گل در دست دانش آموزان

بحث مصرف مواد مخدر در ایران موضوع تازه ای نیست، بسیاری از افراد جامعه درگیر این بلای خانمان سوز هستند، طبق آماری که در سال 97 از سوی مرکز توسعه و پیشگیری از اعتیاد سازمان بهزیستی ارائه شده بود پس از تریاک گل دومین ماده مصرفی بین ایرانیان است که به سادگی در دسترس عموم قرار دارد و حالا خطر شیوع آن در میان نوجوانان بسیار جدی ست.
با چشم های قرمز از حدقه در آمده اش نگاهم می کرد، پرسیدم چند سالته؟ گفت 16 سال. گفتم چی شد که اینجوری شدی؟ خندید گفت چجوری؟ چمه مگه؟ خیلی ام خوبم، من که راضی ام. دوستش گفت ولش کن بابا این مغزش رد داده اینا همشون همین جوری ان! حافظش مثله ماهیه یادش نمیاد دو دقیقه پیش چی گفته.

او یکی از مصرف کنندگان گل بود که می گفت هفته ای چند بار با دوستان هم سن و سال خودش این ماده را مصرف می کنند و حس خوبی به آن ها دست می دهد. پرسیدم ارزونه راحت گیر می آد؟ گفت آره بابا  حتی دکه ها هم دارن ما که از دوستامون می گیریم. رولی 15 تومن بیشتر نیست! می خوای ببرمت همین دکه نزدیک اینجا خودت بخری؟ ببین اصلا ضرر نداره ها من که می کشم مغرم وا میشه تازه تو خیلی از کشور ها هم آزاده.
به سادگی قابل تشخیص است که چرا دانش آموزان به گل روی می آوردند اول به دلیل در دسترس بودن و ارزان بودن آن و دوم به علت شادی آور بودنش. توجیه اکثر افراد هم آزاد بودن مصرف آن در برخی از کشورهاست. «ببین مثله سیگاره آدمو  یکم خوشحال تر می کنه فقط!»

اما نتایج تحقیقاتی در دانشگاه مونترال کانادا نشان میدهد اگر نوجوانی قبل از پانزده سالگی ماریجوآنا ( علف، وید، گل، حشیش) استفاده کند احتمال این که در آینده دچار سو مصرف مواد شود نزدیک به هفتاد درصد است. در حالی که اگر بعد از پانزده سالگی مصرف شود احتمال اعتیاد به مواد چهل و چهار درصد می شود. در واقع هرچه دیرتر این مواد مصرف شود خطر اعتیاد به مواد مخدر نیز کاهش پیدا می کند.
همین تحقیق نشان می دهد که اعتیاد به هروئین و دیازپام قبل از رسیدن به سی سالگی در افراد که بین سیزده تا پانزده سالگی شروع به مصرف ماری جوآنا کرده اند شایع است. اما اعتیاد به موادی مانند کوکائین، آمفتامین و ال اس دی بسیار شایع تر است.
در این پژوهش نکته جالب دیگری نیز وجود داشت که مصرف زودهنگام ماریجوآنا خطر سیگاری شدن را افزایش نمی دهد اما به شدت فرد را مستعد اعتیاد به الکل قرار می دهد در تحقیق دیگری هم که اخیرا در کانادا انجام شد نشان می دهد که مصرف این ماده در نوجوانی به شدت احتمال ابتلا به اسکیزوفرنیا را افزایش می دهد.

و حالا نیز متاسفانه مصرف آن بسیار شایع شده است و در برخی از کشورها شکل قانونی به خود گرفته که بسیاری از افراد بزرگسال ممکن است در کنار فرزندشان این ماده را استعمال کنند و در این صورت نوجوانان از سنین کم به طور ناخواسته در معرض دود ناشی از آن هستند که می تواند ذهن نوجوانان را نسبت به اعتیاد در بزرگسالی آسیب پذیر تر کند.
والدین و مدارس در این خصوص باید واقع بین و گوش به زنگ باشند چرا که همانطور که گفته شد بسیار در دسترس است. مثلا در کانادا تا بیست سالگی بیش از پنجاه درصد از نوجوانان ماری جوآنا مصرف می کنند.

یکی از عجیب ترین صدمات ناشی از مصرف مزمن علف سندرمی به نام بی انگیزگی ست. به این معنی که پس از مدتی مصرف مداوم فرد نسبت به بسیاری از مسائل بی عاطفه می شود و نسبت به پیرامونش بی تفاوت است.
نوجوانان به علت عدم ثبات در سیستم هورمونی در مقابل این ماده آسیب پذیر تر هستند همچنین زنان باردار و کسانی که در خانواده سابقه بیماری روانی داشته اند مشکلات جدی تری برایشان به وجود می آید.
منع کردن تنها راه حل این مساله نیست چراکه با وجود ممنوعیت به راحتی در دسترس است و وجوانان به طور مخفیانه این ماده را مصرف می کنند روان شناسان عقیده دارند به جای تحقیر و تنبیه و خشونت کلامی باید آن ها را از خطرات ناشی از مصرف هر ماده مخدری آگاه کرد. باید صادقانه و دوستانه به آن ها گفت که مصرف این ماده می تواند بر حافظه، هوش و سیستم تصمیم گیری اثرات مخرب و مادام العمری بگذارد.