ته سیگارها متداول ترین شکل زباله در ساحل هستند. تخمین زده می شود هر سال پنج تریلیون ته سیگار در سراسر دنیا دور انداخته می‌شود. مصرف سالانه سیگار در ایران حدود ۶۰ میلیارد نخ است که این یعنی ماهانه ۵ میلیارد نخ و روزانه ۱۶۶ میلیون نخ سیگار در کشور مصرف می‌شود. این امر نشان دهنده آمار بالای تولید ته سیگار در ایران است که با بقیه زباله‌های تولید شده وارد چرخه دفن می‌شود و محیط زیست را تهدید می‌کنند اما در اقدامی تحسین برانگیز ساحل‌نشینان جنوب اقدام به جمع‌آوری ته‌سیگارهای رها شده در مجاورت خلیج فارس می‌کنند که برجسته‌ترین آن توسط پاکبانان سواحل جزیره کیش انجام می‌شود. 

 

بیشترین تعداد زباله جمع آوری شده در سواحل جهان به ته سیگار تعلق دارد. طی ٣٢ سال گذشته شصت میلیون ته سیگار توسط گروه حفاظت از اقیانوس جمع آوری شده است. فیلترهای سیگار از نوعی پلاستیک به اسم سلولز استات هستند وتجزیه آن در طبیعت به حداقل ده سال زمان نیاز دارد. به علاوه فلزات کادمیوم، آهن، نیکل، مس، روی، منگنز و شبه‌فلز آرسنیک می‎توانند توسط فیلترهای سیگار به محیط‎های دریایی منتقل شوند. این فلزات می‎تواند به آبزیان و چرخه غذایی واردشده و سلامت انسان را تحت تأثیر قرار دهند. یک آزمایش ساده نشان می‌دهد اگر ته سیگار را به مدت 96 ساعت در یک لیتر آب قرار دهیم، مواد سمی موجود در آن برای کشتن هر نوع ماهی آب شیرین یا آب شور کافی است. بسیاری از کودکان سراسر دنیا با ته سیگار بازی می‌کنند و حتی برخی حیوانات آن را به اشتباه می‌خورند. در نتیجه ته سیگار رها شده در محیط زیست می‌تواند خسارت‌های جبران ناپذیری به سلامت جانداران وارد کند.

  

 

• شهرداری سودرتلیه، پروژه‌ای آزمایشی را با کمک یک استارت‌آپ به راه انداخته است که از کلاغ‌های آموزش‌دیده برای برداشتن ته‌سیگارها و رها کردن آن‌ها در نزدیک‌ترین سطل زباله استفاده می‌کند. پرندگان تمایل طبیعی به برداشتن اجسام از زمین دارند و مهم‌تر اینکه آموزش آن‌ها آسان‌تر است. تخمین زده شده است که کلاغ‌ها در واقع توانایی یادگیری یک کودک خردسال را دارند و همین امر، این پرندگان را در دسته حیوانات باهوش قرار داده است. برآورد هزینه برداشتن هر ته‌سیگار، حدود ۸۰ سنت یا بیشتر است. اگر کلاغ‌ها، عملیات برداشتن ته‌سیگار را انجام دهند، این هزینه می‌تواند به ۲۰ سنت کاهش یابد. مقامات محلی اعلام کردند که پس‌انداز نهایی شهرداری، بستگی به این دارد که کلاغ‌ها چند ته‌سیگار بردارند. کلاغ‌ها طی دوره‌های آموزشی یاد می‌گیرند که ته‌سیگارها را بردارند و آن‌ها را در سطل‌های زباله‌ای بیندازند که حاوی پاداش غذایی برای آن‌ها است. در واقع کلاغ‌ها برای این کار به‌نوعی شرطی شده‌اند به‌طوری که با انجام عملیات پاکسازی، جایزه دریافت می‌کنند. ارزیابی مؤسسه "سوئد را تمیز نگه دارید" نشان می‌دهد که سالانه تا یک میلیارد ته‌سیگار در خیابان‌های سوئد رها می‌شود که ۶۲ درصد حجم زباله‌های این کشور را تشکیل می‌دهد.

• بررسی‌ها نشان داده است که سالانه ۱۴۵ میلیون هزینه نظافت ته سیگار در اسپانیاست. قانون نظافت ته سیگار توسط شرکت‌های دخانیات در اسپانیا؛ به کاهش مصرف سیگار کمک می‌کند. در اسپانیا ۲۲ درصد سیگاری هستند در حالی‌که میانگین جمعیت سیگاری‌ها در کشورهای اروپایی ۱۸ درصد است. لازم به ذکر است نظر سنجی‌ها نشان می‌دهد  ۸۵ درصد اسپانیایی‌ها موافق هر قانون محدود کننده در حوزه مصرف سیگار هستند.

• فیلترهای سیگار پس از بازیافت به محصولاتی نظیر تخته های حمل و نقل و حتی زیرسیگاری تبدیل می‌شوند. استرالیا نهمین كشوری است كه برای حفظ محیط زیست فیلترهای سیگار را بازیافت می‌كند. با استفاده از این فناوری كه در آمریكا ابداع شده است، خاكستر، توتون، تنباكو و مواد آلی سیگار برای استفاده در زمین های كشاورزی از فیلتر جدا می‌شوند. سپس فیلترهای سیگار ذوب می‌شوند و با پلاستیك های دیگری تركیب می‌شوند كه از آن می‌توان برای ساخت مجموعه ای از محصولات صنعتی استفاده كرد. بر اساس این گزارش برای تولید یك كیلو گرم پلاستیك به 2000نخ سیگار نیاز است.

• مسئولان بروکسلی دو رویکرد اصلی را برای مبارزه با افزایش ته سیگارها در شهر انجام دادند؛ اقدام اول، احداث ۲۹۶ جا سیگاری دیگر در خیابان‌ها بود که ۱۶۵ مورد از آن‌ها در کنار چراغ‌های راهنمایی رانندگی اجرا شد و ۱۳۱ مورد دیگر نیز در کنار سطل‌های زباله در نظر گرفته شد. رویکرد دوم، افزایش تعداد جریمه‌های زباله‌های سیگار بود تا به این ترتیب تمایل افراد برای انداختن ته سیگار در جایگاه اصلی خود افزایش یابد. بروکسل پس از جمع‌آوری این ته سیگارها آنها را به فرانسه می‌فرستد تا با اعمال تغییرات به مواد اولیه برای تولید لوازم اداری مانند ساعت، زیرلیوانی و زیرسیگاری تبدیل شود.

  

 

تحقیقات جدید نشان می‌دهد كه می‌توان از ته سیگارهای كشیده شده برای جلوگیری از زنگ زدن فولاد استفاده كرد. براساس تحقیقات انجام شده می‌توان از ته سیگار برای عایق‌بندی لوله‌های فولادی در صنعت نفت استفاده كرد كه با این كار میلیون‌ها دلار صرفه‌جویی رخ خواهد داد. یكی از مواد شیمیایی موجود در سیگار یعنی نیكوتین كارایی بالایی خود در زمینه حفاظت از لوله‌های فولادی در مقابل زنگ زدن نشان داده است. لازم به ذکر است تحقیقاتی در ایران برای جلوگیری از خوردگی و افزایش بهره وری اقتصادی صنایع دریایی کشور با کمک این دانش فنی توسط محققان ایرانی صورت گرفته است.

  

ته سیگار به عنوان مهارکننده خوردگی فولاد مورد بررسی قرارگرفته است شرایط آزمایشگاهی بگونه ای است که بدترین حالت درنظر گرفته می شود ترکیابت شیمیایی عصاره آبته سیگار بوسیله سیستم آنالیز واکنش کروماتوگرافی مایع طیف سنجی جرمی و مادون قرمز تعیین شده و برای ارزیابی اثر عصاره آب ته سیگار درجلوگیری از خوردگی از روش کاهش وزن استفاده شده است بیشترین بازده مهار کنندگی خوردگی آبی ته سیگار در محلول 10% HCL و 15% از HCL با 5% مهارکننده به ترتیب به 94/6% و 91/7% می رسد درمحلول 20% از HCL با اضافه کردن 10% مهار کننده ماکزیمم بازده خوردگی به 88/4% می رسد. 

 

تحقیقی توسط محققان دانشگاه صنعتی اصفهان درباره بازیافت ته سیگار به‌وسیله تبدیل آنها به ساختارهای" ای سی اف اس" با استفاده از فرآیند فعال‌سازی شیمیایی جهت جذب مواد نفتی در دریا انجام شده است که نتایج آن برای رفع معظل آلودگی زیست محیطی خلیج فارس می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

  

یکی از موارد استفاده از ته سیگار که می تواند خطرات آن برای محیط زیست را کاهش دهد، استفاده از آن در آجرهای نسوز است. آجر یکی از متداول ترین واحدهای تراش خورده شده سنگی است که به دلیل خواص ویژه آن مانند دوام بالا، هزینه کم و مقاومت فشاری قابل قبول، به عنوان مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر است این نوع آجر نسوز اکنون در کرج به پرستی یک دانشمند ایرانی به نام دکتر "عباس مهاجرانی" تولید می‌شود.

  

محققان در مطالعه‌ای جدید به رهبری دکتر "عباس مهاجرانی"، دانش‌آموخته دانشگاه شیراز، چگونگی بهره بردن از ته سیگارها در تولید آسفالت را بررسی کردند. آن‌ها نخست ته‌سیگارها را در داخل موم پارافین و قیر طبیعی قرار دادند و این مخلوط، مواد شیمیایی مرگبار داخل ته سیگارها را حبس می‌کند و مانع از ورود آن‌ها به داخل آسفالت و در نهایت محیط زیست می‌شود. سپس ته‌سیگارهای محبوس شده، به مخلوط داغ آسفالت اضافه می‌شوند. تیم علمی با آزمایش‌ کردن نمونه‌های آسفالت دارای ته‌سیگار، دریافت نه تنها آسفالت جدید، توانایی تحمل ترافیک‌های سنگین را دارد بلکه گرمای کمتری را از نور خورشید جذب می‌کند.

  

اثرات مخرب ته سیگار باعث شده، پاکسازی سواحل و معابر شهری از ته سیگار به یکی از کارزارهای کنشگران زیست محیطی در بسیاری از کشورهای دنیا تبدیل شود. هر چند رها کردن ته سیگار در برخی کشورها جریمه دارد و در برخی کشورها، سطل‌های ویژه‌ای برای جمع کردن ته سیگار درنظر گرفته شده، اما در ایران قانونی برای برخورد و جریمه و عوامل ساختاری مثل سطل‌های ویژه فیلتر سیگار یا اتاق‌های سیگار وجود ندارد اما ما اکنون دلخوش به مردم و مسئولینی آگاهی هستیم تا، ته سیگارها را از روی زمین پاکسازی و بازیافت ‌کنند و یاری‌گر آب و خاک و سواحل خلیج همیشه فارس باشند تا سالم به دست آیندگان برسد.