عید نوروز یکی از آیینهای کهن ایرانیان است که طی دو سال اخیر دچار تحولات غیرقابل پیشبینی شدهاست. ویروسی مرموز زندگی تمام آحاد جامعه را دستخوش نوسانات عظیمی کردهاست. تعطیلات نوروزی امسال نیز همانند سال گذشته با توجه به تداوم شرایط شیوع کرونا، با اختلاف جهشیافتگی و قدرت سرایت دوبرابری، آغاز شد. با وجود محدودیتهای کرونا و ساعات منع تردد، کماکان شاهد خیل عظیمی از مسافران به استان هرمزگان بودیم. حتی اگر اطلاع دقیقی از مسافران فرودگاه، راهآهن و ترمینال نداشتهباشیم، پلاکهای غیربومی و باربند خودروهای شخصی، بهراحتی نشاندهنده جمع کثیری بود که از شهرهای همجوار یا مسافتهای طولانی به شوق ساحل و دریای خلیج فارس به بندرعباس هجوم آوردند. این مشاهدات در کنار ادعای مسئولان استان درمورد ممنوعیت سفر به هرمزگان، هر رهگذری را درگیر این سوال میکرد که چرا در تعطیلات نوروزی 1400 خبری از قرنطینه نبود؟ «ممنوعیت سفر به هرمزگان» دروغ سیزده 1400 بود که احتمالا تاریخ آن را از یاد نمیبرد.
سادهانگاری اوضاع
به نوشته روزنامه صبح ساحل، بدون ماسک و نگرانی لباس راحتی به تن دارد و در حال استراحت روی زیراندازی است که به همراه آورده است. در گوشه پیادهروی مشرف به ساحل و در نزدیکی اتومبیلش اتراق کردهاست. شاید هم منتظر خشک شدن لباسهایی است که روی طناب پهن کرده. با فاصله کنارش میایستم. از اینهمه بیتوجهی نسبت به هشدارها و آمارهای روزانه وزارت بهداشت، شوکه شدهام. با این جمله که از کدام شهر مهمان بندرعباس است، سر صحبت را باز میکنم. به همراه خانواده همسرش با دو ماشین شهر دوری آمدهاند تا به قول خودشان آبوهوایی عوض کنند. گفتوگویمان را با پیش کشیدن حرف گستردگی شیوع کرونا در کشور پیش میبرم. میگوید: «در بهمنماه درگیر این بیماری بودم و حالا بهبود یافتم». جوابش بهتام را بیشتر میکند. با اینکه خطر را از نزدیک لمس کردهاست اما بازهم بیتوجه به رعایت پروتکلهای بهداشتی با خانواده راهی شهر دیگری شدهاست!
مردم بومی و کرونا
نقش تکتک آحاد جامعه در کنترل شیوع کرونا حیاتی است؛ چراکه بهواسطه رعایت حداقلهای بهداشتی، در ابتدا به خانواده خود کمک خواهند کرد. بیشک بدون همکاری مردم هیچ محدودیتی مثمرثمر نخواهد بود. رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان با اشاره به افزایش چشمگیر بیماران بستری در یک هفته اخیر گفت: «با توجه به باز بودن ورودیهای شهر در ایام تعطیلات و ترددهای غیرضروری، پیشبینی افزایش بیماران کرونای از نوع جهشیافته، دور از انتظار نبود». دکتر فرشیدی با تاکید بر ابتلای افراد کمسال به این نوع بیماری، از افزایش 150 درصدی مبتلایان خبر داد. پرهیز از برگزاری مراسمات عقد و عروسی و تجمعات غیرضروری، قطعا به قطع زنجیره بیماری کمک شایانی خواهد کرد که این مهم در بین افراد جامعه کمرنگ شدهاست.
تست منفی، مجوز ورود مسافران
«علی رئوفی»، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان از تحت کنترل بودن ورودیهای استان در ایام نوروز با انجام تست کرونا خبر داد اما اوضاع را کماکان پرخطر اعلام کرد. این مقام مسئول بر در خانه ماندن و پرهیز از سفر تاکید فراوان داشت. اما سوالی که باز هم مطرح می شود این است که آیا چند هشدار و توصیه که گوش مردم از آن پر است و تست 15 دقیقهای کرونا که صحت آن نامعلوم است، در شرایط فعلی کفایت میکرد؟ باتوجه به بغرنجتر شدن روزانه وضعیت کشور از لحاظ درگیری با کرونا، آیا اقدامات سختگیرانهتری برای مهار ویروس در استان لازم نبود؟ اینکه مسئولی بگوید سفر نکنید اما راه سفر را باز بگذارد، نشانی از انداختن توپ در زمین مردم نیست؟ آن هم در شرایطی که همه از وضعیت پیشآمده کلافه هستند و میخواهند هرطور شده، چند صباحی یادشان برود که در چه وضعیتی دستوپا میزنند. در این شرایط مسافرپذیری هرمزگان چقدر مدبرانه بود، وقتی زیرساختهای بهداشت و درمان آن حتی برای جمعیت ساکن آن ناکافی است؟
از آبی به قرمز
طبق جدول رسمی رنگبندی شهرستانها که در تاریخ 25 بهمنماه منتشر شد، بندرعباس در وضعیت آبی (کم خطر) قرار داشت. به دنبال تعطیلات مکرر بهمن و نزدیک شدن به پایان سال، آمار رفتوآمدهای برونشهری و تعداد مسافران صفکشیده برای عزیمت به جزایر هرمزگان، بسیار بالاتر از حد انتظار رفت. بهطوریکه در اسفندماه شمار مبتلایان به ویروس جهشیافته روند رو به رشدی را در پیش گرفت و رنگ بندرعباس را به زرد (خطر متوسط) تغییر داد. در اوایل فروردینماه 1400 بندرعباس همچنان در وضعیت زرد (خطر متوسط) قرار داشت که مجوز ورود مسافران را صادر کرد. وضعیتی که با تغییر رنگ آن از آبی به زرد مستلزم رعایت پروتکلهای بهداشتی مضاعفی بود. با وخیمتر شدن اوضاع کرونای در شهر بندرعباس، این شهرستان پس از تعطیلات نوروزی نارنجی شد. بیتوجهی به شرایط موجود در کشور، به معنای استقبال از این ویروس و بازگشت به
شرایط قرمز کرونایی بود که با اعلام ستاد کرونای استان در 18 فروردینماه این تغییر رنگ به سرعت اتفاق افتاد و به دنبال آن باز هم محدودیتهای گروههای شغلی، وضعیت اقتصادی مردم و صدالبته کادر درمان را نشانه گرفتهاست.