بحران خشکسالی و کم آبی کماکان در هرمزگان بیداد می کند

صبح ساحل ، اجتماعی - استان هرمزگان بالغ بر دو دهه از بحران کم آبی و خشکسالی رنج بسیاری می کشد که این بحران با کوتاهی مسئولان و ضعف مدیریتی باشدت بیشتری ادامه دارد.

خشکسالی های دو دهه اخیر در هرمزگان موجب شده تا ۱۱ از شهر این استان با بحران بی آبی دست و پنجه نرم کند و از یک هزار و ۷۳۰ روستا در سراسر هرمزگان بیش از ۴۰۰ روستا فاقد تاسیسات آّبرسانی باشند.

استان هرمزگان با چهار میلی‌متر بارندگی در رتبه دوم کم‌بارش‌ترین استان‌های کشور قرار دارد از این رو ۳۷۵ حلقه چاه، ۵۴ دهنه چشمه، یک رشته قنات، ۲۰ سایت آبشیرینکن و سایر انشعابات آب مناطق روستایی هرمزگان را تامین می کنند.

در سال های اخیر هرمزگان با افت شدید آب های زیر زمینی مواجه است و ۲۵۰ روستای استان با ۲۰ دستگاه آب شیرین کن و ۱۰۰ روستا  نیز به صورت سیار آبرسانی می‌شود.

در ماههای گذشته به دلیل کمبود آب ، عملیات برداشت از ذخایر زیر زمینی و آب چاه های شهرستان های اطراف انجام می شد که این امر نیز به نوبه خود مشکلاتی را مانند زعم و رنگ نامطبوع آب بهمراه داشت.

این روزها سد استقلال میناب روزگار خوشی ندارد و طبق اظهار نظر مسئولان آب استان حجم مفید آن به اتمام رسیده از سوی دیگر رداشت بی رویه از دشت میناب باعث بروز فروچاله ها در میناب شده که علاوه بر نابودی اراضی این شهرستان مناطق مسکونی را در معرض خطر بلعیده شدن یکباره در عمق زمین قرار داده است.

براساس اظهارات معاون نظارت بر بهره برداری شرکت آب و فاضلاب کشور نیاز آبی شهر بندرعباس ، بندر خمیر و صنایع غرب بندرعباس ، حدود سه هزار لیتر بر ثانیه است که این میزان با اعمال مدیریت فشار، توزیع و مصرف ، کاهش سهم صنایع و محدود کردن آن به مجتمع های مسکونی صنایع به دو هزار و ۴۰۰ لیتر بر ثانیه کاهش یافته است.

مدیرعامل آبفای هرمزگان نیز میزان تولید فعلی آب از سد استقلال، چاه های میناب و چاه های سد شمیل و نیان را حدود دو هزار لیتر بر ثانیه برآورد کرد که براساس این آمارها با کمبود ۴۰۰ لیتر بر ثانیه آب مواجه هستیم.

 کمبود آب مهمترین چالش 

بشاگرد

کمبود آب شرب یکی از مهمترین مشکلات و چالش های بشاگرد است که طی این سالها بارها از طریق رسانه های مختلف به آن پرداخته شده و این روزها شدت کم آبی یا بی آبی گریبانگیر مردم این روستاها شده است.

شهرستان بشاگرد منطقه ای کوهستانی با بیش از ۱۷۰ روستای کوچک و بزرگ است که پراکنده و فاصله روستاها با یکدیگر تا ده کیلومتر می رسد که در  ۱۵ سال اخیر مردم این منطقه با خشک سالی دست و پنجه نرم می کنند که این روزها شدت آن افزایش یافته و مردم مجبور به کوچ کردن از منطقه هستند .

شغل بیشتر مردم روستاهای بشاگرد در سالهای نه چندان دور کشاورزی و دامداری بود که در این چند سال اخیر به علت خشکسالی های پی درپی کشاورزی و دامداری زمینه فعالیت خود را از دست داده اند و با وجود اینکه در این روزها شدت بی آبی گریبان گیر آنها شده ممکن است بسیاری از آنها خانه و کاشانه خود را رها و به شهرهای همجوار کوچ کنند که این اوضاع بسیار نگران کننده است.

در برخی از روستاها که شبکه آبرسانی ندارند و دچار کم آبی هستند به صورت سیار آبرسانی می شود که کمبود تانکر آبرسان مشکلات آب و فاضلاب شهرستان را چند برابر می کند.با وجود اینکه سه الی چهار سد بزرگ آبی که در شهرستان بشاگرد برای ذخیره آب ساخته شده و گاها هم خبرهایی در خصوص انتقال آب این سدها به روستاهای توابع شنیده می شود که اگر عملی شود مشکل بی آبی بسیاری از روستاها رفع میشود اما با گذشت چندین سال از شنیدن این خبرهای تکراری تاکنون این مشکل مرتفع نشده است و مردم با آن دست و پنجه نرم می کنند.

پروژه آب رسانی سد جگین بشاگرد که چند سال است آوازه  انتقال آن به بشاگرد به گوش میرسد اما هنوز محقق نگردیده و مردم چندین روستا و دو شهر بشاگرد در انتظار آن هستند و تاکنون مشخص نیست که این پروژه کی به اتمام میرسد و مردم به این آرزوی خود میرسند و از بی آبی رهایی پیدا میکند.سد جگین جزء سرزمین بشاگرد و از بشاگرد است اما آّب آن به شهر جاسک زودتر انتقال داده شد و شنیده ها حاکی از آن است که به شهرهای سیریک و میناب هم انتقال داده شود امامتاسفانه مردم خود بشاگرد تشنه و آواره هستند.

 تشنه کامی همسایگان سواحل مکران

علی رغم تلاش ها و پیگیری های صورت گرفته  برای رفع این مشکل و تامین آب شرب روستای گهردوی سیریک هنوز این درخواست به حق صیادان روستا بعلت عدم تامین اعتبار از سوی آبفای روستایی و شیلات این مشکل بر طرف نشده و همچنان دغدغه تامین آب شرب مشکل جدی صیادان به قوت خود باقی است.روستای گهردو بعنوان بزرگترین روستای بخش و سومین روستای بزرگ شهرستان همچنان در مشکل بی آبی برای صیادان و بخشی از مردم ضلع جنوبی روستا در مشقت فراوان قرار دارد.

حجت الاسلام و المسلمین علیرضا صفایی حائری خطیب نماز جمعه شهرستان سیریک اظهار کرد: تامین آب شرب برای مردم روستاهای شهرستان یکی از دغدغه های بزرگ مردم است که بسیاری از روستاهای شهرستان با آن مواجع هستند و بعلت فرسودگی ، ترگیدگی، عدم توسعه شبکه ، خرابی پمپ های مخازن پمپاژها آبرسانی نمی شود و برخی روستاها ۲۰ روز یکبار و برخی ماهی یک بار آبگیری می کنند که این بسیار فاجع و دردآور است.

 افت شدید منابع آبی در پارسیان

از مجموع بیست و دو حلقه چاه در شهرستان پارسیان تعداد ۵ حلقه چاه در روستاهای قاسمعالی ، هشنیز ، بهده و کناردان و عمانی کاملا خشک شده و تعداد ۱۳ حلقه چاه با افت شدید آب مواجه اند که اخیرا این ۱۳ حلقه چاه نیز ده متر کف شکنی شده اند.

آب شرب روستاهای پارسیان از ۵ هزار و ۲۷۰ مترمکعب در شبانه روز از ۱۶ حلقه چاه و ۵۸ لیتر درثانیه از ۱۰ انشعاب خط آبرسانی محرم تولید می شود  که هم اکنون ۵۰۰ مترمکعب در شبانه روز کمبود آب در روستاهای پارسیان وجود دارد همچنین از ۳۰۰ کیلومتر شبکه توزیع آب در پارسیان ۵۰ کیلومتر در ۲۰ روستای پارسیان فرسوده است و نیاز به اصلاح دارد.اغلب مردم پارسیان آب مورد نیاز خود را از آب انبارها و بندها تامین می کرده اند که با کاهش بارندگی طی سالهای اخیر به خصوص سال جاری بسیاری از آب انبارهای منطقه خشک شده اند و قیمت بالای آب نیز تامین آن را برای مردم دچار مشکل کرده است.

 کم آبی گریبانگیر پایتخت فرهنگ هرمزگان

شهرستان بستک با ۸۲ هزار نفر جمعیت از جمله شهرستان هایی است که همه ساله در رده شهرستان های بحرانی بی آبی قرار می گیرد و در پاره ای مواقع بنا بر آنچه رسانه ها انتشار داده بودند روش های سنتی استفاده از آب انبار جایگزین لوله های آب می شد.

آبرسانی طرح محرم از سد کوثر استان چهار محال و بختیاری تامین و از طریق استان فارس به بستک و شهرستان بندرلنگه انتقال می یابد که آب شرب دهستان فرامرزان از این طرح تامین می شود که با این وجود کم آبی همچنان گریبانگیر این شهرستان است.

انتقال آب از طرح محرم به روستا ها بدلیل عدم توانایی آب و فاضلاب روستای به آبفای شهری واگذار شد که پس اتمام کار موجب دوگانگی متولی این امر شد که با درخواست شوراهای منطقه متولی آب ۱۳ روستا به آبفای شهری واگذارشد.کم آبی و بحران بی آبی در بستک موجب شده تا ۹۵دصد از مردم شهرستان آب شرب مورد نیاز خود به صورت سنتی از برکه ها تامین کنند./هرمز