دوازدهم تیرماه ۱۳۶۷ ، هواپیمای مسافری ایرباس ایران که از بندرعباس عازم دُبی بود، بر فراز آبهای خلیج فارس و در نزدیکی جزیره «هنگام» توسط ناو وینسنس آمریکایی با دو موشک هدف قرار گرفت و ۲۹۰ نفر از مسافرین و خدمه آن به شهادت رسیدند.
به گزارش صبح ساحل، پرواز ۶۵۵ با شلیک «ناو یو اساس وینسنس» آمریکایی در آبهای نیلگون خلیج همیشه فارس با ۲۹۰ مسافر با موشکهای «هدایت شونده ریم -۶۶» در آسمان به شهادت رسیدند و این اقدام پایان تلاشهای آمریکا در اعمال فشار به ایران برای قبول قطعنامه ۵۹۸ بود؛ فشارهایی که از فروردین ۱۳۶۷ شروع شده بود.
کاپیتان «محسن رضائیان»، خلبان پرواز ۶۵۵ هواپیمای ایرباس آ -۳۰۰، از جمله خلبانان باسابقه ایران بود، این خلبان شهید در کارنامه خدمت خود در نظام جمهوری اسلامی ایران، بیش از ۷٬۰۰۰ ساعت پرواز را در کارنامهٔ خود داشت.
پس از سقوط این هواپیما، هیچکدام از کشتیهای آمریکایی حاضر در منطقه اقدامی برای جستجوی بازماندگان و نجات آنها نمیکنند. به این ترتیب بیش از ۲۹۰ سرنشین این هواپیما که ۶۶ نفر از آنها کودک بودند، تنها به این دلیل که هواپیمایشان «به اشتباه» هواپیمایی جنگنده شناسایی شده بود، کشته میشوند.
عملیات جمعآوری اجساد قربانیان پرواز ۶۵۵ ایران ایر با بسیجِ کلیهٔ امکانات منطقهٔ یکم دریایی ارتش (بندرعباس) بههمراه اعزام ۸۰ تَن غواص، دو فروند ناو (ناوهای تنب و لاوان)، دو فروند هواناو و چهار فروند بالگرد، بلافاصله پس از واقعه آغاز شد. بعد از جمعآوری اجساد، سریعاً جمعآوری قطعات هواپیما آغاز شد. این دو عملیات به صورت شبانهروزی و در مجموع بهمدت ۵۲ روز انجام گرفت. دلایل زیر باعث طول کشیدن عملیات شده بود:
- دمای هوا در طول روز، به بیش از ۵۰ درجهٔ سلسیوس میرسید. قطعات اجساد بهدلیل باقی ماندن در آب ورم کرده و حتی در تابوت جا نمیشدند و مسئولین ناچار شدند تا برای انتقال آنها از برانکاردهای توری استفاده کنند.
- بهدلیل اصابت موشک دوم، ضمن پرتاب شدن مسافران به بیرونِ هواپیما، پوست سر و بدنِ آنها کَنده و گوشت بدن اکثر آنها نیز تکهتکه شده و در نهایت قطعات متلاشی شدهٔ بدن آنها در سطح وسیعی از دریا شناور شده بود.
- حاضرین در عملیات با صحنههای بسیار دلخراش و تکاندهندهای روبرو میشدند. مثلاً، تکههای بدن مسافران بیگناه به دست و بدن غواصان میچسبید. شدت دلخراش بودن این صحنهها طوری بود که بعضاً خبرنگارانی که تحمل مشاهدهٔ چنین صحنههایی را نداشتند، دوربینشان را رها کرده و صحنه را ترک میکردند.
آمریکاییها در ابتدا منکر این حمله شدند، اما پس از آنکه خبرِ سقوط این هواپیما از رسانههای عمومی منتشر شد، اعلام کردند در این شلیک دچار اشتباه شدهاند. این اعتراف که درحقیقت یک عقبنشینی استراتژیک بود، از نظر ایرانیها پذیرفته نشد. مدتی بعد "دیوید کارلسون»، فرمانده ناو «سایدز» که در اجرای عملیات دست داشت، در برنامه «روی خط شب» از تلویزیون ملی آمریکا گفت: «براساس دستور «راجرز»، تهاجمی را سامان داده است که چند هفته قبل از آن برنامهریزی شده بود تا ایرانیان را مجبور به عقبنشینی در جنگ با عراق کنند "
مدتی بعد دخترِ «ویل راجرز»، کاپیتانِ ناو وینسنس، به دلیل اقدامی که پدرش انجام داده بود خودکشی کرد. پس از آن، ویل راجرز به افکار عمومی جهان توضیح داد که ساقط کردن هواپیمای مسافربری ایران به دستور مقامات ارشد ارتش آمریکا بوده و او ارادهای در انجام این کار نداشته است.
رونالد ریگان، رئیس جمهور وقت آمریکا، در اعلامیهای، با اظهار تأسف از این رویداد تلخ، به سرنگون شدن هواپیمای مسافربری ایران اعتراف کرد، ولی اقدام ناو آمریکایی را عمل دفاعی به جا دانست و مدعی شد هواپیمای ایرباس ایرانی در حال کاهش ارتفاع و شیرجه رفتن به سوی ناو آمریکایی بوده است. از سوی دیگر، به فرمانده ناو وینسنس که موجب سقوط هواپیمای مسافربری ایران شده بود نشان افتخار داد و بر جنایت او مُهر تأیید زد. این تناقض آشکار از عوام فریبی ریاکارانه دولت آمریکا و نیات شوم سردمداران این کشور خبر میداد.
قبل از حادثه ایرباس ۶۵۵، حوادث تلخی مانند «عملیات نیروهای ایران در کردستان (عملیات والفجر ۱۰)»، «دور چهارم جنگ شهرها»، «بازپسگیری شبه جزیره فاو توسط عراق»، «راهبرد جدید عراق»، «حملات شیمیایی عراق»، «انتصاب مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی به جانشینی فرماندهی جنگ» و تأثیر آن بر روند جنگ، «ماجرای جزایر مجنون و شلمچه»، «انهدام هواپیمای مسافربری ایران توسط ناو وینسنس آمریکا»، «پذیرش قطعنامه از سوی دو کشور»، «دوره پس از برقراری آتشبس بین دو کشور» و «سرنوشت سازمانهای نیابتی جنگ مانند سازمانهای کرد معارض عراقی و سازمان منافقین»، «گفتوگوهای صلح دو کشور» ، «هدف قرار گرفتن ناوچه سهند توسط نیروهای نظامی تروریست آمریکایی» در جریان «عملیات آخوندک» و «ناوچه موشکانداز جوشن» و چند شناور ایرانی دیگر توسط این رژیم رخ داد، از جمله حوادث سالهای منتهی و پس از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. .
منابع:میزان، ایسنا،ایلنا