تلی بافی، تحفه دو هزار ساله بانوان شرق هرمزگان

تلی بافی، میراث به جا مانده از گذشتگان و همانند نگین و چشم روشنی خانه ها در شرق هرمزگان بوده که بخشی از شیوه زندگی پیشینیان را برای ما بازگو می کند.

صنایع دستی در گذشته نخستین کالایی بود که در بازار شهرها خودنمایی می کرد و مردم آنها را برای استفاده روزمره خود خریداری می کردند.

یادمان نرفته که سال ها قبل وسایل و سبدهای حصیری بافته شده به دست پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها در خانه داشتیم که انواع نیازمندی های خانه و آشپزخانه را در آنها قرار می دادیم، اما اکنون تنها خاطره های آن ها را به یاد داریم.

در استان هرمزگان بسیاری از صنایع دستی کوچک و بزرگ از «سِوِند»، «تَک»، «سِرگ» و «جَهله» گرفته تا صنایع صدفی و چاقوسازی و غیره، جزو صنایع دستی هستند که خاطراتشان نوازشگر روح انسان مدرن شده است.

بسیاری از صنایع دستی هرمزگان به دست بانوان این دیار ساحلی ساخته می شود که خود در لباس هایشان بهترین تزیین ها را به کار می برند و آنها را با «گلابتون دوزی»، «بادله دوزی» و «تلی بافی» می آرایند.این صنعت دست از منظر فرهنگی، تاریخی و هویتی دارای جایگاه ویژه ای برای ملت ها است که بر اساس آن شناخت بهتری نسبت به زندگی نسل های پیشین می توان به دست آورد.

صنایع دستی هر منطقه‌ای، نشانگر سلایق، روحیات، سابقه تاریخی، نوع نگاه به زندگی و خصوصیات اقلیمی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی آن منطقه در طول تاریخ است، به همین علت، معرفى صنایع دستى میناب مى‌تواند در صنعت گردشگرى و اقتصاد کشورمان تأثیرگذار باشد.

صنایع دستی و سوغاتی‌های میناب به سبب فرهنگ ویژه که نتیجه آمیختگی فرهنگ منطقه با فرهنگ سایر ملل در مراودات و ارتباطات دریایی است، دارای تفاوت‌های بسیاری با سایر مناطق کشور بوده؛ به همین دلیل، گردشگران ایرانی و خارجی به صنایع دستی و سوغات میناب، توجه ویژه‌ای نشان می‌دهند.

تلی بافی، یکی از صنایع دستی پررونق در شرق هرمزگان به شمار می رود که از این هنر برای لبه پیراهن و یا شلوار زنانه مورد استفاده قرار می گیرد و شهرستان میناب سکاندار تولید این محصول در هرمزگان محسوب می شود.

نحوه­‌ی کار به این صورت است که بالشتک را روی جوغن( پایه ای از جنس چوب) گذاشته و با کمک دست، نخ­‌هایی که بدین منظور بر روی بالشتک نصب گردیده را می‌­بافند و در واقع «شک» نواری است که با نخ­‌های طلایی و نقره­‌ای بافته می­‌شود و بیشتر برای زینت آستین، لبه و دور یقه­‌ی پیراهن زنانه مورد استفاده قرار می‌­گیرد.

وسایل مورد نیاز این صنعت پانزده یا سی قرقره، هاون چوبی، ریسمان و دو عدد خوس نقره­ای یا طلایی می­باشد، تلی در بازار میناب هر وار ۱۰هزار تومان بفروش می رسد که در قیاس با زحمات و زمانی که برای ساخت آن صرف می شود قیمت چندانی ندارد.

شهرستان میناب با جمعیت ۲۵۹ هزار نفر یکی از شهرهای استان هرمزگان دارای صنایع دستی و بهترین سوغاتی های ایران به خود اختصاص داده است.