ساعت کار مفید، تنها 22 دقیقه

صبح ساحل ، اجتماعی - بالاخره امتحانات این ترم دانشگاه ها هم پایان یافت تا رییس و کارمندانی که از مدت بیست و اندی روز از اداره گریزان بودند، به سرکار برگردند تا شاید کارهای مانده ارباب رجوع و نامه های خاک خورده در کشوی میزشان، به جریان بیفتد. در زمان امتحانات تعداد کارمندان وحتی روسای ادارات کاهش می یابد. حتی بانک ها نیز در این روزها، با کمبود کارمند روبرو می شوند. کار در اسلام از جایگاه خاص و ویژه برخوردار است. در اسلام کار نه تنها به عنوان تامین زندگی لازم و ضروری است بلکه به عنوان بهترین عبادت، مقدس ترین جهاد، مورد تاکید و سفارش قرار گرفته است. در این زمینه از قول ائمه بسیار می توان سخن گفت: به عقیده شما میزان کار مفید در کشور چند ساعت است. طبق قانون کار، کارگر و کارمند روزانه باید 8ساعت کار کنند. در همین قانون هیچ اشاره ای به وضعیت بهره ورزی نیروی کار و میزان ساعت مفید کاری نشده است. آمارهای ارایه شده در مورد میزان ساعات کار مفید کارکنان شاغل در بخش دولتی کشور جای تامل بسیار دارد. آیا می دانید متوسط ساعات کار مفید افراد در بخش دولتی در طول یک روز تنها 22 دقیقه است. یعنی از 8 ساعت زمان در نظر گرفته شده، تنها 22 دقیقه آن مفید است. ساعات کار مفید در ایران حتی از افغانستان و پاکستان نیز کمتر است!! وقتی کارکنان، مدیری را شایسته نمی بینند مسلما همکاری لازم را نخواهد داشت و این موضوع یکی از دلایل پایین بودن میزان کار مفید در ادارات است. در سال های اخیر به نظر می رسد راندمان کاری کاهش یافته است و این کاهش در سطح کارهای دولتی بیشتر دیده می شود. عدم رضایت از کار باعث می شود کارمندان به این دلیل که خود را بالاتر از آن پستی می بینند که اکنون در آن مشغول به کار هستند، دل به کار نمی دهند که باعث کاهش میزان کار مفید می شود. برخی از کارمندان دولتی نیز فکر می کنند آن حقوقی که میگیرند سهم النفس آنها است ، بنابراین در برابر حقوقی که می گیرند احساس مسوولیتی نمی کنند .برخی دیگر از کارمندان به دلیل سابقه بالا، کارها را به دیگران واگذار می کنند، تا آنها به جای شان کار کنند و خود این کارمند، وقت خود را پیش این دوست، آن کارمند می گذارند تا پایان ساعت اداری برسد. و یا در نبود کارمندی که برای برگزاری امتحان در اداره حضور ندارد به ارباب رجوع اطمینان می دهند که آن کارمند همین جاست در واقع او را به نوعی دست به سر می کنند. این هم ناشی از نبود نظارت دقیق است.برای آنها مهم نیست، ارباب رجوع از نبود آنها چه مشکلاتی برایش پیش می آید. همین افراد بالابی کردن با کارمندان دیگر، در ساعات کاری اداری به امور شخصی خود می پردازند، دیده شده کارمندان ادارات به دلیل نبود نظارت دقیق وکافی، در ساعات اداری، به شغل دوم مشغول هستند. یکی از بزرگ ترین و اصلی ترین مشکلات موجود در پایین بودن ساعات کار مفید در ایران، نبود نظارت کافی، دقیق ومستمر است. در کمتر دستگاه اداری کشور ، شاهد نظارت بر اعمال و رفتار کارمندان هستیم. دیده شده کارمندی پس از دو روز تعطیلی سر کار حاضر نمی شود به این بهانه که بیمار بوده، همین کارمند روز بعد با بهره گرفته از نزدیکان خود با استفاده از استعلاجی که هیچ ربطی به او ندارد در اداره دیده می شود. - کارمند پنجاه ساله برگ استعلاجی پزشک اطفال تحویل امور اداری می دهد. - این حرکت کارمند نیز به دلیل نبود نظارت دقیق صورت می گیرد چون ارزشیابی نیروها در ادارات دولتی کشور یا وجود ندارد یا کمرنگ است، به همین دلیل تفاوت چندانی میان افراد وکارمندانی که ساعات کار مفیدشان بیش از 7 ساعت است با کارمندان بد و متوسط سازمان که ساعات کاری شان به زور به 2 ساعت می رسد، وجود ندارد. شاید بتوان گفت، یکی از دلایل پایین بودن ساعات کار مفید در ایران، بی توجهی مدیران به کارمندانی است که برای دستگاه شان بدون وقفه و تا پای جان کار می کنند. مدیران می توانند با اختصاص چند ساعت اضافه کاری بیشتر به این کارمندان در قیاس با کارمندانی که هیچ وقت در محل کار خود حاظر نیستند، انگیزه انجام کار مفید را بالا ببرند. از مکانیسم تشویق و تنبیه به عنوان یکی از اصول اساسی مدیریت، می توان بهره گرفت تا راندمان افزایش یابد. بی توجهی مدیران به کارمندان پر تلاش باعث می شود که این کارمندان وقتی خود را از نظر حقوق و دستمزد هم ردیف، کارمندان تنبل و کم کار می بیند، از کار خود بزنند که این فرد در طولانی مدت به یک فرد کم کار تبدیل خواهد شد. بدون تردید، بالا بودن ساعت کار در صورتی که بهره وری پایین در بر داشته باشد، چیزی جز استهلاک جسم و جان نیست. هم اکنون میزان بهره وری در کشور بسیار اندک است. عده ای از کارمندان نیز هستند، به گونه ای رفتار می کنند که آنقدر سرشان شلوغ است که حتما باید پس از ساعات اداری کارهای خود را انجام دهند تا سهم بیشتری از اضافه کاری عایدشان شود، این در حالی است که همین فرد، صبح وقت خود را به بطالت گذراندن است. باید پذیرفت راندمان  کار در ادارات بسیار پایین است. آفتی که نظام اداری کشور را تهدید می کند.