"مثل آب برای شکلات"تصویرگر رئالیسم جادویی روی صحنه تئاتر؛

صبح ساحل، فرهنگی _ علاقه‌مندان به هنرهای نمایشی می توانند آخر هفته به تماشای نمایش"مثل آب برای شکلات" به کارگردانی ابراهیم پشت کوهی بنشینند که تلفیقی از آداب و رسوم جنوب ایران و آمریکای لاتین است و سنتهای دست و پاگیر قومی را در فضای رئالیسم جادیی روایت می کند.

به گزارش مهر، سال 1989 لورا اسکوییل نویسنده مکزیکی، کتابی نوشت به نام "مثل آب برای شکلات" درباره تینا دختر جوانی که در یک آشپزخانه گیر افتاده و از همه آدمها و سنت هایی که او را به بند کشیده بودند متنفر بود. دختری که مادرش در گوشش خوانده بود: خوب می دانی کوچکترین دختر خانواده بودن، معنای دیگرش این است که تا وقتی من نفس می کشم تو باید از من پرستاری کنی. ازدواج بی‌ازدواج.

مدتی است گروه تئاتر "تی توک" به سرپرستی ابراهیم پشت کوهی اقتباسی از این رمان آمریکای لاتینی را با تلفیقی از فرهنگ و آداب و رسوم مردم جنوب ایران مخصوصا بندر عباس در تالار چهارسو مجموعه تئاتر شهر روی صحنه آورده است.

علاقمندان به هنرهای نمایشی می‌توانند آخر هفته به تماشای این اثر نمایشی بنشینند که بر گرفته از آداب و فرهنگ و رسوم کشور مکزیک و بندر عباس است و تصویری از سنتهای دست و پاگیر قومی با چاشنی عطر و طعم غذاهای ایرانی را ارایه می دهد.

پشت کوهی در این نمایش فضای اقلیمی و فرهنگی حاکم بر جامعه آن روزگار آمریکای لاتین و سنتهای دست و پاگیری که گریبان مردم و مخصوصا زنان را گرفته است را با حال و هوای بومی استان هرمزگان در هم آمیخته و نمایشی را به مخاطب عرضه می کند که رنگ و بوی ایرانی هم دارد. مخصوصا با سرو غذاهای جنوبی ایرانی و عطر و بویی که در سالن نمایش راه انداخته توانسته به هدفش بیشتر نزدیک شود.

نمایش"مثل آب برای شکلات" داستان زندگی دختری به‌نام تیتا را روایت می‌کند که به‌خاطر کوچک‌ترین عضو خانواده بودنش باید تا آخر عمر از مادرش ماما النا با بازی رویا نونهالی نگهداری کند و به این دلیل مجبور است از مردی که عاشقش است چشم‌پوشی کند. درگیری و کشمکش زنان این خانواده مخصوصا تینا با مامان النا خط اصلی داستان نمایش را شکل می دهد.

زنانی که در انتظاری طولانی برای دست یابی به امید به سر می برند و قادر نیستند سرنوشت محتومشان را به راحتی تغییر دهند.پشت کوهی در این نمایش با بکارگیری حس چشایی تماشاگران که در ابتدای ورودشان به سالن با تعارف غذایی بومی که متعلق به استان هرمزگان است تحریک می شود تلاش کرده علاوه بر حس بینایی و شنوایی حس چشایی مخاطبانش را هم درگیر اجرای نمایشی کند که در فضای یک آشپزخانه روایت می شود.

این امر باعث مشارکت مخاطب و بیرون آمدن از انفعال وی در هنگام تماشا اثر می شود.

در این نمایش خون و فرهنگ جنوبی در کلیت فضای داستان که نشانگر یک زندگی به سبک فرهنگ آمریکای لاتین است تزریق شده، به همین خاطر این امر برای تماشاگر به‌راحتی باورپذیر می‌شود، به‌عنوان نمونه آوازهایی که در نمایش خوانده می‌شود بعضا تداعی‌کننده هر دو منطقه جغرافیایی آمریکای لاتین و جنوب ایران ایران به‌طور همزمان است.

آهنگسازی این اثر آمیخته‌ای از موسیقی فلامنگو و نواهای اصیل جنوب ایران است. حتی در قسمت‌هایی از نمایش همزمان گوشه‌هایی از ملودی اسپانیایی و موسیقی تعزیه شنیده می‌شود که در نهایت باعث شده نتیجه کار به‌کلی در خدمت بازی بازیگران و میزانسن‌های نمایش قرار بگیرد.

"مثل آب برای شکلات" نمونه‌ای از اجرای سبک ادبی رئالیسم جادویی در تئاتر محسوب می‌شود. فضای کلی در این‌گونه از ادبیات مانند آثار دیگر این مکتب از جمله "صد سال تنهایی"گابریل گارسیا مارکز و "گرینگوی پیر" نوشته کارلوس فوئنتس به شیوه رئالیسم (واقع‌گرا) روایت می‌شود اما در جزئیات به سمت خیال و رویا می‌رود و گاه اتفاقاتی نیمه واقعی در بستر واقعیت‌های زندگی جاری می‌شود که بر زندگی شخصیت‌های داستان تاثیرگذار است. در این نمایش از عنصر رویا و جادو که از شاخصه‌های مهم سبک رئالیسم جادویی است استفاده شده که در کلیت نمایش جریان دارد.

ابراهیم پشت‌کوهی درباره خیال‌انگیز کردن نمایش بیان می‌کند که برای رسیدن به این هدف از تمهیداتی مثل آشنایی‌زدایی از اشیا و سفید جلوه دادن و حذف کردن بعضی داده‌ها از متن برای دادن امکان تصویرسازی بیشتر به تماشاگر و همچنین کارکرد مینی‌مالیستی اشیا مانند استفاده از کفش به عنوان نمادی برای اسب استفاده کرده است.

گروه تئاتر "تی تووک" از سال 1376 در بندرعباس با اجرای مجموعه نمایش‌های خیابانی با عنوان "چراغ قرمز" فعالیت خود را آغاز کرد. این گروه نمایشی تا به امروز آثاری چون "کمدی الهی، جلد دوزخ"، "فروش یک روح سرکش با فن تف یا بوتیقای خون"، "رساله گردش خون" و ... را به صحنه برده است که از میان آنها نمایش"وقتی ما برمی‌گردیم دو پای آویزان مانده است"با دریافت تندیس بهترین کارگردانی، بهترین طراحی صحنه و لباس و  به‌عنوان اثر برگزیده هجدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر معرفی شد.

همچنین نمایش"تنها سگ اولی می‌داند چرا پارس می‌کند، مکبث" به عنوان تنها نماینده ایران به جشنواره تئاتر آوینیون فرانسه در سال 2011 میلادی راه یافت.

علاوه بر رویا نونهالی که به عنوان مهمان، بازیگر این نمایش شده محمدسایبانی، مریم نحوی، الهام اسکندری، ماندانا لیاقت، فاطمه جعفری، یاشار محسنی، امیرعلی سی‌سی‌پور، معصومه بیگی، علیرضا سرحدی دیگر بازیگران"آب مثل شکلات" هستند. بهرنگ عباس پور آهنگساز این نمایش است و حسین اصیلی، محمد حسین داستان و ایمان رضایی به عنوان گروه خواننده و نوازنده در اجرای زنده با او همکاری می‌کنند. همچنین پیمان بخشی طراح نور این اجرا است.

این اثر نمایشی تا پایان مرداد ماه هر شب ساعت 21 در سالن چهارسو میزبان علاقمندان است.