گردشگری پایدار،ابزاری برای توسعه

صبح ساحل ، اجتماعی - صدف محمودی// جنوب ایران دیرتر از شمال ایران توسط گردشگران کشف شد، اما در همین سال‌های اخیر تبدیل به یکی از اصلی‌ترین قطب‌های گردشگری ایران شد. جزایر هرمز، هنگام، قشم و کیش در پاییز و زمستان و حتی در بهار و تابستان گردشگران بسیاری را به سمت خود می‌کشانند. گردشگرانی که اکثراً چندان با محیط جنوب آشنایی ندارند و ممکن است خواسته یا ناخواسته دست به تخریب جزایر بزنند که این موضوع یکی از دغدغه‌های زیست‌محیطی استان هرمزگان است چراکه جنوب نباید به سرنوشت پر زباله شمال دچار شود. چه‌بسا در همین سال‌ها نیز بسیاری از مناطقی که پیش‌تر بکر و دست‌نخورده بود مملو از زباله شده است؛ اما چه باید کرد؟ یکی از راهکارهای پیشنهادی برای رفع این مشکل تقویت اکو توریسم است.اتحادیه‌ی جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی اکو توریسم را چنین تعریف می‌کند: اکو توریسم یک سفر و بازدید زیست‌محیطی مسئولانه از مناطق طبیعی بکر است به‌منظور لذت بردن از طبیعت و درک مواهب آن و باعث ترویج حفاظت آن منطقه می‌شود، همچنین اثرات منفی بسیار کمی را برجای می‌گذارد و درنهایت شرایطی را برای اشتغال و درآمدزایی مردم محلی (بومی) فراهم می‌کند.اکو توریست‌ها افرادی هستند که از مرحله علاقه ساده به طبیعت فراتر رفته و پا در عرصه شناخت رازها و زیبایی‌های عمیق آن می‌گذارند. یک اکو توریست، خود را نسبت به مراقبت از طبیعت و احترام به فرهنگ بومی مسئول می‌داند و به این مسئولیت پایبند است. رد پا باید تنها اثری باشد که از اکو توریسم در طبیعت به‌جا گذاشته می‌شود و عکس‌ها و خاطرات سفر نیز تنها یادگاری‌هایی باشند که از طبیعت نزد اکو توریست‌ها (برمگردان) باقی می‌ماند.با توجه به نیاز استان هرمزگان به اکو توریسم هم‌زمان با روز جهانی گردشگری تفاهم‌نامه همکاری مشترک بین اداره کل «میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری» و اداره کل «منابع طبیعی و آبخیزداری» استان هرمزگان امضا شد.مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان هرمزگان در این خصوص بیان کرد: تقویت اکو توریسم منطقه یکی از مهم‌ترین اقداماتی ست که باید صورتی گیرد چراکه اگر طبیعت تخریب شود دیگر آن جذابیت لازم را برای گردشگران نخواهد داشت.طبق این قرارداد آموزش‌ها و مباحث لازم به گردشگران داده خواهد شد و از این راه به اقتصاد جوامع محلی کمک شایانی می‌شود. استفاده پایدار از محیط‌زیست تنها با حفاظت از منابع طبیعی ممکن است.امید ذاکری ادامه داد: در استان هرمزگان در حوزه طبیعت‌گردی ظرفیت‌های بسیار خوبی داریم هرچند که چندان شناخته‌شده نیست. برای مثال هرمزگان را تنها با جنگل‌های مانگر یا حرا می‌شناسند چراکه در کل کشور 25 هزار هکتار جنگل مانگر موجود است که بیش از بیست هزار هکتار آن در استان هرمزگان است. این در صورتی ست که وسعت جنگل‌های استان هرمزگان بیش از یک‌میلیون هکتار می‌باشد و از این نظر در کشور جایگاه چهارم راداریم. علاوه بر ارزش اکولوژیکی و زیبایی اگر این جنگل‌ها را نداشتیم مشکلاتی مانند ریز گردها که خوزستان با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند گریبان گیرمان می‌شد.وی افزود: یکی از محدودیت‌های استان هرمزگان منابع آبی آن است با ایجاد سازه‌های آبخیزداری و ذخیره آب‌های حاصل از بارندگی تا حدودی این مشکل را برطرف کرده‌ایم. در حال حاضر 170 سازه آبخیزداری در استان موجود است که می‌تواند به پیشبرد مباحث گردشگری کمک کند. در هشتاد روستای استان بوستان روستایی ایجاد کرده‌ایم که به طبیعت‌گردی در روستاها و جذب گردشگر کمک می‌کند.اما در بخش گردشگری مساله مهم دیگر اشتغالو توسعه در گردشگری ست مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری دراین‌باره گفت: امسال سازمان جهانی جهانگردی به‌رسم سال‌های گذشته با انتخاب شعار گردشگری پایدار؛ ابزاری برای توسعه پایداری در گردشگری را مورد تأکید و توجه قرار داده است. امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی سفرها آسان‌تر و بیشتر شده. سالانه یک میلیارد و 200 میلیون نفر در جهان به سفر می‌روند.در استان هرمزگان نیز در ایام تعطیل تعداد گردشگران بسیار زیاد است به‌ویژه در عید نوروز که هرساله دو تا سه میلیون نفر به هرمزگان سفر می‌کنند که در این زمینه حتی به تبلیغات نیز نیاز نداریم.محسن ضیایی توسعه گردشگری دریایی و صنایع‌دستی را دو راهبرد جدید در هرمزگان اعلام کرد و افزود: یکی از مهم‌ترین قسمت‌های گردشگری استان گردشگری دریایی ست، بیش از 95 درصد ترددهای دریایی در هرمزگان انجام می‌شود و خدمات‌رسانی در ایام تعطیل قابل‌تقدیر است. ایجاد مراکز تفریحی دریایی و شناورهای تفریحی به این مساله کمک کرده است و امیدواریم با تشویق بخش خصوصی و ایجاد تسهیلات مناسب بتوانیم این بخش را نیز رونق بیشتری دهیم.هنگام سفر این نکات را فراموش نکنید:•  برای حفظ و ارتقای یکپارچگی طبیعی مکان‌های مورد بازدید تلاش کنید.•   به حساسیت‌های فرهنگی احترام بگذارید.•    در تور، حداقل میزان زباله و ضایعات زیست‌محیطی را تولید کنید.•    محیط طبیعی مورد بازدید خود را تمیزتر از زمان آغاز، ترک کنید.•    آرامش حیات‌وحش را بر هم نزنید.•    از محصولاتی که از حیوانات و گیاهان درخطر انقراض تهیه می‌شوند خریداری نکنید.•    با خرید محصولات بومی به اقتصاد محلی کمک کنید.•    باورها و اعتقادات  سنتی و مردمی منطقه را بشناسید و به آن‌ها بی‌احترامی نکنید.