هنر هرمزگان در سالی که گذشت

کرونا مهمترین مسئله‌ سال گذشته بود که بر هنر هرمزگان و تمام مناسبات و رویدادهای آن مثل تمام جهان تاثیر گذاشت. در سال 1400 هم هرچند نسبت به سال قبل از آن فرهنگ و هنر کمی پا گرفت اما هرگز مثل زمان قبل از کرونا نشد. هنر هرمزگان در یک سال گذشته روزهایی پر فراز و نشیب را از سرگذراند اما شاید در مقام مقایسه بتوان گفت سالی که گذشت در مجموع سال پررونقی نبود.با این حال برخی نمایشگاه‌ها و گالری‌ها بعد از یکسال کار خود را از سر گرفتند و برخی رویدادهای هنری جانی تازه گرفتند. هنرمندان جدیدی پا به میدان هنر گذاشتند و هنرمندانی هم چشم از جهان فروبستند. آنچه در ادامه می خوانید، مروری است بر برخی از مهم ترین رویدادهای هنری هرمزگان در سالی که گذشت.

سینما و فیلم

جشنواره فیلم اردیبهشت در سال 1400 سرانجام پس از 7 سال مجددا فعالیت خود را آغاز کرد. این جشنواره که که یکی از رویدادهای هنری مهم استان هرمزگان است بنا بود سال 99 برگزار شود اما به دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاد. هرچند که این جشنواره به‌صورت مجازی برگزار شد و به اکران آنلاین فیلم‌ها پرداخت اما همین مجازی بودن جشنواره از شور و هیجان آن تا حد زیادی کاسته‌بود. با این حال اکران آنلاین فیلم‌ها در پلتفرم‌هالی مجازی، تجربه تازه‌ای برای هنرمندان و مخاطبان جشنواره بود. چرا که برگزاری مجدد جشنواره پس از وقفه‌ای طولانی با تجربه جدید اکران آنلاین فیلم‌ها در جشنواره مصادف شده‌بود. اما علی‌رغم نگرانی‌هایی که در این خصوص وجود داشت، آمار بازدید مخاطبان از سایت جشنواره به قدری بود که اگر این جشنواره به صورت حضوری برگزار می‌شد شاهد چنین آمار و ارقامی نبودیم. امید است این جشنواره سال‌های بعد هم ادامه‎ دار باشد و دوباره شاهد وقفه طولانی‌مدت در برگزاری آن نباشیم. جشنواره فیلم اردیبهشت با موضوع خلیج فارس از سوم خرداد با حضور ۱۲۱ اثر برگزار شد. در این جشنواره به تفکیک 97 اثر در بخش استانی، ۴۹ اثر دربخش فیلم داستانی، ۳۱ فیلم مستند، ۱۱ پویانمایی و ۶ فیلم تجربی به رقابت پرداختند. جشنواره فیلم اردیبهشت در واقع یادمانی برای زنده‌یاد کوروش گرمساری، فیلمسار برجسته و شهیر هرمزگانی است. گرمساری از سال 1373 تا سال 1383 مسئولیت سرپرستی انجمن سینمای جوان دفتر بندرعباس را برعهده داشت و در این مدت شاگردان زیادی را در زمینه سینما در استان هرمزگان تربیت نمود. تورج اصلانی، امید خوش نظر و حسن نقاشی سه داور دهمین جشنواره اردیبهشت بودند. نکته عجیب درمورد جشنواره اردیبهشت این بود که بخش عکس به دلایل نامعلومی کاملا از جشنواره حذف درحالی که در سال‌های قبل بخش تک عکس و مجموعه عکس هم در جشنواره وجود داشت و برای آن جوایزی در نظر گرفته می‌شد. بازیگران هرمزگانی در سال 1400 در فیلم‌های مهمی نقش‌آفرینی کردند. «معصومه بیگی» و «میثم دامن‌زه» در «جنایت بی‌دقت»، آخرین ساخته «شهرام مکری» حضور داشتند و «رضا کولغانی» هم در «بندربند»، تازه‌ترین ساخته «منیژه حکمت» نقش‌آفرینی کرد. اکران این دو فیلم در بندرعباس با استقبال مخاطبان زیادی همراه بود.

گالری‌ها و نمایشگاه‌ها

هرمزگان در بخش هنرهای تجسمی یکی از کم‌کارترین سال‌ها را در سال 1400 سپری کرد. بیشتر گالری‌ها و نمایشگاه‌هایی که برگزار شد هم چنگی به دل نمی‌زدند و از کیفیت خوبی برخوردار نبودند.هرچند برخی دیگر از گالری‌ها به دلایل مختلفی همچون احتمال پایین بودن تعداد بازدیدکنندگان و طبعا کاهش میزان فروش آثار، با تعلل تصمیم به بازگشایی گرفتند، یا همچنان تعطیل هستند. نمایشگاه «صورت‌ها» که پژوهشی بر چهار دهه پرتره‌نگاری هرمزگان بود و به همت گالری «دموت» برگزار شده‌بود فرصت خوبی برای علاقمندان به هنر برای خرید و دیدن آثار هنرمندان هرمزگانی بود. این نمایشگاه دعوتی برای نگریستن بودن‌های مکرر ما در پاره‌های زمان و آغازی برای افتتاح مدرسه هنری دموت بود. آثار هنرمندان شهیر و قدیمی چون منصور نعیمی کوروش گرمساری، احمد کارگران و موسی کمالی در کنار هنرمندان جوان و موفقی چون بهنام ذاکری، حسن بردال، هادی بانوج، حامد علیزاده، فرح امینی و ... اتفاق جالبی بود که بازدید از آن خالی از لطف نبود. چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر هم در اواخر بهمن‌ماه در استان هرمزگان و در محل معبدهندوها در شهر بندرعباس برگزار شد. در مجموع ۱۳ اجرا نیز در این جشنواره برای مخابین به اجرا درآمد و امیر مینابیان، الهه عبدالله زاده، معصومه رئیسی، خیام مویدی، فرزانه جلالی، امین بهرامی، غفور شهبازی، جواد انصاری‌زاده، اسماعیل پاکدامن، رضا کمالی، میلاد کهن‌سال، حسین تنی، امین بهرامی، آرش اباذرپور، آرش عباس‌زاده و ابوذر نوروزی‌نژاد هنرمندان شرکت کننده در این جشنواره بودند.

جشنواره‌ها

سی‌وسومین جشنواره تئاتر هرمزگان هم با حواشی زیادی همراه بود. اختتامیه این مراسم آبان‌ماه در تالار آوینی و با حضور محمود پاک‌نیت، هنرمند مشهور کشور، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان و جمعی از اعضای شورای شهر بندرعباس برگزار شد. داوری این دوره از جشنواره را «اشکان خلیل نژاد»، «یوسف باپیری» و «آزاده صمدی» بر عهده داشتند. نکته عجیب این مراسم عدم‌حضور دوتن از هیات سه نفره داوران در مراسم اختتامیه و هنگام اهدای جوایز بود. داور سوم هم وسط مراسم، تالار آوینی را ترک کرد. در نهایت نمایش‌های «قربانگاه» و «دکتر دوال پا» از استان هرمزگان راهی جشنواره تئاتر فجر شدند. از میان ۲۰ اثر ارسالی به دبیرخانه این جشنواره تعداد ۱۷ اثر نمایشی مورد ارزیابی قرارگرفته و همچنین ۲ اثر از رودان و یک اثر از میناب انصراف دادند. چهلمین دوره از جشنواره ملی فیلم فجر در بندرعباس هم با ناهماهنگی‌های زیادی همراه بود و سایت خرید بیلیت جشنواره هم مشکلاتی را برای تماشاگران ایجاد کرد. جدول پخش فیلم‌‎ها چندین بار تغییر کرد و در نهایت 16 فیلم از ۲۲ فیلم حاضر در بخش سودای سیمرغ در بندرعباس برای علاقه‌مندان و مخاطبین جشنواره اکران شد. این جشنواره در تاریخ ۱۵ الی ۲۲ بهمن ماه در دو سالن سینما ستاره شهر و سالن سینما ستاره جنوب شهر بندرعباس هم‌زمان با تهران برگزار شد.

درگذشتگان

سال 1400 افراد تاثیرگذاری از هنر هرمزگان را از میان ما برد. کسانی که سال‌‌ها در راستای فرهنگ و هنر هرمزگان تلاش کرده‌بودند و در مقام پیشکسوت چراغ راه جوانان این استان بودند. «منصور نعیمی»، هنرمند، محقق و پژوهشگر پیشکسوت هرمزگانی در اردیبهشت‌ماه و در سن ۷۱ سالگی در بندرعباس درگذشت. منصور نعیمی را با آن صدای زیبا و گیرا می‎‌شناختیم. صدایی که از سال‌های قبل از انقلاب در رادیو و تلویزیون همواره در گوش‌هایمان طنین‌انداز بود. چشم و گوشمان با تصویر و صدایش خو گرفته بود. نعیمی کتابی بود که در ورق به ورقش تاریخ و فرهنگ هرمزگان نوشته‌شده‌بود. پژوهش، نویسندگی، گویندگی، عکاسی و فیلمسازی از جمله فعالیت‌های نعیمی در نیم‌قرن فعالیت هنری اوست. منصور نعیمی که در سالیان اخیر با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می کرد، سرانجام در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس دارفانی را وداع گفت. منصور نعیمی متولد ۲۹ تیرماه ۱۳۲۹ در بندرعباس بود. علاقمندی او به شعر و ادبیات از همان دوران کودکی او را به سمت فرهنگ و هنر کشاند. او خواهرزاده ناصر تقوایی و دستیار وی در چند فیلم بود. به واسطه همین اتفاق و حضور در کنار بزرگانی چون تقوایی بود که عشق به سینما و فیلمسازی در او شکل گرفت و جدی شد. در فروردین ماه 1400 هم هرمزگان هنرمند بزرگ دیگری را از دست داد. «حسین قدسی نژاد» خواننده محبوب هرمزگان که با ترانه معروف یارچغلو شناخته می شد. قدسی نژاد که ملقب به کارلوس خواننده گروه محلی مامبولیوا بود در سن 65 سالگی و بر اثر عارضه ریوی درگذشت. او 13 روز در بیمارستان خلیج فارس بندرعباس بستری بود.

روزنامه صبح ساحل