03

دی

1403


فرهنگی و هنری

29 تیر 1402 21:22 0 کامنت

غُسل عَلَم یا همان عَلَم‌شویی با پیشینه‌ای حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال یکی از ماندگارترین سنت‌های دیرینه عزادارانِ اباعبدالله‌الحسین (ع) در هرمزگان بوده که هرساله طبق این سنت، مردم بومی بندرعباس علم‌ها را به ساحل خلیج فارس برده و امسال به ساحل خونسرخ بندر برده و آن را با آب دریا شست و شو می‌دهند.

به گزارش صبح ساحل، علم شویی از قدیمی‌ترین مراسم موجود شهر بندرعباس و مربوط به منبر گپ یا حسینیه ۱۲ امام است که از اواخر دوران قاجاریه مورد عنایت ویژه عزاداران قرار گرفته است.

 طبق رسم هرساله فعالان حسینیه منبر گپ بندرعباس و جمع بسیاری از عزاداران حسینی ۱۲ علم به نیت و نماد ۱۲ امام در آب دریا که نماد پاکی و روشنی است، می‌شویند تا برای عزاداری سیدالشهدا (ع) از این علم‌ها استفاده کنند.

علم کَشان علم‌ها را ابتدا از اتاقی (حجره داخل منبر) در خود منبرگپ بندرعباس که مخصوص وسایل و تجهیزات مراسم محرم است، به صحن منبر آورده و سپس با یک دستگاه وانت نیسان به ساحل خونسرخ انتقال داده و یکی یکی به دریا به می‌برند و تطهیر می کنند.

عَلَم کشان تا سینه به درون آب دریا می‌روند و با فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد(ص) و خواندن دعاهای مخصوص، علم‌ها را که از جنس چوب صندل است، با آب دریا غسل می‌دهند.

پس از شست و شو ۱۲ علم را به حسینیه منبر گپ می‌برند و عزاداران بعد از نماز مغرب و عشا در مراسمی ویژه با نام آماده‌سازی علم‌ها آن‌ها را با پارچه‌های رنگی اهدایی و نذری مردم تزیین کرده و بر روی آن‌ها پنجه (سَرشده) که از قبل با گلاب شست و شو داده شده، نصب می‌کنند.

قدمت آیین سنتی علم شویی در بندرعباس به زمان حضور شیعیان حیدرآبادی هندوستان در این شهر و ساخت منبر گپ بازمی‌گردد و دعاهایی که در این آیین نیز خوانده می‌شود نیز مربوط به دوران صفویه و سلجوقیان است.

آیین علم شویی همه ساله در ماه محرم انجام می‌شود؛ هرچند در ۲ سال گذشته آیین علم شویی به واسطه کرونا انجام نشد اما امسال باز این آیین سنتی با حضور پرشور جوانان و نوجوانان حسینیه منبر گپ از سرگرفته شد.
 از روز سوم تا نهم محرم خانواده‌هایی که به هر نیتی نذر کرده‌اند، علم‌ها را به خانه خود دعوت کرده و در مراسمی با حضور فعالان حسینیه و اقوام و همسایگان به سوگواری و عزاداری و سفره نذری می‌پردازند.

در روز عاشورا هم علم کشان در یک صف و در یک راستا حرکت می کنند و کسانی که حاجتی دارند و برای حاجت روا شدن نُقل و شکلات بر سر علم‌ها می‌ریزند وبه نوعی تبرک می‌کنند و یا شربت و شیرینی پخش می‌کنند.


پس از پایان دهه محرم، پارچه‌های تزیینی علم‌ها که نماد عزا هستند، باز شده و برای محرم سال آینده در حسینیه منبر گپ نگه‌داشته می‌شود.

 علم شویی، میراث عاشورایی در هرمزگان

 علم شویی، میراث عاشورایی در هرمزگان

دیدگاه ها (0)
img