مرمت «معبدهندوها» به صورت اصولی پیش می‌رود

صبح ساحل ، هنری - اعظم رام: پرستشگاه بت گوران یا معبد هندوها یکی از بناهای تاریخی است که در  مرکز شهر بندرعباس درضلع شمالی  خیابان امام خمینی ،روبروی بازار روز قرار دارد و چشم هر رهگذری به خود جلب می کند.

این بنای تاریخی کاملا از معماری پرستشگاه هندی متاثر است و طبق موقعیت جغرافیایی  در زمان ساخت از لاشه سنگ، ملات گل و ساروج ، سنگ های مرجانی خاک و گچ های ضخیم ماده و گچ لویی استفاده شده که به مرور زمان مخروبه شده است.تا این که از طریق سازمان میراث فرهنگی در چند نوبت تعمیر اساسی گردیده است. 

در خصوص مرمت این آثار ، انتقادهای به سازمان میراث فرهنگی وارد شد اینکه از حالت طبیعی  خارج شده است ،ساروج ها از بین رفته است و ...

سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در این مورد توضیحاتی ذکر کرد و بر این مطلب صحه گذاشت که بین  سالهای  80 تا 92 در خصوص کیفیت باسازی بنا کوتاهی شده بود.

مختاری ادامه داد: برای کسانی که به چنین کاری دست زده اند این امکان وجود داشته بنا را رها کرده تا از بین برود ولی چنین نکرده اند.اما مدتی است که مرمت به صورت اصولی پیش می رود . اشکان مختاری  گفت: 3 متخصص امر مرمت با رزومه قابل دفاع که در دفتر فنی این اداره کل حضور دارند تمامی تفاوت‌ها و چالش‌ها را می‌دانند اما در برخی رسانه‌ها عنوان شده  که ساروج‌های معبد هندوها در بندرعباس را از بین بردند و گچ کاری کردند و ازاین‌دست سخنان در حالی که به‌هیچ‌وجه این صحبت‌ها کارشناسی نشده است. وی افزود: هرکس که ادعای کارشناسی مرمت آثار تاریخی دارد باید در کارنامه خود چندین مورد مرمت آثار تاریخی داشته باشد.

مختاری  ادامه داد:کسی اگر اندازه سرسوزن ساروج در معبد هندوها پیدا کند، پاداش می‌دهم، کسی باور می‌کند که ما به‌طور عمدی این ساروج‌ها را از بین ببریم؟! حاضریم پاداش بگذاریم. 

وی با بیان اینکه، حفظ اصالت مهم‌ترین موضوع مرمت است ادامه داد: افرادی  که انتقاد می‌کنند کاش  در این مورد تحقیق می‌کردند که از سال 80 تا 92 با این بنا چه کرده بودند و تمامی پوسته‌هایش از بین رفته بود و تصاویر آن زمان موجود است که همه‌چیز در این بنا از بین رفته بود و به جای مصالح سنتی از گچ سفید استفاده کرده اند که با توجه به دانش آن زمان،آن را  صحیح می دانم.مختاری افزود: تعجب می کنم زمانی که در حریم این معبد ساخت و سازهای غیر مجاز صورت گرفته و ساختمان های 10 طبقه ساخته شده کسی صحبتی نکرده است.

این مقام مسوول با حمایت قاطعانه از تداوم مرمت معبد هندوها در بندرعباس ، از منتقدین هم گله کرد که چرا زمانی که میله آرماتور را در گلدسته‌های این بنا وارد شده بود، اعتراض نکردند گرچه تصمیمی که آن زمان گرفته شد با توجه به دانش آن زمان شاید تصمیم مناسبی بوده اما امروز علم پیشرفت کرده و به‌مراتب مرمت‌ها دقیق‌تر و اصولی‌تر خواهد بود. 

وی یادآور شد: اعلام می‌کنم هرکسی در این مسیر کمک و همراه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان باشد، دستش را می‌بوسم.

مختاری به مرمت  نقاشی های  معبد هندو ها  اشاره و عنوان کرد:  برای مرمت نقاشی‌های معبد هندوها با متخصصین در دانشگاه هنر وارد مذاکره شدم و به‌هیچ‌وجه این موضوع در دست پیمانکار قرار نمی‌گیرد.

وی افزود: دکتر دانش پور پرور از باتجربه‌های باستان‌شناسی، تنها کسی است که در زمینه معبد هندوها مطالعات دقیقی داشت و به‌زودی کتابی در خصوص آن به چاپ خواهند رساند و توافقنامه‌ای در زمینه مرمت نقاشی‌ها امضا و تیمی کارشناس و متخصص جهت تحقق این امر در بندرعباس حاضر خواهند شد. 

مختاری این را هم بیان کرد که در آینده نزدیک گروه مشاوره‌ای با استفاده جوانان بومی و متخصص هرمزگان  در این سازمان تشکیل می شود .

وی به صراحت به انتقادهایی که در خصوص رنگ سفید نمای معبد هندوهای بندرعباس وجود دارد اشاره کرد . گفت: اندود هرمزگان سفید (لایه نازکی از کاهگل و گچ که بر دیوار و سقف خانه ها زده می شود) بوده که با گذشت 2 سال و بارش باران به همراه نشستن گرد و خاک به رنگ کِرِم تغییر می یابد.

بر سر منافع میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری 

هرمزگان معامله نمی کنم .

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان که در جمع خبرنگاران سخن می گفت و جوابگویی تک تک پرسش ها بود  در جواب انتقادهای مردمی و مسوولان از این سازمان و عملکرد وی گفت: جواب تمامی نقدها را با عملکردم خواهم داد ،نقد چه منصفانه و چه مغرضانه برای کسی که می‌خواهد خدمت کند، مناسب است و به‌طور حتم مفید واقع خواهد شد.این مدیر جوان  ادامه داد: در حد توانایی‌هایم خدمت خواهم کرد و امیدوارم در این راه اصحاب رسانه را در کنار خود ببینم و برایم فرقی ندارد کارشناس باشم، سرپرست یا مدیرکل تنها هدفم خدمت است و تنها خدمت و عمل کردن به وظایفم اهمیت دارد.

مختاری  این را هم  گفت: جوان هستم و به دنبال پیشرفت و نمی‌خواهم سمت فعلی اولین و آخرین پست مدیریتی‌ام باشد.وی افزود: بنده و تیمی که با آن کار می‌کنم، به دنبال تحقق خواسته‌های رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، استاندار هرمزگان و از همه مهم‌تر مردم است و آن‌قدر می‌دوم که کفشم پاره شود.مختاری ادامه داد:بر سر منافع میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان با احدی معامله نخواهم کرد .

کالایی ایرانی تر از صنایع دستی

در ایران وجود ندارد

سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در ادامه سخنانش از فعال بودن  ۴۲ رشته صنایع دستی در استان هرمزگان خبر داد و گفت: حدود 20 رشته صنایع دستی استان هرمزگان از این میزان به برند تبدیل شده اند.مختاری  با اشاره به نام گذاری سال۹۷ توسط مقام معظم رهبری به عنوان سال حمایت از کالای ایرانی گفت: با جرات می توان گفت کالایی ایرانی تر از صنایع دستی در ایران وجود ندارد.وی از لنج سازی استان هرمزگان به عنوان یکی از شاخه های مهم صنایع دستی استان هرمزگان یاد کرد که ثبت جهانی شده است.این مقام مسؤو ل با بیان اینکه دو میلیون و280هزار  دلار صنایع دستی  از استان هرمزگان در سال گذشته صادر شده است گفت: این آمار نشان از رونق صنایع دستی در استان است و امید است در سال جاری این میزان به بالغ بر سه میلیون دلار برسد. مختاری افزود: امسال برای رونق صنایع دستی هرمزگان ۱۴ میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافته است و تسهیلات با بهره ۴ درصدبه مناطق مرزی و ۶ درصد روستاییان پرداخت می‌شود .

سرپرست  میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان با بیان اینکه بالغ بر ۶۸ هزار نفر در  حوزه صنایع دستی استان هرمزگان شناسایی شده و مشغول به فعالیت هستند، گفت: خوشبختانه در استان به ویژه در روستاهای استان شاهد وجود 16  مرکز خلاقانه صنایع دستی هستیم که امید است به زودی این میزان به بالغ بر 20مرکز برسد. مختاری با بیان اینکه بالغ‌بر 67 هزار نفر صنعتگر دارای کارت در استان هرمزگان داریم، افزود: این افراد در سرتاسر استان هستند و تنوع محصولاتی که تولید می‌کنند بالای 12 نوع محصول است.

وی سرانه ایجاد اشتغال در صنایع دستی پایین و بین 12تا 16میلیون تومان دانست و اظهار داشت: بانوان روستایی می‌توانند برای ارائه هنر و توانمندی اقتصادی از این تسهیلات استفاده کنند.

وی از بحث بسته بندی صنایع دستی به عنوان یکی از مباحث مهم حوزه صنایع دستی استان خواند و گفت: به زودی ۶۰ ویترین جهت نمایش صنایع دستی هرمزگان در  ادارات استان  قرار خواهد گرفت.

این مقام مسوول  با اشاره به اینکه طرحی را دنبال می‌کنیم که به‌وسیله آن محصولات صنایع‌دستی استان را جهت صادرات به کشورهای درخواست‌کننده خرید تضمینی خواهیم کرد، افزود: به دنبال آن هستم تا رشته‌ها و صنایع‌دستی منسوخ‌شده هرمزگان را بار دیگر احیا کنم تا نشان دهیم هرمزگان از چه فرهنگ و سنت‌های غنی برخوردار است.

وی اشاره ای هم به برنامه های  روز جهانی صنایع دستی نمود که دیدار با نماینده ولی فقیه و امام جمعه بندرعباس، افتتاح مرکز خلاق صنایع دستی در رویدر، برگزاری نمایشگاه صنایع دستی در بندرعباس و شهرستانها،آموزش صنایع دستی به صورت رایگان  با همکاری اداره کل فنی  و حرفه ای و دفتر امور بانوان استانداری در شهرستانهای استان،تجلیل از پیشکسوتان صنایع دستی، افتتاح نمایشگاه دائمی صنایع دستی در استانداری و… از جمله این برنامه ها است.وی اظهار کرد: روز دهم ژوئن به‌عنوان روز جهانی صنایع‌دستی نام‌گذاری شده است، سازمان صنایع‌دستی نیز به‌عنوان متولی اصلی صنایع‌دستی و هنرهای سنتی در کشور از 20 خردادماه به مدت یک هفته را به‌عنوان هفته صنایع‌دستی اعلام کرده است.

ثبت ۵۰ اثر  ارزشمند در فهرست آثار ملی

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی هرمزگان گفت: ۵۰ اثر ارزشمند در غرب هرمزگان در فهرست آثار ملی ثبت می شود. مختاری افزود: تاكنون بيش از ٥٠ اثر ارزشمند قابل ثبت در فهرست موقت ميراث ناملموس و طبيعي استان قرار گرفته است.وی افزود: براساس اولويت و بودجه، پرونده هاي این ۵۰ اثر تهيه و جهت ثبت در فهرست آثار ملي معرفي خواهند شد.مختاری با بیان اینکه پژوهش سيستماتيك و گسترده در نواحي و مركزي در دستوركار این اداره كل قرار دارد، افزود: شهرستانهای بندرلنگه، بستک و پارسیان در حوزه غربی مورد مطالعه قرار گرفته اند.

مختاری تاکید کرد: بی شک آثار ارزشمند ملموس که به راحتی قابل شناسایی و درک هستند را یک دانش پنهان بوجود آورده و شاخصي که این آثار را از یکدیگر متمایز می سازد، فرهنگِ پدیدآورنده آن اثر است كه در واقع به آن جان بخشیده است، بنابراین مطالعات فرهنگی و طبیعی از جمله مطالعات بنیادی و تامین کننده زیرساختهای اجتماعی برای حفاظت از داشته های ملموس و ناملموس آن جامعه است.

اطلس گردشگری هرمزگان تهیه می شود

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی استان  با بیان اینکه  اطلس گردشگری هرمزگان تهیه می شود افزود: اطلس گردشگری استان هرمزگان در برگیرنده یک مرجع کامل از اطلاعات و معرفی جاذبه‌های تاریخی، طبیعی، فرهنگی، اجتماعی، جغرافیایی، مردم‌شناسی هرمزگان در مبحث گردشگری است.

مختاری  با بیان اینکه هرمزگان از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری بسیار مناسبی برخوردار است که باید به خوبی از آن بهره گرفت، افزود: از پیشینه تاریخی و ویژگی های قومی و مذهبی شهرستان های هرمزگان گرفته تا آداب و رسوم، موسیقی، بازی های محلی و معرفی جاذبه های گردشگری، موقعیت جغرافیایی و اجتماعی شهرها در این اطلس به صورت کاملاً تخصصی معرفی می شود.سرپرست اداره کل میراث فرهنگی هرمزگان ادامه داد: با تهیه این اطلس، مسیرها و روستاهای هدف گردشگری نیز تعیین خواهد شد.

مختاری افزود: طبق برنامه ریزی های انجام شده و با توجه به تهیه این طرح که به صورت مرحله به مرحله خواهد بود، امیدواریم تا نیمه دوم امسال این اطلس تکمیل شود.این مقام مسوول با تاکید بر اینکه  جزیره هرمز به تنهایی قابلیت ثبت جهانی را دارد تصریح کرد: خوشبختانه نگاه مسوولان استان هرمزگان و نگاه ویژه ریاست جمهور و استاندار هرمزگان تخصیص اعتبار بیست میلیارد تومانی برای حوزه گردشگری به ویژه در منطقه مکران و جزایر استان رقم زده است.

وی همچنین ازوجود دو هزار و ۶۰۰ شی تاریخی در مخزن موزه خلیج فارس استان هرمزگان خبر داد که خوشبختانه با پیگیری های صورت گرفته این مهم در حال ساماندهی است.

ساماندهی موزه خلیج فارس

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان با اشاره به اینکه موزه خلیج‌فارس یکی از بزرگترین موزه‌های جنوب کشور است گفت: متأسفانه پس از سال 89، اعتبار آن‌چنانی جهت نگهداری ابنیه آن اختصاص نیافت.مختاری با بیان اینکه ساماندهی مخزن موزه خلیج‌فارس، ثبت ملموس بیش از 20 پرونده و برطرف کردن مشکلات زیرساختی موزه از مهم‌ترین اقداماتی است که از سال 96 آغازشده و تا سال 98 تکمیل خواهد شد، ادامه داد: به دنبال آن هستیم تمامی اشیا داخل موزه را کدگذاری کرده تا به‌وسیله عینک‌های سه‌بعدی تمامی اطلاعات در اختیار بازدیدکنندگان قرار بگیرد.

ساماندهی موزه‌های در حال فعالیت و فاقد مجوز

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان با اشاره به اینکه به دنبال آن هستیم تا تعدادی از اشیا تاریخی-فرهنگی موزه ملی را بین یک تا سه ماه در موزه خلیج‌فارس به نمایش بگذاریم، بیان کرد: ظرف چهار ماه آینده تمامی موزه‌های استان که در حال فعالیت و فاقد مجوز هستند، ساماندهی خواهند شد.

وی از  آمادگی برای  جذب تمامی مجموعه‌داران بخش خصوصی سخن گفت که با مجوزات لازم سعی در قانونی کردن مجموعه‌شان داشته باشیم.

مختاری اما با اظهار تاسف از اینکه از این امر تاکنون در استان هرمزگان استقبالی نشده است افزود: اما این امر به نفع مجموعه‌داران است و اطمینان داشته باشند موجب حفظ منافع آن‌ها خواهد شد.

بهبود خدمات اماکن گردشگری در هرمزگان

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان با بیان اینکه توافق‌نامه‌ای با اداره کل راه و شهرسازی منعقد کرده‌ایم که براساس آن تمامی موافقت‌هایی که منجر به اختصاص زمین به افراد در زمینه فعالیت در حوزه گردشگری شده است را بازبینی کرده و درصورتی‌که طبق مفاد مجوز عمل نشده و طرح اجرانشده طی شش ماه آینده تکلیف همگی روشن‌شده و بدون اغماض و چشم‌پوشی عمل کنیم.

وی با تاکید به اینکه باید اماکن گردشگری بهترین خدمات را به گردشگران ارائه دهند یادآور شد:باید شئونات میراث فرهنگی رعایت شود و در این زمینه تعارفی با هیچ‌کس ندارم و قول می‌دهم تا پایان سال 97 شاهد بهبود خدمات اماکن گردشگری در هرمزگان خواهیم بود.وی اظهار داشت: موافق تمامی طرح‌های گردشگری که منجر به توسعه اشتغال شود، هستیم و از تمامی سرمایه‌گذاران حمایت خواهیم کرد.مختاری از برخورد شدید با مهمان‌پذیرها و اقامتگاه‌های غیررسمی مطالبی عنوان کرد  و این را هم اضافه کرد که باید کمپ‌ها و اقامتگاه‌ها باقیمت مناسب در شهر بندرعباس و استان هرمزگان ایجاد کنیم تا شاهد رشد این اقامتگاه‌های غیررسمی به‌ویژه در ایام نوروز نباشیم.

روز هرمزگان در برج میلاد

اشکان مختاری سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان در پایان با  حمایت از هنرمندان گفت: افرادی مانند منصور نعیمی که از پژوهشگران و هنرمندان به نام هرمزگان است را دعوت و در حال ویراستاری کتابش در زمینه پژوهش‌هایش هستیم یا زمانی که به هنر استاد قنبر راستگو پی بردم علاوه بر ثبت ملی شیوه نواختن و ساخت جفتی‌اش، مستند زندگی‌اش را آماده و به‌زودی رونمایی می‌شود.وی ادامه داد: تیرماه سال جاری در مراسمی تحت عنوان روز هرمزگان با حضور هنرمندان، صنعتگران و پژوهشگران هرمزگانی در برج میلاد تهران حاضر و به اشاعه آئین و سنت‌های هرمزگان خواهیم پرداخت.