسته‌های گردشگری مناسبی  را تعریف کنند .چه توصیه ای به مدیران مجموعه‌های گردشگری جهت بهبود  مدیریت دارید ؟گردشگری خدمتی است که مشتری خودش به سراغ صاحبان آن صنعت می‌رود. نظیر خدمات هتلداری یا فروش بلیت ، بنابراین مدیریت این مجموعه‌ها بسیار با اهمیت است . بالفرض مدیریت منابع انسانی بایستی بسیار دقیق و حرفه‌ای انجام گیرد . اگر این مدیریت مناسب نباشد سرمایه‌گذاری‌ها از بین می‌رود . بنابراین باید نیروهایی با انگیزه و با نشاط را مدیریت کنیم  تا با مشتریان بهترین برخوردها را داشته باشند . مدیریت هتل‌ها در این خصوص اهمیت ویژه‌ای دارند و  آموزش حرفه‌ای و استفاده از دوره‌های علمی مدیریت به آنها کمک بسیاری خواهد کرد . بسیاری از مراکز آموزشی نظیر سازمان مدیریت صنعتی می‌تواند به ارتقا علم مدیریت این مجموعه‌ها کمک کند . از نظر ما و همچنین اداره کار نیز هتل‌ها دارای طبقه بندی مشاغل هستند و انطباق با استانداردها که لازمه آن مدیریت قوی یک مجموعه است در این طبقه‌بندی مؤثر است . همچنین واحد آموزش معاونت گردشگری نیز آموزش هایی که استانداردهای لازم را جهت مجموعه‌های هتلداری در برنامه دارد را به آنها ارائه می دهد . جدیداً با توجه به حوادث اخیر بندرعباس استانداردسازی و آموزش اطفای حریق و مقابله با حوادث غیرمترقبه هم عرضه شده است  که آموزش‌های لازم به کارکنان این مجموعه ها داده شود .ضرورت پژوهش در میراث فرهنگی چیست ؟ما بایستی در برنامه‌ریزی‌هایمان با مطالعه و تحقیق پیش برویم و عقیدة من این است هیچ کاری بدون مطالعه و پژوهش نمی‌تواند دقیق انجام شود . به خصوص در مباحث باستان‌شناسی . چرا که نتیجه‌گیری بدون پایش وپایه علمی مورد قبول واقع نمی‌شود . بناهای باستانی نیز بایستی بر اساس یک اصول و طرح مرمت و احیا شوند و طرح مرمت ما همیشه با مطالعه و پژوهش همراه بوده است .  امسال نیز با هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مقرراست درصدی از اعتبارات جاری و عمرانی به مسئله پژوهش اختصاص یابد . همچنین در مباحث مردم‌شناسی و آداب و رسوم محلی قطعاً جایگاه پژوهش جایگاه بلندمرتبه ای می‌باشد.در حوزه صنایع دستی بازاریابی نکته فابل تاملی است . چه برنامه هایی دراین خصوص دارید؟ تولید بایستی با برنامه‌ریزی خوب و مناسب در بازار عرضه شود. صنایع دستی هم علاوه بر کالاهای تزئینی دارای تولیدات کاربردی می باشد . نظیر قالی و گلیم به عنوان زیرانداز یا گرگوربافی جهت صیادی  یا صنایع شیشه یا سفالی .ما در جهت بازاریابی همه محصولات اعم از کسانی که تولید محدود خانگی دارند یا تولید انبوه صنعتی ، حمایت‌های لازم را در جهت عرضه و فروش انجام می‌دهیم.  ما قطعاً تولیدکنندگان را بعد از تولید تنها نگذاشته و برنامه‌ریزی برای ایجاد بازارچه‌های دائمی صنایع دستی نظیر فروشگاه واقع در خیابان طلوع را در برنامه داریم . امیدواریم بتوانیم در تمامی شهرستان‌ها به کمک شهرداری‌ها و شورای شهر بازارچه‌های دائمی صنایع دستی را برپا کنیم.  حضور در نمایشگاه‌های فصلی در داخل و خارج از کشور از جمله برنامه‌های این سازمان می‌باشد و هم‌اکنون سه اکیپ در استان‌های مرکزی ،زنجان و خراسان حضور دارند و در آنجا ارائه خدمت می‌دهند و مورد استقبال هم  قرار گرفته اند . یکی از مشکلاتی که هم‌اکنون در حال رفع آن هستیم عدم وجود یک اتحادیه بود که در یک ماهه آتی این اتحادیه تشکیل و راه‌اندازی می‌شود که می‌تواند کمک بسیار مناسبی برای تولیدکنندگان و صنعتگران استان باشد در تهیه مواد اولیه و قیمت مناسب و همچنین جمع‌آوری و عرضه محصول در بازار .و اما حرف پایانی ؟دو موضوع را مطرح می‌کنم . اول اینکه با وجود فضای بسیار مطلوب کشور بحث سرمایه‌گذاری موضوع مهمی است که بایستی به آن توجه خاص شود . در این مدت هم  استقبال خوبی در استان داشته ایم . به هر حال زمینه برای کار بسیار مهیا است و انتظار می‌رود که سایر سازمان‌ها که همکاری خوبی تا کنون با آنها داشتیم این همکاری را مضاعف نمایند تا بتوانیم صنعت گردشگری را در استان توسعه دهیم . پتانسیل بسیار خوبی در استان هرمزگان به خصوص در سواحل و دریا وجود دارد و با توجه به فصولی نظیر بهار و حضور گردشگران بسیار در استان ان شالله  بتوانیم برنامه‌ریزی بهتری را در این زمینه داشته باشیم و با همکاری سایر مسئولین بتوانیم سرمایه‌گذاران را در توسعة گردشگری جذب و حمایت کنیم .موضوع دوم اینکه با توجه به هم‌زمانی کار در سه موضوع و سه محور شامل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی که هر کدام یک حوزه مجزا و مستقل هستند با کمبود منابع انسانی در هر سه حوزه روبرو هستیم و امید است با ازمون اخیر استخدام کمی از ظرفیت منابع انسانی ما تکمیل گردد . در بخش اعتبارات نیز در حال تلاش هستیم لیکن برای اجرای همه وظایف نیاز به حمایت  بیشتر این بخش می‌باشد که ان‌شاءالله با حمایت مسئولین و پتانسیلی که در این بخش وجود دارد بتوانیم اشتغال مناسبی را در استان‌مان ایجاد کنیم نظر خود را در باره روزنامه صبح ساحل بفرمائید؟ رسالتی که مطبوعات در جامعه امروز ما دارند ، ارائه اخبار و اطلاعات روزانه و ارائه راهکارها و تجزیه و تحلیل مناسب است که نقش بسیار بزرگی برای مدیران و فرهیختگان جامعه ایفا می‌کند . هر چند که امروز دنیای مجازی در حال سبقت گرفتن از رسانه های مکتوب در انتقال اطلاعات می‌باشد و لیکن جایگاه مطبوعات هنوز به قوت خود باقی است . من قریب 20 سال است که صبح ساحل را می‌شناسم. این روزنامه همیشه کمک حال مردم بوده است و اطلاع‌رسانی مهمی را در جامعه داشته است . یادم هست ، مرحوم کرمی نیز با توجه به مشغله‌های عدیده‌ی سیاسی و اجتماعی استانداری یک لحظه از انتشار این روزنامه و اطلاع‌رسانی به جامعه خود غفلت نورزیدند . روحشان شاد .  من برای همه دست‌اندرکاران این روزنامه آرزوی توفیق و سلامتی دارم .