جنگ تحمیلی اتفاقی است که با وقوعش همه چیز را در کشور ما تحت تاثیر قرار داد. موسیقی هم از این قاعده مستثنی نبود. آثار موسیقایی مختلفی با مضمون دفاع مقدس ساخته شده است که در ادامه به یکی از آنها میپردازیم.
پرچم برافراشته موسیقی در دوران دفاع
موسیقی مثل سایر هنرها در هر شرایطی با مخاطبانش همراه است. این هنر به خوبی میتواند با انعکاس مناسب شرایط، همزادپنداری شنوندگانش را برانگیزد. جنگ هم یکی از موقعیتهایی است که موسیقی با آن همراه میشود و تاثیر خود را بر جامعه درگیر جنگ میگذارد. 8سال دفاع مقدس هم پر است از خاطرات موسیقایی. در زمانی که کشور ما در حال دفاع بود موسیقی ما بیشتر سرودهایی را در بر میگرفت که مضمون حماسی داشتند و رسالتشان تشجیع مردم برای حضور در جبهه ها بود اما بعد از پذیرش قطعنامه این شرایط به مرور تغییر کرد و ترانهها بیشتر به تحلیل شرایط آن 8 سال پرداختند.«پرچم سفید» یکی از ترانههای تحلیل کننده است. این ترانه را «حسین صفا» سروده و «محسن چاوشی» بر روی یک ملودی از ساختههای خودش خوانده است. تنظیم این آهنگ را هم خود چاوشی به عهده داشته است.
روایتی غمانگیز، پایانی وطن دوستانه
راوی ترانه کسی است که جنگ را تجربه کرده است. از تلخیهای جنگ صحبت میکند و با لحنی که حاکی از پذیرش از روی ناچاری است میگوید: «سخت بود اما گذشت». راوی بعد از بیان سختیهای ناشی وقوع جنگ، تمایلش به ساختن کشور را در دو بیت آخر بیان میکند: «واسه پرچم سهرنگ/زیر پرچم سفید/ من هنوز معتقدم/باز باید جنگید». نقطه قوت ترانه تصاویر دقیق و تاثیرگذاری است که شاعر ارائه میدهد. پرهیز از مستقیمگویی و انتقال حس با ترسیم فضا این ترانه را تبدیل به یک اثر جذاب کرده است. اما به نظر میرسد دو بیت آخر به فضاسازی بیشتری احتیاج دارد. فضا برای پشت سرگذاشتن توصیفات گذشته و بیان اعتقادی که امروز راوی به آن رسیده است، مناسب نیست و این تغییر کمی بیهوا اتفاق می افتد. زبان ترانه سالم و در خدمت انتقال
حس است.
ملودی و تنظیم
ملودی این ترانه حس متن را به خوبی منتقل میکند. غمی که در فضای متن وجود دارد با ملودی به خوبی منتقل میشود. در تنظیم استفاده از سازهای الکترونیک، هم با فضای پر از تشویش جنگ هماهنگ است، هم با صدای خشدارچاوشی جور درمیآید. در کل این ترانه موفق است و یکی از دلایل این موفقیت هم رابطه نزدیک تولیدکنندگان آن با هم است. چاوشی به عنوان آهنگساز، تنظیمکننده و خواننده ارتباط نزدیکی با شاعر کارش دارد و همین موضوع باعث هماهنگی ارکان مختلف ترانه با هم شده است.