30

آبان

1403


اجتماعی

12 دی 1400 09:37 0 کامنت
حتما شما هم فریادها و بازارگرمی‌های روانشناسی‌های مثبت‌نگر و پوشالی معاصر را شنیده‌اید که می‌گویند: «فقط کافی است که با خودت تکرار کنی و بخواهی تا حالت دگرگون شود و تمام نگرانی‌ها، مصائب و سنگ‌های پیش‌رو از بین برود»!
روانشناسی زرد این روزها، حسابی ترند است و می‌داند چه چیزی را کجا و به چه کسی قالب کند. محرک‌هایی را که می‌داند در سطح فردی قابل تغییر نیست، از فرمولاسیون خود حذف می‌کند و از آن‌ها طوری چشم‌پوشی می‌کند انگار هرگز وجود نداشته اند؛ به منابع علمی ارجاع می‌دهد، عناصر قابل دسترس و یک شبه ارائه می‌کند و در نهایت کالای خواستنی و شیرنی تولید می‌کند که ما با چشم بسته می‌خریم، چند صباحی با آن دل‌خوش هستیم و در نهایت به این نتیجه می‌رسیم: «روانشناسی، جواب نبود و حال مرا بدتر کرد». در جایی که نظارت دقیقی بر کار روانشناس نیست و این مهم به عهده‌ی خود ما گذاشته شده تا سره را از ناسره تشخیص دهیم، باید به عنوان یک کاتالیزور در مقابل پادکست، همایش، جلسات مشاوره، کارگاه و هر خدماتی عمل کنیم که قصد خرید یا  شرکت در آن را داریم. اما چطور؟ اولین نشانه‌ی روانشناسی بازاری، تاکید بیش از حد بر فردیت و حذف اهمیت «جامعه» است. چنین رویکردی سعی دارد به شما القا کند که مهم نیست در جامعه و اطراف شما چه می‌گذرد، مهم نیست در چه بستری رشد کردهاید، مهم نیست چقدر در حق شما اجحاف می‌شود، همه چیز در شما است، همه چیز را تنها شما می‌توانید تغییر دهید، جامعه را رها کن و خودت را درست کن که همین باعث شکل‌گیری احساس گناه و همه‌توانی در شما خواهد شد؛ چرا که مسئولیتی بیش از آنچه واقعا هست را به دوش شما گذاشته و مهمتر آنکه «هویت اجتماعی» شما را کاملا خرد می‌کند و تبدیل به یک منفعل اجتماعی خواهید شد. مسئله‌ بعدی این است که آیا آنچه گفته می‌شود علمی‌ست، معتبر است؟
آنچه روانشناسی دروغین امروزی به ما ارائه می‌کند، اطلاعات غلط نیست؛ بلکه اغراق و مبالغه در بازگویی مطالبی است که تا حدی ریشه‌ی علمی دارند. برای مثال تلقین‌پذیری در روانکاوی از دوران ژان شارکو به جا مانده و آزمایش‌های بسیاری هم روی آن انجام شده است. اما تلقین، به معنای این نیست که با خودت تکرار کنی شغل خوبی به دست خواهم آورد و بعد ناگهان فرش قرمزی به سمت کار ایده‌آل برای تو پهن کنند. پس صحت اطلاعات را مطابق آنچه واقعا علمی است، بررسی کنید. مسئله‌ بعدی، ارائه زمان کوتاه برای رسیدن به هدفی است که نیاز به طی کردن زمان مشخص دارد. بیست روزه پولدار شوید و هفت روزه از شر افسردگی خلاص شوید، همگی نشان می‌دهد با روانشناسی بازاری سر و کار دارید که قصد دارد حرف‌های صد من یک غازش را به شما به قیمتی گزاف بفروشد. هوشیار باشید و مقابل بازار داغ روانشناسی زرد بایستید تا آیندگان، ضربه‌ی ناروایی از جانب‌اش نخورند.

روزنامه صبح ساحل

دیدگاه ها (0)
img