وجه انسانی برنامه های اقتصادی

  صبح ساحل ، اجتماعی -  رهبر معظم انقلاب اسلامی با نام گذاری سال 93 بنام اقتصاد و فرهنگ در واقع اهمیت این دومقوله و حساسیت آن را به مسوولان یادآور شده اند. در حالی که سال92 سال حماسه سیاسی و اقتصادی بود، حفظ مجدد اقتصاد درعنوان سال جدید نشان دهنده ضرورت تداوم حرکت هایی است که که از سال گذشته در حوزه اقتصاد آغاز شده است. این نامگذاری نشان می  دهد ایشان با درک واقع بینانه از شرایط عموم مردم، تلاش برای رفع مشکلات اقتصادی و بازگرداندن رونق اقتصادی و سرمایه گذاری به کشور را وظیفه مهم مسوولان و برنامه ریزان می دانند. مقامات اجرایی استان ها نیزبدون شک برنامه های سال جدید خود را متناسب با این نامگذاری تدوین خواهند کرد. از همین رو استاندار هرمزگان در اولین روزهای کاری سال جدید از مشاوران خود خواسته است برنامه های خود را هماهنگ با عنوان سال 93 جهت مشورت در برنامه ریزی و تدوین و اجرا به وی اعلام کنند. با این وصف مشخص است که برنامه های مشاوران استاندار در هرمزگان که استانی سرشار از ظرفیت های اقتصادی است بیش از هر چیزمعطوف اقتصاد شود اما در عصری به سر می بریم که تجربه برنامه های توسعه ای بلندمدت و میان مدت را پشت سر گذاشته ایم، از عامل انسانی در کنار برنامه های اقتصادی نباید غفلت شود. آنچه از برنامه های توسعه ای کلاسیک به عنوان عوارضی منفی آن برنامه ها برجا مانده است، عمدتاً عوارضی است که به دلیل رعایت نشدن شرایط زیست محیطی و انسانی حاصل شده است و همان طور که بارها ثابت شده نتایج منفی چنین برنامه هایی که ممکن است تا سال ها محیط زیست انسانی را تحت تاثیر قرار دهد، گاه بر منافع آن برنامه ها غلبه داشته است.در خصوص توجه به عامل انسانی، می توان به مواردی نظیر نیاز منطقه، جمعیت آینده، فرهنگ ساکنان و هماهنگی و مشارکت بومیان اشاره کرد که تا حد زیادی در موفقیت یا شکست برنامه های اقتصادی تعیین کننده اند. نیاز به یادآوری این نکته نیست که در قرن بیست و یکم معیار موفقیت تنها افتتاح و راه اندازی موفقیت آمیز یک پروژه نیست بلکه سنجش عملکرد یک پروژه در دوره زمانی ای که عمر مفید آن است معیار است.ازسوی دیگر با بالا رفتن سطح تحصیلات شهروندان این کشور و نیز استان هرمزگان برنامه ریزی براساس نیاز های انسانی و همزمان هدایت نیروی انسانی به سمتی که نیاز منطقه است محور برنامه های استان می تواند باشد. متاسفانه علی رغم خیل بیکاران با تحصیلاتی که چندان تناسبی با هرمزگان ندارد همچنان پذیرش دانشجو در رشته هایی که زمینه اشتغال آن فراهم نیست به وفور تداوم دارد و با توجه به آثار منفی همچون حس ناکامی و سرخوردگی که پدیده  تحصیلات نامرتبط ایجاد می کند، ضرورت دارد تا برای اشتغال مرتبط تدبیری اندیشیده شود، یا اینکه متقاضیان تحصیلات دانشگاهی به سمتی متناسب با نیازهای شغلی و فرصت های اقتصادی جامعه هدایت شوند.تلاقی برنامه های اقتصادی با شرایط محیطی تاریخی و انسانی منطقه در بسیاری حوزه های دیگر هم رخ داده و همچنان محتمل است. اجرای پروژه هایی که بعدها به تغییر و جابه جایی روستاها و محل زندگی مردم منجر می شود از این جمله است. هرمزگان به اندازه کافی از بی تناسبی برنامه های اقتصادی و صنعتی با شرایط محیطی و انسانی عبرت گرفته است که بتواند از بروز عوارض منفی برنامه های آتی پیشگیری کند.همجوارشدن کلمه فرهنگ با اقتصاد در نامگذاری سال جدید هم به خودی خود وجه انسانی برنامه های اقتصادی را به همه مشاوران و برنامه ریزان یادآوری می کند.