بدون تاریخ، بدون امضا یا قاتل امیرعلی کیست؟

صبح ساحل ، هنری - صدف محمودی بدون تاریخ بدون امضا فیلمی به کارگردانی وحید جلیلوند، نویسندگی وحید جلیلوند و علی زرنگار و تهیه‌کنندگی علی جلیلوند محصول سال ۱۳۹۵ است.

فیلم بدون تاریخ بدون امضا توانست در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر جوایزی را دریافت کند.  بازیگران این فیلم عبارتند از: نوید محمدزاده، هدیه تهرانی، امیر آقایی، سعید داخ، علیرضا استادی، زکیه بهبهانی، ماهان نصیری ندا

خلاصه داستان : کاوه نریمان یکی از پزشکانِ پزشکی قانونی در محل کارش با جسدی مواجه می شود که وی را پیش از این می‌شناخته است.

آن چه که حتی برای بسیاری از سینما دوستان پیش از دیدن فیلم و دانستن قصه جذابیت ایجاد می کند نام فیلم است «بدون تاریخ بدون امضا» نمی دانی قرار است با چه چیزی مواجه شوی، آیا باید منتظر یک فیلم سورئال باشی یا درام؟ اما کارگردان با هوشمندی رفته رفته مخاطب را متوجه منظورش می کند. بدون تاریخ بدون امضا فیلمی یک ساعت و 45 دقیقه ایست که با داشتن داستانی تا لحظه آخر جذاب، حوصله مخاطب را سر نمی برد چرا که قصه ای پخته از داستانی کم تر تعریف شده دارد. 

فیلم با سکانس تصادف دکتر کاوه نریمان (امیر آقایی) با خانواده‌ای که چهارنفره پشت یک موتور نشسته‌اند آغاز می‌شود. نیش و کنایه‌های پدر خانواده (نوید محمد زاده) به بی‌توجهی دکتر و اشاره به قرضی بودن موتورش در همان ابتدا تنش‌های ناشی از اختلاف طبقاتی را وارد فیلم می‌کند. با برخورد انسانی و گرم دکتر ماجرا ختم به خیر می‌شود اما مرگ فرزند آن‌ها چند ساعت پس از تصادف، داستان را وارد مرحله دیگری می‌کند. امیر علی می میرد اما مرگ او دو دلیل متفاوت می تواند داشته باشد، سوال اصلی کارگردان هم همین است: قاتل امیر علی کیست؟ و این سوال تا آخرین لحظه فیلم و حتی بعد از ان ادامه دارد. 

اگر بخواهیم بگوییم بدون تاریخ بدون امضا چگونه فیلمی ست باید بگوییم که یک فیلم اخلاقی ست در ستایش اصول اخلاقی و در واقع وجدان است. مخاطب مدام خودش را جای شخصیت اصلی فیلم می گذارد. آیا اگر جای او بود باز هم همان کارهایی که کاوه نریمان کرد را انجام می داد؟ از آن جایی که لزومی نداشت  به قولی خودش را لو بدهد، یا اصلا درست فکر می کرد؟ این همه کلنجار برای عذاب وجدان از انسان معاصر بعید نیست؟ 

بسته به نگاه مخاطب به مقوله انسانیت و درجه تفاوت عذاب وجدان در آدم ها جواب هرکسی متفاوت است ممکن است یک نفر بگوید کاوه باید زودتر از این ها خودش را معرفی می کرد و ممکن است نظر دیگری این باشد که کاوه اصلا نباید دخالتی می کرد. همین هاست که قصه را جذاب می کند و مخاطب بدون تاریخ بدون امضا را با خود به خانه می آورد و ممکن است شب پیش از خواب هم به آن فکر کند. 

آن  سوی داستان خانواده موسی را داریم، نوید محمدزاده که پدر امیر علی ست که موفق شده بدون تکرار کاراکتر محسن در ابد و یک روز، شمایلی تأثیرگذار و در لحظاتی، میخکوب کننده خلق کند. در اینجا هم مشکلات در شکل ارتباط و پیوستگی دو خط داستانی خودنمایی می‌کنند. این که تصمیم کاوه نریمان چه تأثیری بر سقوط محمد زاده خواهد گذاشت در فیلم روشن نیست.

جلیلوند در نمایش فقر و تنگنای زندگی موسی بسیار موفق عمل کرده است. داستانی که برای این خانواده نوشته شده ناچاری‌شان در مقابله با مشکلات را به زیباترین شکل بیان می‌کند و مؤلفه‌های اجرایی از همان موتور قرضی ابتدای فیلم تا محل زندگی آن‌ها به شکلی ریزبینانه انتخاب شده‌اند تا فضایی واقع‌گرایانه را ایجاد کنند.

نکته مهم دیگر استفاده از بازیگران توانا و بازی درخشان آن هاست، امیر آقایی، هدیه تهرانی و نوید محمدزاده بسیار خوب در نقششان ظاهر می شوند و مخاطب را با خود همراه می کنند. فیلم موفق فیلمی ست که بتواند عواطف بیننده را درگیر کند که بدون تاریخ بدون امضا به خوبی از پس این مهم بر می آید. 

جشنواره فیلم فجر

این فیلم در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر توانست جوایز بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین صداگذاری را دریافت کند  

جشنواره فیلم ونیز

وحید جلیلوند جایزه بهترین کارگردانی و نوید محمدزاده جایزه بهترین بازیگری مرد را برای این فیلم از بخش «افق‌های نو» هفتاد و چهارمین جشنواره فیلم ونیز دریافت کردند.

جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو

بدون تاریخ بدون امضا برنده هوگوی طلایی بهترین فیلم از پنجاه و سومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو در بخش کارگردانان جدید شد.