نگاهی به فیلم « عرق سرد » به بـــــهانه اکـــرانش در بــــندرعـباس

صبح ساحل ، هنری - صدف محمودی:فیلم عرق سرد که این روزها در سینماهای سراسر کشور و همچنین سینما ستاره شهر بندرعباس در حال اکران است دومین ساخته سهیل بیرقی ست که به یکی از بزرگ ترین مشکلات زنان در جامعه ایران می پردازد. 

کارگردان:سهیل بیرقی

نویسنده:سهیل بیرقی

تهیه‌کننده:مهدی داوری

بازیگران: باران کوثری , امیر جدیدی, سحر دولتشاهی, لیلی رشیدی, هدی زین العابدین

عرق سرد برگرفته از یک داستان واقعی ست، داستان زندگی نیلوفر اردلان کاپیتان تیم ملی فوتسال ایران که شوهرش مهدی توتونچی مجری برنامه شبهای فوتبالی با خروج او از کشور و ضبط گذرنامه‌اش اجازه  نداد تیم ملی فوتسال زنان ایران را در جام ملت‌های آسیا سال ۲۰۱۵ همراهی کند. در عرق سرد بیرقی این قصه را روایت می کند. 

خلاصه‌‌‌‌‌فیلم

داستان این فیلم درباره افروز اردستانی (باران کوثری) کاپیتان تیم ملی فوتسال زنان ایران است که با گلزنی افروز تیم ملی برای اولین بار به فینال بازی‌های آسیایی راه پیدا می کند و عازم مالزی می شود، در فرودگاه افروز متوجه می‌شود که ممنوع الخروج است.

فیلم از بسیاری لحاظ حائز اهمیت است، اول این که به معضلی درباره زنان می پردازد، موضوعی که در سینمای ایران تا به حال کسی جسارت پرداختش را نداشته است و دوم اینکه قهرمان قصه زنی ست یاغی و سرکش. 

افروز را در این فیلم زنی می بینیم که با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کند، زنی که  با وجود تمام مخالفت ها در برابر دشواری های پیش رویش ایستادگی می کند، همسر او را مردی منفور می یابیم، مردی که با یک لجبازی کودکانه خودش را بدل به ضد قهرمان داستان می کند. مردی که مجری تلویزیون است، مردی که ریاکار است و عملکردش با حرف هایش فرق دارد! 

عرق سرد بیننده را با خود همراه می کند و ما با قهرمان فیلم همذات پنداری  می کنیم، این فیلم به مردان هم تلنگری می زند که گاهی به رفتارهای زن ستیزانه خود به واسطه قدرتی که قانون به آن ها می دهد توجه کنند و در خصوص آن ها تجدید نظر کنند! 

نکته دیگر فیلم بازی درخشان  باران کوثری  ست که مدت طولانی تمرین حرفه ای فوستال دیده و بیش از بیست کیلو کاهش وزن داشته است. او به خوبی توانسته از پس نقشش برآید، خود را در دل تماشاگر جا کند و توجه آنان را جلب کند. 

در فیلم تصویری از یک زندگی زناشویی شکست خورده را می بینیم که خسته مان نمی کند و این نشان دهنده قدرت کارگردان در پردازش عرق سرد است. این فیلم از آن جا قابل ستایش است که مشکلی از جامعه امروز را نشان میدهد، مشکلی که باید حالا حالاها در خصوص آن صحبت کرد تا شاید چاره ای برایش  اندیشیده شود. 

سایر عوامل: کامران حجازی (مجری طرح و مدیر تولید)، امید شیرانگیز (برنامه ریز)، فرشاد محمدی (مدیر فیلمبرداری)، هدی صالح کرمانی (صدابردار)، ایمان امیدواری (طراح چهره پردازی)، شقایق طیبی (منشی صحنه)، محمدرضا کشمیری (دستیار اول کارگردان)، سینا قویدل (جلوه های ویژه کامپیوتری)، امیرحسین شجاعی (عکاس)، عماد طاهری (مدیر تدارکات)، محمد حیدرقلی (جانشین تولید)، مهدی داوری (تهیه کننده)

در ادامه بخشی از مصاحبه باران کوثری با روزنامه خبر ورزشی در خصوص فیلم عرق سرد را در این گزارش آورده ایم

  فکر نمی‌کنید خیلی خودتان را خرج عرق سرد کرده‌اید؟ این دوندگی‌ها برای بهتر دیدن شدن فیلم، کمی غیرمتعارف نیست؟

من اصلاً اسمش را خرج کردن نمی‌گذارم. هر کاری بتوانم برای بهتر دیده شدن فیلم انجام می‌دهم. اصولاً یا بازی در فیلمی را نمی‌پذیرم و یا اگر قبول کنم تمام‌قد پای کارم می‌ایستم. البته قبول کنید خیلی بیشتر از تمام‌قد پای عرق سرد ایستاده‌اید.این نظر شماست... به هر حال عرق سرد یکی از مهم‌ترین کار‌های اخیرم است و دوستش دارم.

 چقدر از این دوندگی‌ها به خاطر نگاه فمینیستی فیلم و فعالیت‌های اجتماعی خودتان برای بهبود اوضاع زنان در جامعه است؟

من اسم نگاه فیلم یا پیام فیلم را اصلاً فمینیستی نمی‌گذارم. فیلم درباره یک حق انسانی حرف می‌زند. اینکه یک زن بتواند بدون مجوز همسرش به سفر برود، ربطی به فمینیستی ندارد و نباید عجیب باشد.

 ولی هست.

خب، نباید باشد. الان اگر می‌گفتند مردان هم بدون اجازه همسرشان حق خروج از کشور را ندارند، باز همین حرف را می‌زدم... فیلم درباره حقی از حقوق طبیعی یک انسان حرف می‌زند که زن بودنش در اولویت دوم قرار دارد، حقی که جامعه به عمد یا غیرعمد آن را نادیده گرفته است.

 خب، پس شما جزو آن طیف سینماگرانی هستید که معتقدند سینما فقط جنبه سرگرمی ندارد و می‌تواند پیام‌رسان باشد؟

با این واژه پیام‌رسان مشکل دارم. بگذارید این شکلی بگویم مسئولیت سینمای اجتماعی همین است که برخی دغدغه‌های جامعه را مطرح کند. البته باز هم باید بین شعارزدگی و طرح دغدغه‌ها مرز قائل شد. حتی اگر قرار است دغدغه اجتماعی در فیلم مطرح شود، باز باید فیلم به گونه‌ای باشد که مخاطب را جذب کند. من نه دوست دارم فقط بازیگر سینمایی که تنها صنعت سرگرمی‌سازی است، باشم و نه به قول شما پیام‌رسان و تریبون طرح شعار... دوست دارم بخشی از طرح دغدغه‌های جامعه در قالب یک اثر هنری باشم.

ولی بسیاری از منتقدان معتقدند سینماگر مصلح اجتماعی نیست و اصلاً وظیفه‌اش چیز دیگری است...

بله، اگر منظورتان از مصلح اجتماعی کسی است که برای اصلاح امور راه حل می‌دهد، خب نه من چنین علاقه‌ای دارم و نه سینما چنین وظیفه‌ای دارد. وظیفه سینما روشن است و من هم همین که بتوانم به برخی دغدغه‌های جامعه‌ام بپردازم، بد نیست.بگذارید سؤالم را عوض کنم؛ با توجه به چنین نگاهی که به سینما دارید، از فیلم‌هایی که بازی کردید و انتخاب‌هایی که داشتید راضی هستید؟ در انجام کاری که علاقه‌مندش هستید، موفق بودید؟

موفق را که من نباید بگویم، ولی سعی خودم را کردم.

 اصلاً چه شد وارد پروژه عرق سرد شدید؟

من تجربه همکاری با سهیل بیرقی را داشتم و وقتی فهمیدم سهیل می‌خواهد چنین فیلمی بسازد، آرزو کردم من هم یکی از انتخاب‌هایش باشم تا این که یک روز با من تماس گرفت. بی‌تعارف خیلی خوشحال شدم و از همان موقع تمرین و رژیم غذایی را با هم شروع کردم. این یکی از شانس‌های بازیگری‌ام بود که چنین نقشی را بازی کنم.

 چقدر وزن کم کردید؟

۲۲ کیلو.

 واقعاً؟ ظرف چه مدت؟

ظرف ۲ ماه... البته جا دارد از پریا احمدی و طنین نراقی تشکر کنم که در این پروسه تمرین و کاهش وزن، کمکم کردند.

۲۲ کیلو ظرف ۲ ماه خیلی زیاد است، راستش سینما هم خیلی سخت است (خنده) من فکر می‌کردم فوتبال از سینما سخت‌تر است، اما الان نظرم عوض شد...

هر کدام سختی‌های خودش را دارد، ولی من واقعاً با علاقه این کار را انجام دادم. این نقش و این فیلم را دوست داشتم.

 حالا اگر سناریوی کار ضعیف بود، چه کار می‌کردید؟ باز هم نقش را قبول می‌کردید؟

نه، با این که نقش را خیلی دوست داشتم، ولی قبول نمی‌کردم، چون در فیلم ضعیف و سناریوی ضعیف، هر قدر هم برای نقش زحمت بکشی، دیده نمی‌شود. در مورد عرق سرد، از شانس خوب من، اصلاً چنین چیزی نبود و سناریو واقعاً خوب بود.شما در عرق سرد، نقش فوتبالیستی را بازی می‌کنی به نام افروز که یک جا‌هایی غرور بیش از حد دارد، نمی‌تواند آن شکلی که دلش می‌خواهد زندگی کند و سکوت نمی‌کند... انصافاً هم نقش را به شدت باورپذیر از کار درآورده‌اید و حالا بماند که جا‌هایی هم لج‌دربیار هستید و البته این هم به خاطر بازی خوب شماست. دوست دارم بدانم این افروز، در زندگی واقعی شما ما‌به‌ازای بیرونی دارد؟

 اطراف خودتان کسی را می‌شناسید که چنین خصوصیاتی داشته باشد؟

بله، هستند کسانی که نمی‌توانند آن شکلی که دوست دارند، زندگی کنند و برای گرفتن حقوق خودشان، مبارزه می‌کنند و اتفاقاً مغرور هم هستند.

 خودتان هم این شکلی هستید؟

تا حدودی هستم، من هم یک جا‌هایی برای گرفتن حقم مبارزه کردم و البته این کار را اصلاً ویژگی منفی نمی‌دانم. یک جا‌هایی خود مبارزه برایت مهم می‌شود، حتی مهم‌تر از این که به حقت برسی یا نه!

 خیلی دوست دارم بدانم انتهای قصه این آدم‌های واقعی که شبیه افروز هستند، چه شده و آیا آن‌ها در زندگی واقعی به نتیجه خوبی رسیده‌اند؟ خود شما چطور در این مبارزه‌ها برنده شدی؟

خیلی‌های‌شان توانسته‌اند و بعضی‌ها هم نه... خودم هم یک جا‌هایی موفق بودم و یک جا‌هایی نه، البته همان‌طور که گفتم از یک جایی به بعد، مسئله خود مبارزه است و بردن یا باختن مهم نیست. این که برای حقت تلاش کنی، عقب نکشی، حرفت را بزنی و بدهکار خودت نباشی.

 در مورد خود افروز چی؟ چقدر با او همذات‌پنداری کردی؟

خیلی... به نظرم تمام بانوان ایرانی به خصوص آن‌ها که ورزش حرفه‌ای می‌کنند، می‌توانند با افروز همذات‌پنداری کنند. من هم طبیعی بود برای بازی در این نقش، خودم را تمام و کمال جای افروز بگذارم. البته من به عنوان باران کوثری قطعاً تمام رفتار‌های افروز را تأیید نمی‌کنم و در زندگی واقعی وکیل مدافع افروز و یا افروز‌ها نیستم، ولی وقتی پای دفاع از حقوق انسانی وسط باشد، موضوع فرق می‌کند. برای من اصلاً پذیرفتنی نیست که کسی را از حقوق انسانی‌اش محروم کنند، در هیچ شکلی نمی‌توانم بپذیرم یک انسان چه زن و چه مرد از حق طبیعی‌اش محروم شود.

 شاید یکی از دلایل باورپذیر بودن نقش هم همین باشد... امروز که فیلم را نگاه می‌کنی، از نتیجه کار خودت راضی هستی؟

رضایت یک بحث نسبی است. می‌توانم بگویم تمام زورم را زدم. عرق سرد یکی از کار‌های خوبم است.

 یعنی جایی از فیلم نبود که الان بگویی کاش شکل دیگری بازی می‌کردم؟

این که عادتم است، بعد از پایان هر فیلمی، اولین منتقد کارم خودم هستم و همیشه وقتی فیلم را می‌بینم، چند تا کاش دارم. مثلاً کاش این کار را هم کرده بودم و...حتماً می‌دانید که مخاطبان خیلی از فیلم راضی بودند، چه در جشنواره و چه همین روز‌ها که اکران فیلم، تازه شروع شده...

مردم به ما لطف دارند. خوشحالم که مردم راضی بودند.

 عرق سرد فقط یک فیلم ورزشی نیست و فراتر از آن به موضوعاتی می‌پردازد که در جامعه وجود دارد و خیلی خوب است که مردم توانسته‌اند با این فیلم ارتباط برقرار کنند. ما تبلیغات تلویزیونی نداریم و شرایط اکران‌مان هم خوب نیست، چون حوزه هنری فیلم را تحریم کرده و در همین تهران ۹۷ سینما را برای نمایش نداریم و همین که تعداد بیننده‌های فیلم روز به روز بیشتر می‌شود، نشان می‌دهد آن‌هایی که فیلم را دیده‌اند، دارند برای ما تبلیغ می‌کنند.