نخستین بندر تجاری هرمزگان، در انتظار فعال شدن

صبح ساحل، اجتماعی _ بندر تاریخی تیاب شهرستان میناب نخستین بندرتجاری در استان هرمزگان و گمرک آن سومین گمرک کشور بوده است.

این بندر درگذشته یکی از بنادر مهم استان هرمزگان از لحاظ فعالیتهای تجاری ، توریستی ، ماهیگیری و فعالیتهای وابسته به دریا محسوب می شد ، همچنین فعالترین مرز دریایی برای صادارت و واردات کالاها در منطقه بشمارمی رفت.

جاذبه های توریستی این بندر مانند وجود انواع پرندگان دریایی ، 4 هزار هکتار جنگل های مانگرو (حرا) و تالاب بین المللی 45هزار هکتاری از جاذبه های گردشگری بندر تاریخی تیاب است.

هم اکنون این بندر مهم و قدیمی وضعیتی نامناسب دارد به نحوی که به یکی از غیرفعال‌ترین بنادر و مناطق استان هرمزگان تبدیل شده است.

دولت برای ایجاد تحول و بازگشت رونق به این بندر تاریخی بر اساس مصوبه دور سوم سفردر سال 88 برنامه ریزی کرده تا این بندر را دوباره به بندرگاه فعال در زمینه توریستی و تجاری تبدیل کند.

با توجه به نقشی که بندر تیاب بر اقتصاد شرق استان هرمزگان و زندگی ساحل نشینان این منطقه دارد طبق این مصوبه قرار بود تا سال 90 این بندر متحول شود اما این روزها که سال 90 ، به پایان خود نزدیک می شود به تازگی مراحل مقدماتی این طرح در حال پیگیری است.

اهمیت اجرای این مصوبه به حدی است که بسیاری از مسئولان استانی بارها از بندر تیاب بازدید کرده اند و به لزوم ایجاد تحول در این بندر تاریخی اذعان نموده اند.

نماینده مردم شرق هرمزگان در مجلس شورای اسلامی در مورد لزوم توجه به این بندر می گوید : تنها راه رونق ‌بخشی به شرق هرمزگان توجه به مبادلات مرزی و فعال سازی بنادر این منطقه است.

حجت الاسلام سید علی میرخلیلی نقش بنادر در توسعه اشتغال به ویژه در بخش بازرگانی را مهم ارزیابی می کند و می افزاید: بندر تیاب در زمانی نه چندان دور از رونق خاصی برخوردار بود ولی اکنون به شهر ارواح تبدیل شده است.

تقی نژاد دهیار روستای تیاب نیز می گوید : شغل بیشتر مردم این دهستان با بیش از 10 روستا تجارت با لنج است که با 80 فروند لنج به تجارت محصولات کشاورزی می پردازند.

آشوری نماینده مردم بندرعباس در مجلس شورای اسلامی نیز با تاکید بر این موضوع می گوید: رفع مشکل بندرتیاب تاثیر فراوانی بر معیشت مرزنشینان دارد.

بخشدار بخش مرکزی شهرستان میناب هم می گوید: با توجه به اینکه شهرستان میناب یکی از قطب های مهم تولید محصولات کشاورزی است فعال سازی و توسعه این بندر می تواند امکان صادرات این محصولات را در زمان کم فراهم کند.

فخری می افزاید : اگر دو مشکل این بندر حل شود صنایع تبدیلی این منطقه شامل صنایع میگو ، آبزیان و شهرک صنعتی نیز رونق می گیرد و برای جوانان بیکار شغل ایجاد می شود.

وی دو مشکل این بندر را تنگ بودن دهانه خور تیاب به دلیل رسوب گذاری و کوچک و کم عمق بودن اسکله برای بار انداز لنج ها بر می شمرد.طول خور تیاب حدود6 کیلومتر و دارای یک بارانداز برای تخلیه و بارگیری لنج ها است.

فرماندار میناب می گوید: در صورت لایروبی این بندر برای 800 نفر بطور مستقیم و 2 هزار نفر غیر مستقیم شغل ایجاد می شود.

قانعی فرد می افزاید : 63 مزرعه تکثیر و پرورش میگو در شهرستان میناب وجود دارد که بدلیل رونق نداشتن بندر تیاب امکان صادرات این محصولات که حاصل تلاش جوانان این منطقه است فراهم نیست.وی می افزاید : بدلیل وجود کارخانه پودر آلومینا و صنایع پتروشیمی در این شهرستان نیاز به توسعه این بندرگاه احساس می شود.

فرماندار میناب می گوید: یک میلیارد و 200 میلیون تومان به منظور بازسازی و توسعه بندر تاریخی تیاب مصوب شده که تا کنون 500 میلیون تومان تخصیص داده شده است.

همچنین شهرستان میناب به دلیل داشتن مرز آبی با کشورهای امارات متحده عربی و عمان قابلیت مناسبی برای مبادلات مرزی از طریق بندر تیاب را دارد.

از سوی دیگر حدود 100 هکتار زمین در اختیار شهرک صنعتی در این منطقه قرار گرفته که تاکنون تنها 30 هکتار آن در اختیار سرمایه گذاران است.

تقی نژاد دهیار روستای تیاب علت را عدم استقبال سرمایه گذار به دلیل نبود شرایط صادرات و واردات از این منطقه عنوان می کند.

حال سوال اینست با توجه به وجود ظرفیتهای اقتصادی در این منطقه و تاثیر این بندر در اشتغالزایی چرا اجرای این مصوبه به تاخیر افتاده است؟!

تقی نژاد دهیار روستای تیاب می گوید : از رونق افتادن بندر تیاب به دلیل لایروبی نشدن دهانه و خور از 25 سال پیش تا کنون است که این امر موجب غرق شدن و به گل نشستن بسیاری از لنج ها شده است.

فرماندار شهرستان میناب هم می گوید : مرحله اول طرح توسعه بندر تیاب به بندر چند منظوره انجام مطالعات زیست محیطی است.

قانعی فرد می افزاید : علت اجرا نشدن این مصوبه صادر نشدن مجوز لایروبی از طرف سازمان محیط زیست بوده است.

معاون طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست می گوید: 78 هزار هکتار از بندر تاریخی تیاب جزء منطقه حفاظت شده محیط زیست است و با مطالعات انجام شده مجوز لایروبی فقط در دو نقطه از این بندر در قسمت اسکله و خور صادر شده است.

ریاضی فر علت مخالفت محیط زیست را ویژگی های خاص زیستی منطقه شامل وجود جنگل های حرا ، وجود نرمتنان و شکم پایان و موجودات ریزی می داند که نقش مهمی در اکوسیستم زیستی ایفا می کنند.

همچنین در این منطقه 45 هزار هکتار تالاب وجود دارد که از نظر زیست محیطی و گردشگری دارای اهمیت ویژه ای است.

معاون طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست موافقت سازمان محیط زیست را منوط به شرط ممنوعیت ورود شناورهای بالای 300 تن اعلام می کند.

از سوی دیگر طبق مصوبه قرار است 100 متر به اسکله کنونی این بندر اضافه شود که هنوز مجوزی در زمینه توسعه این بندر صادر نشده است.دولت در پی آن است تا بندر تیاب را به مکانی توریستی - تجاری تبدیل کند تا اشتغالزایی و توسعه در شرق هرمزگان ایجاد شود ولی بیشتر هم و غم اهالی تیاب لایروبی دهانه خوراست.

خوری که این روزها به باتلاقی برای لنج های تجاری و صیادی آنان تبدیل شده است.

احمد یکی از ملوانان این لنج ها می گوید : پیرو مصوبه دولت قرار است بندر تیاب خیلی آبادتر شود اما تا الآن مشکل اصلی تیاب یعنی لایروبی خور هم رفع نشده است.

این ملوان تیابی می افزاید : لنج من به خاطر کم عمق بودن دهانه خور دچار آسیب شده است و من و ملوان ها مدتها معطل تعمیر لنج هستیم و از تجارت دور افتاده ا یم و هزینه زندگی ما از راه تجارت خرما ، صنایع دستی و محصولات کشاورزی تامین می شود.

مرتضی ملوان دیگر تیابی می گوید : 2 بار در ماه آب دریا در قسمت خور بالا می آید و لنج می تواند به اسکله نزدیک شود و برای ورود به خور در این زمانها در صف طولانی انتظار می مانیم .

با توجه به اهمیت دوگانه بندر تیاب ، مسئولان و مردم منطقه باید بین رشد فعالیتهای اقتصادی در منطقه و یا حفاظت از محیط زیست یک راه را انتخاب کنند و این آینده است که نشان می دهد کدام کفه ترازوی این بندر بر دیگری برتری می یابد و آیا این بندر به بندری چند منظوره بدون صدمه به محیط زیست دریایی تبدیل می شود یا خیر ؟!