۵۰ درصد بندرعباس‌ را بافت‌های فرسوده تشکیل داده است

صبح ساحل ، اجتماعی - بیش از ۵۰درصد شهرستان بندرعباس‌ را بافت های فرسوده تشکیل داده که هم خطرات جانی برای شهروندان داشته و هم چهره شهر را مخدوش کرده است.

 شهرستان بندرعباس استان هرمزگان واقع در جنوب کشور واقع شده که این شهر بندری در زمینه بافت شهری موفق عمل نکرده است.بندرعباس که بافت آن به صورت طولی و در راستای ساحل است یکی از مناطق استراتژیک کشوری و درگاه اقتصادی در مقایسه با سایر بندرگاه ها در کشور های حاشیه خلیج فارس قابل مقایسه نبوده و ضعف های بسیاری دارد.

 بافت‌های فرسوده چهره شهر را مخدوش کرده است

متاسفانه بیش از ۵۰درصد شهرستان بندرعباس‌ را بافت های فرسوده تشکیل داده که هم خطرات جانی برای شهروندان داشته و هم چهره شهر را مخدوش کرده است.

مستعد بودن بندرعباس جهت اشتغال که باعث می شود مردم از مناطق اطراف به آن سفر کنند و به منازل ارزان قیمت حاشیه شهر پناه ببرند یکی‌ از دلایل ایجاد بافت فرسوده در این شهرستان است.

مهاجرت گسترده روستا نشینان به دلیل وجود مشکلات گسترده معیشتی و اقتصادی در مناطق روستایی از دیگر دلایل روی آوردن مردم به بافت فرسوده و گسترش آن است.

یکی دیگر از مواردی که در بندرعباس به چشم می خورد فرسودگی بافت مرکزی آن و ساخت و ساز های جدید در بیرون از مرکز شهر است که باعث شده شهر چهره زیبایی به خود نگیرد.

وجود محله هایی با کوچه های تنگ که حتی امکان عبور همزمان دو نفر را از کنار هم نمی دهد یکی از خطرات بزرگی است که در هنگام بروز حادثه ،کار را برای امداد رسانی مشکل خواهد کرد.

نبود زیر ساخت مناسب جهت کنترل و جمع آورب آب فاضلاب در سطح این محله دیگر مشکلات بافت فرسوده بندرعباس است.

لازم به ذکر است منازل ساخته شده در حاشیه شهر بیشتر با مصلاح بنایی و به دور از اصول مهندسی ساخته شده که در صورت بروز بلایای طبیعی همچنین زلزله می تواند فاجعه به بار آورد.محله های حاشیه نشین شهر از امکانات آموزشی رفاهی بسیار ضعیفی برخوردار بوده به صورتی که گویی در برنامه جامع شهری آن ها نقشی ندارند.

مسئولان شهری و دولتمردان باید قبل از بروز حادثه ای به فکر حل معضل حاشیه نشینی در شهر باشند و با حمایت و کمک به حاشیه نشینان سطح ایمنی منازل و فضای سبز محله ها را بهبود بخشند.

 ۵۰ درصد بندرعباس‌ را

بافت‌های فرسوده تشکیل داده

عبدالله محترم پناه، کارشناس ارشد شهرسازی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ کده، اظهار کرد: نزدیک به نیمی از بندرعباس جزء بافت های فرسوده هستند و البته آمار رسمی باید کمتر باشد اما مناطق زیادی دچار فرسودگی هستند که قریب به ۵۰ درصد بندرعباس می شود.

کارشناس ارشد شهرسازی بیان کرد: رئیس جمهور و دولت هم در خصوص بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده دستور العمل هایی در این خصوص ابلاغ کردند اما آن چنان اثری را در بهسازی بافت های فرسوده در سطح بندرعباس مشاهده نمی کنیم.محترم پناه گفت: روند شکل گیری ۵۰ ساله بافت فرسوده در شهرها خود بیان کننده این است که بهسازی آن ها هم به همین مدت زمان می برد یعنی اگر یک محله ای که بیش از ۵۰ سال طول کشیده که به این شکل در بیاد و بهسازی آن هم همین مدت و شاید هم بیشتر وقت ببرد.

  روند توسعه و نوسازی

بافت‌های فرسوده کند پیش می رود

وی تصریح کرد: روند توسعه و نوسازی همیشه در حال انجام است اما بسیار کند پیش می رود و دستگاه های اجرایی و شهرداری هم دنبال این هستند که به این روند نوسازی بافت های فرسوده سرعت بببخشند .

کارشناس ارشد شهرسازی با بیان اینکه نظر مساعدی نسبت به دستور و العمل های دولت نسبت به بازسازی و بهسازی بافت های فرسوده ، ندارم، افزود: هر شهر و هر محله ای نسخه خود را دارد ما نمی توانیم نسخه ای که برای نوسازی شهر اصفهان می نویسیم آن را در بندرعباس اجرایی بکنیم و بالعکس و لذا این ها روش ها تک نسخه ای هستند که شاید در یک شهر و یک محله ای جواب بدهند اما در محله دیگر جواب ندهد.محترم پناه ادامه داد: در بعضی از روش ها و نسخه ها بحث سرمایه گذاری مطرح است باید سرمایه گذار ورود کند و بهسازی را انجام بدهد و شاید در یک محله سرمایه گذار رغبت نکند برود مثلا هیچ سرمایه گذاری نمی رود ته کمربندی و دو هزار سرمایه گذاری کند.وی در ادامه اضافه کرد: هر محله به یک روش می توان از آن حمایت کرد یک محله به روش سرمایه گذاری و محله دیگر به روش های توانمند سازی و حمایتی و اسکان موقت و نوسازی جواب بدهد پس نمی توانیم همه محلات را به یک روش نوسازی و بهسازی انجام بدهیم  و اساسا نظر مساعدی نسبت به تک روشی دولت ندارم.

کارشناس ارشد شهرسازی با اشاره به اینکه مردم،سازمان های دولتی،فرهنگی،اجتماعی، اقتصادی و امنیتی در شکل گیری بافت فرسوده یا بهبود بافت فرسوده نقش دارند، افزود: امکانات فضای شهری که اصطلاح مهندسی به آن فضای کالبدی مثل خیابان مثل برق ، آب، آسفالت و پارک و …عموما برعهده مسکن شهرسازی و شهرداری است اما معمولا خدماتی از این دستگاه ها در محلات بافت های فرسوده نمی بینیم.

  پروژه‌های که در معرض دید نیستند

مسئولان اجرایی نمی کنند

محترم پناه گفت: شهرداری همیشه بودجه های آن بسیار کم و درآمدهای پایین و هزینه های بسیار بالایی دارد و معمولا محله های فرسوده درآمد کمی دارد و از سوی دیگر معمولا ساختار سیاسی کشور اجازه نمی دهد پروژه های که در معرض دید نیستند را اجرا کند و پروژه هایی که دیده می شوند مسئولان اجرا می کنند.

وی ادامه داد: اگر یک ارگان در محله ای که بافت فرسوده در آن زیاد است کاری انجام بدهد شاید خیلی به چشم نیاید و معمولا مسئولان به جای آن پروژه ها را در محلاتی که جمعیت بیشتری و مکان های عمومی تری است سرمایه گذاری می کنند.

 دولت صرفا شعار حمایت از

بافت‌های فرسوده می دهد

کارشناس ارشد شهرسازی با اشاره به اینکه دولت صرفا شعار حمایت از بافت های فرسوده می دهد، اظهار کرد:دولت نه امکانات و نه هماهنگی ها را در این حوزه می آورد و لذا فقط شعار حمایت از بافت فرسوده را سر می دهد و در دستور العمل بودجه خاصی اختصاص نمی دهد.

 بودجه‌های دولت در بافت فرسوده

کم و جوابگو نیست

محترم پناه با بیان اینکه بودجه های دولت در بافت فرسوده کم و جوابگو نیست، افزود: بودجه های شهرداری هم در زمینه بافت فرسوده پاسخگو نیست و از طرفی دیگر سیاسی بودن ساختار ادارات اجازه نمی دهد که در این دایره های پنهان شهری اتفاقی رقم بخورد چرا که به چشم نمی آید.

وی بیان کرد: یکی از اساسی ترین مسئله بافت فرسوده مسئله فرهنگی است و امکانات فرهنگی در استان هرمزگان متمرکز است و دست یک قشر خاص است به طور مثال فرهنگسرا ها دست یک سری آدم های شاخص است و این بچه های بافت فرسوده که لباس محلی و با دمپایی محلی بخواهند بروند در یک فرهنگسرا فعالیت کنند اصلا به آنها اجازه و میدان داده نمی شود که در این فضاهای فرهنگی حضور پیدا کنند و لذا بچه های محلات حاشیه ای در دایره فرهنگی شهر وارد نمی شوند.

کارشناس ارشد شهرسازی اظهار کرد: باید علاوه بر مسائل اجتماعی،فرهنگی و آموزشی محلات بافت های فرسوده باید به مسئله اقتصادی مردم بافت های فرسوده هم توجه کرد مثلا اگر شما همه مردم این محلات را خانه نو برای آنها احداث کنیم با بهترین امکانات اما وقتی نان شب نداشته باشند بخورند باز هم همان آش و همان کاسه است و به سمت مواد مخدر و مشروبات الکی و…روی خواهند آورد.محترم پناه در ادامه یادآور شد: تا وقتی که نتوانیم در محلاهات حاشیه ای و بافت های فرسوده برای مردم آن مناطق اشتغال ایجاد کنیم به واسطه مشکلات اقتصادی مشکلات عدیده ای برایشان بوجود می آید.

وی اضافه کرد: اگر ما می خواهیم در بافت های فرسوده کاری انجام دهیم غیر اینکه امکانات کالبدی و فرهنگی ، اجتماعی باید به فکر معیشیت آنها هم باشیم و فکر نکنیم با بردن خیابات و بهسازی منازل آنها مشکل حل می شود و گاها مشکلات آنها بیشتر هم می شود.

 عدم هماهنگی و مدیریت یکپارچه شهری

باعث افزایش بافت فرسوده شده

کارشناس ارشد شهرسازی با تاکید بر اینکه عدم هماهنگی و مدیریت یکپارچه شهری الخصوص در بافت فرسوده باعث افزایش بافت فرسوده شده است، خاطر نشان کرد: دولت فقط شعار و دستور و العمل حمایت از بافت فرسوده را آورده ولی عملا ما شاهد نتیجه ای در سکونتگاه ها نیستیم و تغییراتی را احساس نمی کنیم.

به زودی ۱۲ دفتر تسهیل‌گری

در این مناطق راه‌اندازی می‌شود

بهروز اکرمی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان با تاکید بر «احیا و بهسازی مناطق حاشیه‌ای شهر بندرعباس و دیگر نقاط استان» گفت: «برای تسهیل در روند احیای بافت‌های فرسوده و حاشیه‌ای، درآینده‌ای نزدیک ۱۲ دفتر تسهیل‌گری در ۱۲ نقطه از بندرعباس دایر می‌شود.»به گفته‌ی وی؛ «طبق آمارها بیش از ۳۵ درصد بندرعباس بافت حاشیه‌ای و فرسوده است» و «ساماندهی بافت‌های فرسوده در هرمزگان و به‌ویژه بندرعباس یکی از مهم‌ترین مباحث استان است.

معاون استاندار هرمزگان افزود: «وجود بافت‌های فرسوده اجرای طرح‌های آب‌و‌فاضلاب، گازرسانی و امدادرسانی را با مشکل روبرو می‌کند و از همین رو باید تلاش ویژه‌ای برای رفع این معضل داشته باشیم.»اکرمی «بازگشایی معابر» و «برگزاری دوره‌های مهارت‌آموزی برای جوانان و زنان سرپرست خانوار برای ورود به عرصه کسب‌و‌کار» را از جمله برنامه‌هایی عنوان کرد که قرار است امسال برای بهبود شرایط بافت‌های فرسوده انجام شود.مطابق اطلاعات منتشره اداره‌کل راه و شهرسازی استان، به ترتیب شهرستان‌های «بندرعباس، میناب، رودان، حاجی‌آباد، بندرلنگه، بندرکنگ، بندرخمیر و قشم» دارای بیشترین سکونت‌گاه‌های غیررسمی و بافت‌های فرسوده هستند و هم‌اکنون نزدیک به ۳۶۶هزارنفر (یک پنجم جمعیت کل هرمزگان) در بافت‌های فرسوده، سکونت‌گاه‌های غیررسمی و محدوده‌های تاریخی ساکن هستند.به گزارش ایرنا؛ سال گذشته در اجرای برنامه جامع اقدام مشترک بازآفرینی محلات، بافت‌های فرسوده و سکونت‌گاه‌های غیررسمی، بندرعباس به عنوان پایلوت این طرح از سوی وزارت راه و شهرسازی انتخاب شد./هرمز