کاهش نگران کننده زاد و ولد مرغ مينا در سيريک

صبح ساحل ، اجتماعی - مرغ مينا که از دير باز شهرستان سيريک را به عنوان منزلگاه خود برگزيده بود در جنگ با خشکسالي شکست خورد و براي بقا مجبور به ترک زادگاه هميشگي خود شد. حالا ديگر سيريک به ندرت ميزبان اين مرغ سخن گو است.مرغ مينا پرنده اي کوچک است که قابليت بسيار خوبي براي تقليد صدا دارد. اين توانايي شگفت انگيز باعث شده‌ که آدمي از ساليان بسيار دور به پرورش و نگهداري از اين پرنده علاقمند شود. تاريخ اهلي شدن آن چندان مشخص نيست اما به نظر مي‌رسد که لااقل سه هزار سال قبل اين پرنده براي اولين بار در هندوستان اهلي شده باشد.مينا پرنده‌اي از خانواده سار «استوماتيده» است که به دو صورت وحشي و اهلي يافت مي‌شود و داراي نژادهاي مختلفي است که معروف‌ترين اين نژادها ميناي گوشواره‌اي و ميناي معمولي است، نام اين پرنده در زبان فارسي «مينا»، «مرغ مينا» و «ميناي سخنگو» و «مرغ مقلد» است، در زبان عربي «المينه» و در زبان انگليسي Myna ، Mynah، Mina، Mynas، Minah و در زبان فرانسوي و اسپانيايي به آن Martin و در زبان آلماني به آن Beo و در زبان ترکي Mina است.نام «مينا» در حقيقت يک نام هندي است که ريشه‌اي سانسکريتي دارد و از زبان هندي به ساير زبان‌ها راه يافته‌است. گونه وحشي اين پرنده در جنگل‌ها و دشت‌ها پراکنده‌است و گونه اهلي آن را مي‌توان در بسياري از خانه‌ها مشاهده کرد. مرغ مينا پرنده‌اي کاملاً اجتماعي و پر سر و صدا است که تا حدودي مانند سارها حالت تهاجمي دارد. اگر به هر دليلي مورد آزار و اذيت قرار گيرد يا احساس خطر کند، به درختي نزديک در حوالي لانه اش رفته، صداهاي بسيار بلند و ناهنجاري را به معناي اعتراض از خود در مي‌آورد. آنها خود را سريعاً با محيط و شرايط اطراف شان تطبيق مي‌دهند. بيشتر اجتماع آنها در زمين‌هاي باير و اطراف باغ‌ها است.مرغ مينا قادر است که واژه ها را تقليد و کلمات زيادي را حفظ و تکرار کند، و به همين عنوان است که اين پرنده اهلي شناخته شده است، در صورتي که در منطقه سيريک به صورت وحشي در طبيعت يافت مي شود.مرغ مينا بالغ بر 21 گونه وجود دارد، که به گفته رئيس اداره محيط زيست سيريک در اين شهرستان پنج گونه که مهمترين آنها ميناي معمولي با رنگ هاي سياه و سينه آن قهوه اي است، و منقار و پاهاي آن از رنگ زرد و نوک بال و دم آن سفيد رنگ است يافت مي شود.مرغ مينا از کرم و ميوه هامانند توت فرنگي و خرما و حشرات تغذيه مي کند و در سوراخ هاي تنه درختان که ديگر پرندگان يا حيوانات ايجاد کرده اند براي لانه خود استفاده مي کند.تغييرات آب و هوا و خشکسالي هاي چند ساله منطقه سيريک، بر روند تکثير و ازدياد مرغ مينا تأثير گذاشته، به گونه اي که جمعيت آنها کاهش چشم گيري داشته است.در همين خصوص رئيس اداره محيط زيست شهرستان سيريک در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: علت اصلي کاهش جمعيت اين پرنده خشکسالي هاي چند ساله منطقه سيريک است که باعث شده  اينگونه از پرندگان از سيريک فراري شوند و به آب و هواي خوب مهاجرت کنند.حسين فراغ دل افزود: در سالهاي قديم آغا مينا مهمان خانه هاي مردم سيريک بوده است به طوري که در بالکن خانه ها براي خود لانه درست مي کردند اما خشکسالي چند ساله در اين منطقه اين ميزباني را از مردم گرفته است.وي مرغ مينا را از پرندگان بومي اين منطقه عنوان کرد و افزود: از آنجايي که براي نگهداشتن اين پرنده در منطقه کار تحقيقاتي و کارشناسي کاملي انجام نشده است نياز است براي حيوانات و پرندگان حتي حشرات بومي منطقه کار شود تا بشود از آنها محافظت کرد.فراغ دل گفت: در بسياري از کشورها مانند افغانستان، پاکستان و هندوستان اين پرنده زندگي مي کند که زيستگاه اصلي اين پرنده در ايران سيريک است. البته ممکن است اين پردنده در منطقه اي ديگر از ايران يافت مي شود که به علت اين است که اين پرنده اهلي است و قدرت تقليد صدا دارد و براي دست آموزي برده شده است.وي با تأکيد بر اينکه براي اين پرنده در سيريک بايد فضا سازي شود، گفت: بايد در اين رابطه براي چگونگي نگهداري از پرندگان، آشنايي با زندگي و شناسايي پرندگان بومي منطقه سيريک آموزش را محور کار خود قرار دهيم.رئيس اداره محيط زيست سيريک اضافه کرد: مي شود از اين پرنده به عنوان يکي از پرندگان بومي شهرستان سيريک نام برد.وي در ادامه عنوان کرد: وجود مرغ مينا در زمين هاي کشاورزي، باعث نابودي حشرات و کرم و آفات در مزارعه مي شود.چند سالي است که ديگر اين پرنده زيباي بومي منطقه سيريک فقط در فصل بهار آن هم به تعداد انگشت شمار نه در شهر بلکه در بعضي از روستاها ديده مي شود که ادامه اين مسأله در صورت بي توجهي باعث نابودي نسل اين پرنده در شهرستان مي شود. بايد در خصوص اين مسأله کار کارشناسي و تحقيقاتي انجام شود تا راهکاري براي بازگشت اين پرندگان زيبا به سيريک ارائه شود. البته طبق تحقيقات ميداني که به عمل آمده علت اينکه مرغ مينا سيريک را براي زندگي انتخاب کرده آب و هوايي است که سيريک از آن برخوردار است و همچنين وجود دشتهايي که در اين منطقه وجود دارد.